غلامحسین صدیقی از مشاهیر ایران در دوره پهلوی بود که در کابینه دکتر محمد مصدق به وزارت پست و تلگراف و تلفن و سپس به وزارت رسید. زمانی که مصدق در لاهه بود، صدیقی نائب نخست وزیر بود. او را مرد علم و سیاست خواندهاند، اما حقیقت آن است که صدیقی نه در سیاست موفق بود و نه در علم، راهش رهرو یافت. رویداد۲۴ زندگی صدیقی را بررسی کرده و نشان داده چگونه ایستادن او در میانه، به سردرگمی او منجر شده است.
مهدی قلی خان هدایت مشهور به مخبر السلطنه از رجال عصر قاجار و پهلوی بود. او در دوره رضا شاه پهلوی نخست وزیر ایران شد. بیش از آنکه نام هدایت به عنوان نخست وزیر و به خاطر خدمات اجراییاش در تاریخ ایران ماندگار شده باشد، به خاطر کتابهایش و وجه روشنفکریاش ماندگار شده است. رویداد۲۴ در گزارش چهرههای تاریخی خود زندگی مهدی قلی خان هدایت و تاثیر او بر جنبش مشروطه را بررسی کرده است.
اردشیر زاهدی از مشاهیر ایران و رجال دوره پهلوی است. او آخرین سفیر ایران در آمریکا در دوره محمد رضا شاه پهلوی بوده و به عنوان یکی از مهمترین چهرهها در ارتباط دوستانه بین ایران و آمریکا شناخته میشود. او پنجشنبه ۲۷ آبان در سوئیس درگذشت. رویداد۲۴ در گزارش چهرههای خود زندگی اردشیر زاهدی را بررسی کرده است.
دکتر کریم سنجابی از مشاهیر ایران و از چهرههای موسس جبهه ملی در ایران بود. جبهه ملی در آن دوران دو طیف راست و چپ داشت که چهرههایی همچون داریوش فروهر در طیف چپ آن و کریم سنجابی در راس طیف راست آن قرار گرفته بودند. سال ۱۳۵۷ شاه به سنجابی پیشنهاد نخست وزیری داد اما شرایط به گونهای پیش نرفت که او این سمت را بپذیرد. سنجابی در سال ۱۳۷۴ در سانفرانسیسکو درگذشت.
سردار اسعد بختیاری از چهرههای مشهور عصر قاجار و پهلوی بود که برخی او را خیانتکار به ستار خان و باقرخان میخوانند و برخی دیگر او را عامل پیروزی جنبش مشروطه میدانند. در گزارش چهرههای رویداد۲۴ زندگی پرماجرای او را بخوانید.
یدالله سحابی از مشاهیر ایران و موسسان نهضت آزادی بود که پیش از انقلاب ریاست اداره فرهنگ تهران را برعهده داشت. او در دولت مهندس بازرگان، سمت وزیر مشاور را داشت. عضویت در شورای انقلاب از دیگر مناصب سحابی پس از انقلاب بوده است.
ابراهیم حکیمی از رجال دوره قاجار و پهلوی معروف به حکیم الدوله در سه دوره مختلف نخست وزیر ایران بود. حکیمی پزشکی بود که چندان با سیاست آشنا نبود اما به علت دستپاکی و اعتماد چهرههای مختلف سیاسی به او، در دورههای مختلف به او اعتماد شد و نخست وزیر ایران شد.
در حالیکه با حمله محمدعلی شاه قاجار به مشروطه خواهان، جنبش مشروطه تا مرز شکست کامل پیش رفته بود، ستارخان خون تازهای به جنبش تزریق کرد. انقلاب مشروطه ایران مادر انقلابهای مشابه خودش در آسیا و شمال آفریقا بود .سقوط فئودالیسم در چین ۶ سال بعد یعنی در سال ۱۹۱۲ محقق شد و انقلاب کمونیستی روسیه علیه استبداد تزاری ۱۱سال بعد یعنی در ۱۹۱۷ به نتیجه رسید.
خلیل ملکی از سیاستمداران و مشاهیر ایران در دوره پهلوی بود که در زمان رضا شاه به همراه گروه ۵۳ نفر بازداشت شد. او مدتی عضو حرب توده بود، اما از این حزب انشعاب کرد و به طیف حامیان مصدق پیوست. ملکی مدتی بعد در عین علاقه به مصدق از او نیز فاصله گرفت و نیروی سوم را تاسیس کرد. رویداد۲۴ در گزارش چهرههای خود زندگی و اندیشه خلیل ملکی را بررسی کرده که چگونه تلاش میکرد تضاد طبقاتی را با مذاکره از بین ببرد!
میرزا حسن مستوفی الممالک از مشاهیر ایران و رجال دوره پهلوی و قاجار بود که هم در عصر قجرها به نخست وزیری رسید، هم در دوره رضا شاه پهلوی. مستوفی الممالک بسیار میان سیاستمداران محترم بود و سخن او همواره به عنوان ریش سفید مورد تایید دیگران بود.
محمود جم از مشاهیر ایران و رجال عصر پهلوی بود. او پس از محمد علی فروغی در دوره رضا شاه پهلوی نخست وزیر ایران شد. کشف حجاب، دستگیری ۵۳ نفر، خودکشی علی اکبر داور وزیر مالیه، امضای پیمان سعدآباد و پایان احداث راهآهن سراسری ایران از جمله مهمترین اتفاقات دوران نخست وزیری محمود جم بودند.
آیت الله سید محمد کاظم شریعتمداری یکی از چند مرجع تقلید بزرگ شیعیان و از مشاهیر ایران بود که پس از انقلاب بر سر گنجاندن «ولی فقیه» درقانون اساسی با جمهوری اسلامی و آیت الله خمینی اختلاف پیدا کرد. زمانی که صادق قطب زاده در ماجرای کودتای نوژه دستگیر شد، در اعترافات تلویزیونی خود از آیت الله شریعتمداری هم نام برد و پس از این ماجرا، شریعتمداری را از مرجعیت خلع کردند. او تا پایان عمرش اتهامات علیه خودش را نپذیرفت.
حسنعلی منصور از مشاهیر ایران و نخست وزیر دوران محمد رضا شاه پهلوی است که لایحه کاپیتولاسیون در دوره او تصویب شد. منصور به دست فداییان اسلام ترور شد. پس از مرگ او مبارزان اسلامگرا به صورت تشکلیلاتیتر سازماندهی شدند و فعالیت کردند.
سپهبد حاجعلی رزم آرا از نظامیان ایران بود که در دوره محمد رضا شاه پهلوی بعد از حسنعلی منصور به نخست وزیری ایران رسید و ۸ ماه بعد هم توسط خلیل طهماسبی ترور شد. رزم آرا چهره بلندپروازی بود که او را با رضا شاه مقایسه میکردند. او یکی از مخالفان ملی شدن صنعت نفت ایران بود و به خاطر قدرت نظامی که داشت، مقابل این دیدگاه میایستاد. با این حال او در سال ۱۳۲۹ ترور شد و مدتی بعد هم صنعت نفت ملی شد.
عباس امیر انتظام از نیروهای ملی مذهبی نزدیک به مهندس مهدی بازرگان بود که رکورددار زندان سیاسی در جمهوری اسلامی است. پیش از او بیشترین زمان زندان متعلق به صفر قهرمانیان پیش از انقلاب بوده است. امیر انتظام با ادعای دانشجویان پیرو خط امام متهم به جاسوسی شد و سالهای زیادی از عمرش را در زندان گذراند. دانشجویان تسخیر کننده سفارت آمریکا بعدها که از قدرت کنار گذاشته شدند، اعتراف کردند که کارشان اشتباه بوده است.
اشرف پهلوی معروف به اشرف الملوک دختر بزرگ رضا شاه پهلوی و خواهر دو قلوی محمد رضا شاه پهلوی بود. اشرف یکی از مهمترین زنان دربار پهلوی بود که نقش عجیبی در سرنوشت برادرش و البته حفظ سلطنت او ایجاد کرد. رسانههای خارجی به او لقب پلنگ سیاه داده بودند. اشرف ۴ آبان ۱۲۹۸ به دنیا آمد و روز ۱۷ دی ۱۳۹۴ در سن ۹۶ سالکی در مونت کارلو درگذشت. گزارش رویداد۲۴ درباره زندگی پر حاشیه اشرف پهلوی را در ادامه بخوانید.
تیمور بختیار از مشاهیر ایران و اولین رئیس ساواک در حکومت محمدرضا شاه پهلوی بود که در دوره ریاست او شدیدترین روشهای شکنجه مرسوم شد. حکومت با همین شیوه توانست مخالفان خود از جمله فداییان اسلام و حزب توده را قلع و قمع کند. در سالهای بعد جوانان حزب توده که به سیاستهای انفعالی و غیر اصولی حزب انتقاد داشتند، سازمان چریکهای فدایی خلق را تشکیل دادند و بخشی از جوانانی که به مشی فداییان معتقد بودند، سازمان مجاهدین خلق را تاسیس کردند. هر دو این سازمان نقش اساسی در مبارزه علیه حکومت پهلوی ایفا کردند.
فریدون گله از مشاهیر ایران و کارگردانان بزرگ سینماست که برای نخستین بار تضاد طبقاتی را در فیلمفارسیهای دوره خود به نمایش در آورد.
ارنستو چه گوارا معروف به «فرمانده» از مشاهیر جهان و مبازران انقلابی سرشناس قرن بیستم بود. با وجود شهرت بسیار چه گوارا، اندیشهها و ایدههای اقتصادی او عموما ناشناخته باقی ماندهاند. رویداد۲۴ در گزارش چهرههای خود، نزدیکی دیدگاههای اقتصادی او را به جنبش استالینیستی آشکار میکند.
سید موسی صدر معروف به امام موسی صدر روحانی ایرانی بود که عمده فعالیت سیاسی خود را به خارج از مرزهای ایران برد و در لبنان به مبارزه علیه اسراییل پرداخت. مخالفانش میگویند سرنگونی حکومت پهلوی برای او اصلا دغدغه نبوده زیرا رابطه خوبی با محمد رضا شاه پهلوی داشته است بنابراین او اصلا انقلابی نبوده است. موافقانش نیز او را مسیح لبنان نامیدهاند و معتقدند تلاش او برای دستیابی به قدرت نبوده و به صورت ریشهای به دین و انقلاب مینگریسته به همین دلیل برخی سیاستمداران ایران با او مخالفند و سرنوشت او را پیگیری نکردهاند.