افزایش خودرو خوابی در کلان شهر‌ها/ لزوم حضور نامحسوس مسئولان اجتماعی در گرمخانه‌ها

رویداد۲۴ با سرد شدن هوا در گوشه و کنار پایتخت آتش‌هایی را مشاهده می‌کنیم که کارتن خواب‌ها برای گرم شدن برپا کرده‌اند. با وجود افزایش گنجایش گرمخانه‌ها توسط شهرداری این سوال پیش می‌آید چرا هنوز شاهد چنین صحنه‌هایی در سطح شهر هستیم؟ از سوی دیگر فعالان اجتماعی از افزایش نوعی کارتن خوابی با نام خودرو خوابی خبر می‌دهند که با علل و معلول‌هایی در کلان شهر‌های کشور در حال افزایش آماری است.

مصطفی اقلیما شرایط اجتماعی و اقتصادی را علت افزایش کارتن خوابی و خودرو خوابی در ایران برشمرد و گفت: در بحث انواع کارتن خوابی باید توجه کنیم این پدیده معلولی از علت‌هاست. فردی که از کار بیکار می‌شود، زنش را طلاق می‌دهد، معتاد می‌شود و. میزان درآمدش کفاف حداقل زندگی را نمی‌دهد، خودبه‌خود به سوی زندگی در خیابان رانده می‌شود. در حال حاضر شاهد افزایش بیکاری تحصیلکرده‌ها و بالا رفتن آمار از کار بیکار شده‌ها هستیم که در خانواده تحت فشار‌های روحی و روانی قرار دارند و مرتب سرکوفت می‌شنوند؛ این افراد مستعد خروج از منزل و پیوستن به آمار کارتن خواب‌ها هستند.

رئیس سابق انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران با بیان اینکه ما نوعی از کارتن خوابی هم داریم که بسیاری از بیکاران استان‌های دیگر برای مسافرکشی به تهران آمده و در طول روز با خودروی خود کار می‌کنند و شب هم در همان خودرو می‌خوابند، ادامه داد: در چند ماهه گذشته آمار این دسته از ماشین خواب‌ها افزایش یافته که نیاز به نظارت دارد، زیرا آسیب‌های دیگری را به جامعه وارد می‌کنند. بسیاری از این ماشین خواب‌ها از قشر تحصیلکرده جامعه هستند که متاسفانه بیکار مانده‌اند.

وی با بیان اینکه آمار کارتن خواب‌های مرد بالاتر از زنان است، در خصوص علت آن گفت: زنانی که در شرایط مشابه قرار می‌گیرند متاسفانه به واسطه رابطه جنسی می‌توانند سرپناه شبانه‌ای برای خود پیدا کنند و به همین دلیل مردان کارتن خواب بیشتر به چشم می‌آیند.

این مددکار اجتماعی در مورد علت عدم تمایل کارتن خواب‌ها به استفاده از گرمخانه‌ها گفت: شهرداری‌ها امکاناتی در اختیار کارتن خواب‌ها تحت عنوان گرمخانه ایجاد کرده‌اند، ولی این افراد تصوری که از این مراکز دارند نبود وضعیت امن و مناسب از لحاظ سلامت محیط است و همین موقعیت باعث می‌شود خیابان را به گرمخانه ترجیح دهند. به طور مثال نگران دزدیده شدن وسایل خود هستند و از سوی دیگر این تصور را دارند که پول خود را تحویل بدهند و نتوانند پس بگیرند. مجموع این عوامل باعث می‌شود این افراد تصمیم بگیرند در فضای باز بخوابند و از این امکانات استفاده نکنند.

این جامعه شناس در مورد طرح‌های جمع‌آوری کارتن خواب‌ها اظهار کرد: در همه دنیا مثلا فرانسه، مکان‌های بسیار مناسب و استانداردی برای کارتن خواب‌ها ایجاد می‌شود، اما کسی آن‌ها را مجبور به استفاده از این مکان‌ها نمی‌کند مگر شاکی خصوصی داشته باشند، اما در حالت عادی پلیس دخالتی در این موضوع ندارد. حتی زمانی که از نظر بهداشتی دچار مشکل می‌شوند، ماموران مربوطه آن‌ها را به مکان‌های خاصی که برای این کار تعبیه شده راهنمایی می‌کنند و پس از استحمام با آب گرم و شستن لباس‌هایشان و تحویل لباس‌های نو، آن‌ها می‌توانند هرجا که بخواهند بروند. من به مسئولان مربوطه توصیه می‌کنم برای بهبود شرایط این گرمخانه‌ها، یک شب را به صورت نامحسوس در آنجا سپری کنند تا هم وضعیت این مکان‌ها را به طور ملموس بررسی کنند و هم قادر باشند مشکلاتی که وجود دارد را با آگاهی رفع کنند.