چشم بادامی‌ها چه خوابی برای بازار خودرو دیده اند؟
رویداد۲۴ با اعمال تحریم‌های آمریکا بدون همراهی اروپا با وجود سند بین المللی برجام، بسیاری از شرکت‌ها همچون شرکت‌های خودروسازی به نام جهانی که قراردادهای پر سر و صدایی در ایران به امضا رسانده بودند و حتی آمارها نشان از آن داشت که سهم قابل توجهی از فروش جهانی آن‌ها به نام ایران است، اما چمدان خود را برای بار دیگر بستند و از ایران رفتند.
اما در این میان شرکت‌های چینی در ظاهر راه آن‌ها را در پیش نگرفتند و همچنان دست و پا شکسته به فعالیت خود در ایران ادامه می‌دهند اما ناگفته نماند که شرکت‌های تراز اول چینی با وجود امضای برجام به ایران نیامدند و در سوی دیگر شرکت‌هایی هم که به بازار ایران ورود کرده‌اند آخرین محصولات خود که در سطح جهانی و حتی در بازار چین طرفدار بسیار دارد به خاک ایران وارد نشد و تنها شرکت‌های طرف قرارداد ایرانی آن‌ها برای آنکه نام طرف چینی خود را در بازار ایران زنده نگه دارد تنها اخبار دهن پرکن محصولات درجه یک طرف چینی را در سطح صنعت خودرو کشور دست به دست می‌کند.
حال با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی ایران جای سؤال دارد که چینی‌ها چه خوابی برای بازار ایران دیده‌اند؟
در این رابطه مصطفی جعفری- کارشناس صنعت خودرو می گوید: «خودروسازان چینی را باید با توجه توانایی و شیوه مدیریت آن‌ها به چند دسته تقسیم کرد، در دسته بندی نخست شرکت‌هایی قرار دارند که در بازار میلیونی چین با توجه به سرمایه گذاری در بحث تحقیق و توسعه سهم قابل توجهی را از آن خود کرده‌اند.»
وی تصریح می کند: «در دسته بندی نخست شرکت‌های چینی توانسته‌اند جایگاه مناسبی را در سطح کشور چین و سطح بین المللی از آن خود کنند و در کنار آن دارای زنجیره تأمین بسیار مناسبی هستند که از طریق این زنجیره تأمین قراردادهای بین المللی به امضا رسانده‌اند.»
این کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان می کند: «دسته اول خودروسازان چینی که به عنوان غول‌های صنعت خودروسازی چین از آن‌ها یاد می‌شود روابط بین المللی و فعالیت در سطح اول جهان برای آن‌ها دارای اهمیت بسیاری است از این رو بازار ارزشمند ایران را رها کرده و ریسک فعالیت جهانی خود را کاهش می‌دهند.»
جعفری بیان می کند: «دسته دوم شرکت‌های خودروسازی متشکل از خودروسازانی است که به بزرگی غول‌های خودروسازی نیستند اما در حال رشد و توسعه هستند و تا به امروز سهم قابل توجهی از بازار چین را از آن خود نکرده‌اند، این دسته برنامه خود را معطوف به صادرات کرده‌اند که بازار ایران، اروپای شرقی، آمریکای جنوبی و آفریقا بازار هدف این دسته از خودروسازان چینی است.»
وی با اشاره به اینکه دسته دوم خودروسازان چینی دارای تکنولوژی نیستند و محصولات آن‌ها اکثراً کپی برداری از دیگر محصولات است، می گوید: «دسته دوم خودروسازان چینی همانطور که گفته شد فعالیت خود را بر پایه صادرات ترسیم کرده‌اند و تا زمانی که اهداف آن‌ها از بازار ایران تأمین شود دست و پا شکسته با بازار ایران پیش خواهند رفت.»
این کارشناس صنعت خودرو کشور افزود: «فعالیت این دسته کاملاً بر پایه صادرات است و آنچنان به دنبال برندسازی نیستند و مدیریت آ«ها توجه ویژه‌ای به میزان فروش دارد از این رو زمانی که حجم بازار به واسطه افزایش ارزش ارز کوچک شود، سفارش گذاری کم و داد و ستد پول سخت شود، ارزش بازار ایران نزد این گروه جایگاه خود را از دست می‌دهد.»
وی در رابطه با دسته سوم خوردوسازان چینی به شرکت‌های نوپا اشاره وعنوان می کند: «اکثر شرکت‌های نوپای خوردوساز در چینی در گذشته موتورسیکلت ساز یا زیرمجموعه زیان ده غول‌های چینی بوده‌اند که امروز به خودروسازی ورود کرده‌اند، این دسته شرکت‌ها چیزی برای از دست دادن ندارند و با توجه به تجربه دیگر شرکت‌های چینی به بازار ایرران ورود کرده‌اند و در بازار ایران ماندگار خواهند بود.»
جعفری پیش بینی می کند: «در نهایت با توجه به تحریم صنعت خودرو یک سری برندهای پینی درجه سه در ایران می‌مانند و خروجی برای صنعت خودروسازی کشور ندارند و خروجی‌ها نشان از آن دارد که اکثر این شرکت‌ها با یک رده بندی مشخص از محصولات در بازار ایران فعالیت دارند.»
وی در پاسخ به این سؤال که چرا حتی در گذشته که تحریم وجود نداشت محصولات درجه یک شرکای چینی که در سطح جهانی عرضه می‌شد به بازار ایران وارد نشد و نمی‌شود، بیان می کند: «بخشی از این موضوع به شیوه فعالیت و مدیریت طرف ایرانی باز می‌گردد و بخشی دیگر به ساختار داخلی ایران بر می‌گردد، زیرا محصولات درجه یک قیمت تمام شده بسیاری دارد و با توجه به شرایط اقتصادی کشور محصولات گران قیمت چینی جایی در بازار ایران ندارد و ان ها با این شرایط محصولات مرده خود را به بازار ایران عرضه می‌کنند.»
