افتتاح حساب بانکی برای کودک ۸ ساله در یک روز/ وقتی می‌گوییم سیستم بانکی کشور «فشل» است یعنی چه؟

رویداد۲۴ چند ماهی است همزمان با تغییر و تحولاتی که در رده‌های مدیریتی بانک مرکزی اتفاق افتاده و عبدالناصر همتی پس از چندین سال دوری به بانک مرکزی بازگشته است، صحبت از «اصلاح نظام بانکی» می‌شود، اصلاحی که به پشتوانه اختیارات گسترده‌ای که از سوی شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه گانه به این نهاد واگذار شده وارد فاز جدی‌تر شده است. شاید این اختیارات، بی‌نظیرترین اختیاراتی باشد که بانک مرکزی در طول تاریخ کسب کرده است و همین مسئله توقعات از این نهاد سیاستگذار پولی را بالا برده است تا به فساد‌های موجود در سیستم بانکی خاتمه دهد یا آن را به حداقل ممکن برساند.

روز گذشته در جریان رسیدگی به پرونده حسین هدایتی که به «عابر بانک فوتبال» ایران معروف بود، نماینده دادستان اعلام کرد که سید مهدی موسوی‌نژاد، متهم ردیف دوم پرونده توانسته برای پسر هشت ساله خود ۲۴۲ حساب بانکی در یک روز افتتاح و پول‌ها را در یک روز جابجا کرده که دلیل بر پولشویی است.

جدای از اینکه مسئولان بانک مرتبط باید پاسخگوی این اقدام خود باشند که چرا یک نفر توانسته برای فرزند هشت ساله خود ۲۴۲ حساب بانکی آن هم در یک روز افتتاح کند، مسئولان بانک مرکزی هم باید مواخذه شوند که چرا چنین امکانی را فراهم کرده‌اند که یک نفر به این راحتی بتواند از این بستر سوءاستفاده و مبادرت به پولشویی کند. آیا واقعا مسئولان بانک یا بانک‌های مربوطه، این سوال ابتدایی و بدیهی به ذهنشان خطور نکرده که این فرد چرا در یک روز می‌خواهد این تعداد حساب بانکی را افتتاح کند؟ آیا جز این است که بخواهد از این طریق اقدام به پولشویی کند؟

جدای از این مسئله، خود متهم اصلی پرونده یعنی حسین هدایتی نیز از بزرگترین بدهکاران تاریخ بانکداری ایران بشمار می‌آید که بانک سرمایه نتوانسته مطالبات خود را از این وام گیرنده کلان بازپس گیرد و در نهایت ماجرا به اینجا کشیده است که سیستم قضایی وارد عمل شده تا بلکه بتواند تمام یا بخشی از این پول‌ها را زنده کرده و به سیستم اقتصادی برگرداند، هرچند که بسیاری از این پول‌ها توسط هدایتی در قالب هبه و هدیه به برخی افراد و نهاد‌ها و تیم‌های فوتبالی داده شد و تکلیف بازپس‌گیری آن‌ها نیز در هاله‌ای از ابهام قرار داد.

اگر این روز‌ها صحبت از «اصلاح نظام بانکی» است دقیقا باید درباره این رویه‌های غلط بانکی بحث کرد و برای آن چاره‌ای اندیشید تا جلوی اینگونه سوءاستفاده‌ها گرفته شود و کسی به خود اجازه ندهد که وام کلانی را از سیستم بانکی بگیرد و در نهایت راست راست راه برود و کسی هم نتواند مطالبات را از او پس بگیرد. یا هیچ فردی نتواند در کشور بیشتر از یک تعداد حساب مشخص در سیستم بانکی افتتاح حساب کند، چه برسد به آنکه برای کودکی هشت ساله ۲۴۲ حساب آن هم در یک روز باز شود.

اگر می‌گوییم سیستم بانکی کشور فشل است و باید اصلاح شود به خاطر وجود چنین بستر‌های فسادآوری است که متاسفانه تاکنون نیز اقدامات بازدارنده برای آن اندیشیده نشده است که اگر چنین بود امروز نباید شاهد تشکیل چنین پرونده‌هایی در سیستم قضایی کشور باشیم.