١٠ روز بعد از سیل؛ آق‌قلا هنوز در محاصره آب‌های گل‌آلود

رویداد۲۴ «آبی»، به رنگی از زمین‌های خاکی تبدیل شده است، تشخیص رودخانه‌ها تقریبا ممکن نیست، در خیابان‌ها تنها آب جریان دارد؛ اینجا، بحران «آبی» از آسمان هم دیده می‌شود.

اینجا گلستان است، استانی که از آخرین روز سال ۹۷ تاکنون با سیل عجیبی مواجه شده. در روز ۲۹ اسفند، در مدت ۳۰ ساعت حدود ۲۰۰ میلی‌متر باران در گلستان بارید، باران به سیل تبدیل شد و این ۸ نفر را گرفت. هم اکنون بیش از ۴هزار نفر در این استان در وضعیت اسکان اضطراری قرار دارند، این آمار در چند روز گذشته به ۱۳ هزار نفر هم رسیده بود.

بخش زیادی از جمعیت این افراد، در محل نمایشگاه بین‌المللی گرگان ساکن شده‌اند، خانه‌ی آن‌ها به زیر آب رفته و کودکانشان با هم بازی می‌کنند و در حالتی بلاتکلیف در چادر‌های پناهگشان منتظرند تا بالاخره ارتفاع آب کم شود و به خانه‌هایشان برگردند.

«گفته بودند سیل می‌آید باور نکردم!»

کریم، یکی از این ۴هزار نفر است؛ پیرمردی آرایشگر ساکن شهرستان آق‌قلا.

- روز اول سال من سمت خانه نبودم و به همین دلیل متوجه آمدن سیل شدم. خواستم به خانه برگردم، اما دیدم در عرض ۵ دقیقه آب کل آق‌قلا را گرفت. خانه ۲ طبقه‌ام تا پله‌هایش پر از آب شده. سعی کردم مدتی آنجا بمانم، اما دیدم اینکارخطرناک است و به اینجا آمدم.

مکثی کرد، انگار دوباره یاد خانه‌اش افتاده بود و با عصبانیت به حرف‌هایش ادامه داد.

- خانه ما ۱.۵ متر زیر آب رفت، دیگر نتوانستیم آنجا ببینیم و مجبور شدیم به اینجا بیاییم. به ما گفتند که سیل می‌آید باور نکردیم و بعد دیدیم در یک ساعت آب وارد خانه ما شد. سال‌های قبل هم از این حرف‌ها می‌زدند، اما چیزی نمی‌شد. اینبار ...

آق‌قلا یکی از شهرستان‌های استان گرگان است که یکی از بیشترین خسارت‌ها را از سیل امسال دیده، هنوز ۳۰درصد این شهر را آب گرفته و بیشتر اهالی آن در اقامتگاه‌های مخصوص هلال احمر ساکن هستند و وضعیت اکثر خانه‌های آن هنوز مشخص نیست.

«نمی‌دانیم یقه چه کسی را بگیریم؟»

انگار ساکنین دیگر نمایشگاه گرگان هم همین طعم تلخ این اتفاقات را به نوعی دیگر چشینده بودند، آغابیبی یکی از آن‌ها است، خانه او در روستایی بود در نزیکی سد‌های استان گلستان.

- قبل از اینکه آب به خیابان بیاید امدادگار‌ها گفتند تخلیه شوید ما می‌خواستیم اینکار را کنیم، اما مردم ما را منصرف کردند. بعد فهمیدم، سیل خانه برادرم را برده و به همین دلیل به سرعت به اینجا آمدیم. شوهرم هم الان خانه است، چون می‌گویند دزد فراوان شده و مرد‌های ما نگهبان خانه شده‌اند؛ و بعد سوالی پرسید، سوالی که جوابش عامل همه این اتفاقات زندگی‌اش را معلوم می‌کرد.

- قبلا هم انقدر باران می‌آمد، اما انگار زمین سیر شده. اصلا نمی‌دانیم یقه چه کسی را بگیریم؟

در این مدت کارشناسان مختلف سعی کردند به این سوال پاسخ دهند، اما نگاهی کلی به استان گلستان، به بخشی از این سوال پاسخ می‌دهد. در این استان شهر‌ها و روستا‌های فروانی در نزدیکی رودخانه‌ها ساخته شدند و این خود یکی از دلایل نابودی خانه آغابیبی است.

از سویی دیگر آمار سازمان جنگل‌ها نشان می‌دهد که وسعت جنگل‌های شمال کشور از ۳.۴میلیون هکتار در سال ۱۳۴۳ به ۱.۸میلیون هکتار در نیمه دهه ۹۰ رسیده، همین موضوع شاید پاسخی دیگر به سوال آغابیبی باشد.

آق‌قلعه؛ شهری که همچنان آب از آن خارج نمی‌شود

دقیقا چند کیلومتر دورتر از گرگان در شهرستان آق‌قلعه واقعیت پیامد این اتفاقات به سادگی دیده می‌شود. آق‌قلعه واقعا زیر آب رفته، مردم در آن با قایق و تراکتور تردد می‌کنند، جای جای تمام جوی‌های آب شهر را حفظ کرده‌اند تا در آب نیفتند و ...

مردم این شهر گیج و عصبانی هستند و یکی از آن‌ها در حالی که سوال تراکتور بود فریاد زد؛ چرا هنوز آب از شهر ما خارج نشده؟

اکنون ٩ روز است از سیل گلستان گذشته و به شکل عحیبی هنوز آب از شهرستان آق‌قلعه خارج نشده و حتی به گفته اهالی این شهرستان، ارتفاع آن دیروز افزایش هم پیدا کرده. به گفته علی‌اضغر پیوندی رییس جمعیت هلال احمر ارتفاع کم دریا نسبت به سطح دریا یکی از عوامل اصلی این موضوع است و باید نسبت به این موضوع سریع‌تر اقداماتی انجام شود.

حسین یکی از اهالی قدیمی این شهرستان است، خانه و محل کار او هر دو به زیر آب رفته‌اند. او هم همان حرف‌های کریم و آغابیبی را به نوعی دیگر تکرار کرد.

- خانه من الان یک متر زیر آب است، و در این ده روز آب زیاد می‌شود و کم نمی‌شود. نمی‌دانم واقعا باید چه کار کنم؟ شب‌ها در اسکان‌ها می‌مانم و دیگر از این موضوع خسته شده‌ام.

اما پیرمرد ۵۷ ساله گفت: قبلا هم در شهرش همینقدر باران باریده، اما هیچوقت با چنین اوضاعی روبرو نشده است، هیچوقت شهرش برای ۹ روز زیر آب نبوده.

- سال ۴۵ اینجا سیل آمد و به سرعت رفت، سال ۷۱ سیل آمد چند روز درگیر بودیم و رفت. باران همان موقع هم همین مقدار می‌آمد، مشکل باران نیست، مشکل جای دیگری است. تعجب می‌کنم این سیل چگونه رخ داده؟ آن زمان اصلا سد نبود الان هرکجا می‌روید سد ساختند و آب‌ها را نگه داشتند و بعد هم هر زمانی دلشان می‌خواهد سد را باز می‌کنند و سیل می‌آید.