تاریخ انتشار: ۱۵:۱۹ - ۰۹ ارديبهشت ۱۳۹۸
رویداد۲۴ گزارش می‌دهد؛

کارت سوخت؛ تجربه ناموفق آزموده شده/ آیا سهمیه‌بندی، قاچاق بنزین را کاهش می‌دهد؟

مکانیسم کارت سوخت با سهمیه بندی، روشی برای مهار تقاضاست. الزام استفاده از کارت سوخت شخصی در جایگاه‌ها به همراه سهمیه بندی و تعیین قیمت دوم برای مصارف فراتر از سهمیه، راه حل تجربه شده‌ای برای کاهش مصرف است.

چرا کارت سوخت احیاء شد؟

رویداد۲۴ انتهای دهه ۸۰ صاحبان خودرو برای استفاده از بنزین ملزم شدند از کارت سوخت استفاده کنند؛ چندی بعد طرح سهمیه بندی بنزین اجرا شد؛ طرحی که پس از آن، سه بار رشد قیمتی بنزین را شاهد بودیم. قیمت هر لیتر بنزین ابتدا از ۱۰۰ تومان به ۴۰۰ تومان و پس از آن به ۷۰۰ و از ۷۰۰ تومان به ۰۰۰ ۱ تومان برای هر لیتر تغییر کرد.

 با روی کار آمدن دولت یازدهم و سکان‌داری بیژن نامدار زنگنه در وزارت نفت، موضوع کارت سوخت از دستور کار حذف شد. او معتقد بود این سامانه هیچ خروجی ندارد و تنها هزینه سنگینی برای دولت و وزارت نفت به همراه دارد. درعین حال مخالفان حذف کارت سوخت معتقد بودند تفاوت قیمت بنزین در ایران و کشور‌های همسایه زمینه قاچاق گسترده این کالا را به وجود آورده که نیاز به تدبیری مناسب دارد؛ یکی از راهکار‌های منتقدان الزام مجدد برای استفاده از کارت سوخت و ممنوعیت هرگونه مبادله بنزین خارج از سامانه بود.

احیای مجدد کارت سوخت

برخی کارشناسان نفتی معقدند مکانیسم کارت سوخت با سهمیه بندی، روشی برای مهار تقاضاست. آنها می‌گویند الزام استفاده از کارت سوخت شخصی در جایگاه‌ها به همراه سهمیه بندی و تعیین قیمت دوم برای مصارف فراتر از سهمیه روشی برای کاهش مصرف سوخت است.

هرچند استفاده از این روش در سال ۱۳۸۶ مصرف بنزین را کاهش داد، اما هیچگاه نتوانست راهی برای مبارزه با قاچاق سوخت باشد. بر اساس آمار رسمی پایگاه اطلاع رسانی دولت در سال ۹۷، قاچاق روزانه سوخت چیزی در حدود ۲۰ تا ۴۰ میلیون لیتر در روز بود. این در حالی بود که میزان مصرف سوخت توسط مردم، به رقمی در حدود ۹۲ میلیون لیتر در روز می‌رسید. فرض اینکه تقریبا بین یک سوم تا نیمی از مصرف سوخت کل کشور در مرز‌های ایران در حال قاچاق شدن است، فرض عجیبی و البته دور از ذهنی بود، چه اینکه تعداد خودرو‌ها و تانکر‌هایی که قابلیت جابجایی این حجم از سوخت را در یک روز داشته باشند، کمی غیرطبیعی به نظر می‌رسید. سوال دیگری که مطرح می‌شد، این بود که مگر مردم به جز جایگاه‌های سوخت، به مخازن دیگری دسترسی دارند؟ در ایامی که بحث قاچاق سوخت توسط مردم دست به دست می‌شد، تصاویری از لوله‌های غیرمجاز بنزین در زیر دریا منتشر شد و نشان می‌داد که بار عمده قاچاق سوخت از طرق دیگری در حال انجام شدن است و با سهمیه بندی سوخت برای مردم، مشکلی حل نخواهد شد. با این حال دولت همچنان اعتقاد داشت برای مبارزه با قاچاق سوخت باید بنزین را بار دیگر سهمیه‌بندی کرد.

سلام امینی عضو کمیسیون انرژی رویداد۲۴ می‌گوید: «با توجه به تجربه گذشته استفاده از کارت سوخت، این بار خواهیم توانست جلوی قاچاق بنزین به خارج از کشور را بگیریم.» اینکه این ادعا چقدر قابل تحقق است، قابل تامل است چراکه قاچاق روزانه ۲۰ تا ۴۰ میلیون لیتر سوخت، طبیعتا توسط مردم عادی انجام نمی‌شود که با محدود کردن آنها، این رقم به صورت چشمگیری کاهش یابد و تنها می‌توان امیدوار بود فارغ از آمار‌هایی که داده می‌شود، این اتفاق در عالم حقیقت نیز رخ دهد.
فرآیند ثبت نام کارت سوخت

به گزارش رویداد۲۴ در طرح سهمیه‌بندی جدید که گفته شده به زودی اجرا خواهد شد، قرار است بنزین با نرخ‌های متفاوت به مردم ارائه شود. فرآیند ثبت‌نام کارت سوخت المثنی از اواسط زمستان سال گذشته پس از اطلاعیه‌ای که توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی منتشر شد آغاز شده است، با اینهمه هنوز استفاده از این کارت‌ها برای سوخت‌گیری الزامی نشده، اما با توجه به  اطلاعیه روز گذشته شرکت پخش فرآورده‌های نفتی استفاده از کارت سوخت به زودی الزامی خواهد شد.

مراحل ثبت‌نام برای کارت سوخت صرفاً غیر حضوری و از طریق سامانه دولت همراه انجام می‌شود. در اطلاعیه اخیر تاکید شده مالکان خودرو‌های عمومی و مالکان خودرو‌ها در استان سیستان و بلوچستان که پیش از این در دفاتر پلیس +۱۰ درخواست خود را ثبت کرده‌اند، نیاز به مراجعه به سامانه را ندارند و کارت سوخت آن‌ها به نشانی انها ارسال خواهد شد.

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران سامانه www.mob.gov.ir وهمچنین اپلیکیشن دولت همراه و کد دستوری #۴* را برای دریافت کارت سوخت معرفی کرده است.

خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
نظرات شما
پیشخوان