انتخاب یک مذاکره کننده ماهر به جای بولتون/ در سر ترامپ چه می‌گذرد؟

  رویداد۲۴ ویکتور شلهوب در العربی الجدید نوشت: چرا پمپئو با عجله به عربستان و امارات سفر کرد؟ این سوالی است که از عصر روز چهارشنبه در واشنگتن تکرار می‌شود. آیا این یک مأموریت برای اطمینان دهی بود؟ یا زمینه سازی و یا مشاوره؟

در این چارچوب، باید به چند دلیل احتمالی توجه داشته باشیم که دولت ترامپ در خصوص با حادثه حمله به آرامکو، بر آن تکیه می‌کند؛ اول آنکه سفر وزیر خارجه آمریکا سه روز پس از حمله مذکور، انجام شد و همین مساله، هیاهوی زیادی در مورد موضع آمریکا و نخبگان سیاسی آن برانگیخت. اختلاف بین سیاستمداران آمریکایی در مورد مسئولیت این حمله و راه‌های پاسخ دادن به آن، کاملا واضح بود. ترامپ از همان ابتدا یک موضع خاکستری اتخاذ نموده و اعلام کرد که منتظر نتایج تحقیقات عربستان می‌ماند.

همزمان با تصمیم وزیر خارجه ایالات متحده برای سفر به عربستان، ترامپ اقداماتی را انجام داده و صحبت‌هایی کرد که مبتنی بر واگذاری مسئولیت پاسخگویی به حمله آرامکو، به عربستان بود. علاوه بر اینکه از وزارت خزانه داری خود خواست تحریم‌ها علیه تهران را افزایش دهد. وی با این اقدام، قصد داشت اینگونه وانمود کند که دولتش به خاطر حمله به آرامکو، بر فشار‌های خود علیه ایران افزوده است. اما عملا، اینگونه گامها، در حالت فعلی، تاثیرگذار نیست. علاوه بر اینکه تحریم‌های آمریکا بدون شک نتوانسته است تهران را مجبور به عقب نشینی از سیاست بازدارندگی خود کند؛ همانطور که در جریان ماجرای نفت کش‌ها در تنگه هرمز و آب‌های خلیج فارس، مشاهده کردیم.

علاوه بر این و همزمان، ترامپ روز چهارشنبه رابرت اوبراین را به سمت مشاور امنیت ملی کاخ سفید و جانشین بولتون منصوب کرد؛ کسی که در منصب قبلی خود، یعنی رئیس بخش مذاکرات مربوط به آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در خارج، موفقیت مهمی را به دست آورده و انتخاب او به عنوان مشاور امنیت ملی، براساس وابستگی اش به محافظه کاران انجام شده است؛ گذشته از اینکه وی از معترضان به سیاست اوباما در قبال ایران و توافق هسته‌ای بود. مساله مهمتر انکه اوبراین مهارت زیادی در زمینه مذاکره برای امضای توافق‌ها دارد و مانند بولتون، ایدئولوژیک نیست.

این در حالی است که روز چهارشنبه، رئیس جمهور ایالات متحده از تصمیم خود مبنی بر عقب نشینی از حمله هوایی به ایران، در پاسخ به ساقط شدن پهپاد آمریکایی، دفاع کرد. در مورد حمله به آرامکو نیز به نظر نمی‌رسد ترامپ قصد استفاده از گزینه نظامی را داشته باشد. اما صحبت‌های پمپئو در این خصوص که هدف گرفتن آرامکو، به منزله اعلان چنگ است، ظاهرا با موضع علنی ترامپ، هماهنگ نیست.

بمباران آرامکو، بحران با ایران را در برابر سه احتمال قرار داد: ۱- ادامه شرایط فعلی، با خطرات موجود و روز افزون ۲-حمله سایبری یا نظامی به ایران و ۳-یافتن راه حل دیپلماتیک.

قطعا ترامپ نمی‌تواند این حادثه را نادیده بگیرد؛ بنابراین پمپئو به عربستان رفت تا به هم پیمان خود اطمینان داده و بر این موضوع تاکید کند که «ایالات متحده به عربستان کمک می‌کند تا توان بازدارندگی اش را تقویت کند».