از استفتاء مشکوک تا حواشی جنجالیِ فیلم مولانا و شمس

رویداد۲۴  متن خبر این بود؛ حسن فتحی «مست عشق» را با موضوع زندگی مولانا در ترکیه جلوی دوربین می‌برد، خبری که از همان ابتدا با حاشیه همراه شد. وقتی این سوال پیش آمد که بازیگران نقش‌های اصلی این فیلم چه کسانی هستند، اولین بازیگری که خبر حضورش در این پروژه رسانه‌ای شد، شهاب حسینی بود؛ بازیگر مطرح سینمای ایران که گفته شد در این فیلم نقش شمس تبریزی را به عهده خواهد داشت.

پس از انتشار این خبر، بحث درباره بازیگر نقش مولانا بالا گرفت. برخی کانال‌های سینمایی از انتخاب یک بازیگر ترک برای بازی در نقش مولانا نوشتند و این نکته را گوشزد کردند که حسن فتحی با این کار در دعوای قدیمی ایران و ترکیه برای تصاحب مولانا، یک گل به خودی تمام عیار می‌زند و اصطلاحا مولانا را دودستی به ترکیه تقدیم می‌کند. اتفاقی که یکی دو روزی در فضای مجازی حسابی سروصدا به‌پا کرد، اما در نهایت حسن فتحی با انتشار یک پست اینستاگرامی به آن پایان داد؛ این‌که بازیگر نقش مولانا قطعا یک بازیگر مطرح ایرانی خواهد بود. ساعتی بعد هم انتشار خبر توافق سازندگان «مست عشق» با پارسا پیروزفر برای ایفای نقش مولانا خط بطلانی بر تمام حرف و حدیث‌ها بود.

حاشیه‌های «مست عشق»، اما به این موضوع ختم نشد. یکی دو روز از این ماجرا نگذشته بود که انتشار پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی به یک استفتاء درباره ساخت فیلمی درباره شمس و مولانا، «مست عشق» را وارد فاز جدیدی از شایعات کرد که ساعتی بعد با فتوای آیت‌الله نوری همدانی ادامه یافت.

در این استفتاء که به نام جمعی از طلاب حوزه علمیه قم مطرح شده بود، چندین فرض اشتباه وجود داشت؛ اول این‌که پروژه «مست عشق» به عنوان سریال معرفی شده بود، در حالی که فیلم است. دوم این‌که اعلام شده بود در ساخت آن از بودجه‌های دولتی استفاده خواهد شد که از اساس و پایه غلط است و هیچ نهاد یا سرمایه دولتی در ساخت آن دخیل نیست و سوم این‌که فیلم درباره مولانا و عصر زندگی اوست و نه درباره شخصیت و زندگی شمس تبریزی. جدا از این اطلاعات غلط، در استفتاء مطرح شده، درباره «مقالات» شمس، توضیحاتی داده شده که از نظر ادبی و تاریخی اشتباه است.

پاسخ به نامه‌های استفتاء که با امضای جمعی از طلاب حوزه علمیه قم به دفتر دو مرجع تقلید ارسال شده بود، این بود: «ساخت سریال درباره شمس و مولانا به سبب ترویج فرقه ضاله صوفیه جایز نیست.»

پاسخی که مهران برومند تهیه‌کننده این فیلم درباره‌اش می‌گوید: «فیلم «مست عشق»، داستان مستقیم زندگی مولوی و شمس و همچنین ترویج صوفی‌گری نیست، بلکه وقایع فیلم در عصر آنان می‌گذرد و به نوعی به این دو شاعر ارتباط پیدا می‌کند.».

اما این تنها اشتباه در این مورد نبود، چون شب گذشته، محمدحسین رنجبران، مدیر روابط عمومی صداوسیما در تویئتی نوشته بود: «سریال «مست عشق» که در آن شمس تبریزی به تصویر کشیده می‌شود و برخی اصرار دارند آن را تلویزیونی خوانده و باز هم به صداوسیما هجمه کنند، تلویزیونی نیست و برای شبکه نمایش خانگی، با مجوز وزارت ارشاد ساخته می‌شود.»

احتمالا اشاره محمدحسین رنجبران به بخشی از نامه به آیت‌الله مکارم شیرازی بود که در آن نوشته شده بود: «با التفات به عواقب و لوازم خطرناکی که انتشار و پخش این سریال بعد از اتمام ساختش از سیمای جمهوری اسلامی در پی خواهد داشت...» و این مدیر تلویزیونی با توجه به این جمله و البته بدون توجه به اینکه پیش از این در سازمان متبوعش سریالی درباره زندگی مولانا با عنوان «جلال‌الدین» ساخته و پخش شده، کنایه‌ای درباره مجوز دادن برای ساخت سریال درباره این شخصیت‌ها به وزارت ارشاد و شبکه نمایش خانگی زده است. او در انتهای توئیتش هم به دوستان رسانه‌ای و غیررسانه‌ایش توصیه کرده دقت کنند! او البته خودش در این توئیت باز هم فکت اشتباهی را مطرح کرده و آن هم مجوز گرفتن حسن فتحی از سازمان سینمایی وزارت ارشاد است. نکته‌ای که باز هم از اساس اشتباه است. طبق روال سازمان سینمایی در شفاف‌سازی، پروژه‌هایی که در هر مرحله‌ای برای کسب مجوز به این سازمان ارائه می‌شوند، نام‌شان در سایت سازمان سینمایی منتشر می‌شود. آخرین مجوزی که برای پروژه‌ای به کارگردانی حسن فتحی اقدام شده است، سریال نمایش خانگی «جیران» است که پیش از این در خبر‌ها آمده بود محتوای آن درباره زنان در دربار قاجار است.

نکته‌ای که سیدعباس صالحی وزیر ارشاد هم ظهر امروز در حاشیه جلسه هیات دولت به آن اشاره کرد و گفت: «درباره فیلم «مست عشق»، چون ساخت آن در داخل ایران اتفاق نمی‌افتد، مسیری که فیلم‌هایی که در داخل ساخته می‌شود را نیز طی نمی‌کند و طبعا این امکان برای بررسی فیلمنامه و سایر جزئیات آن در سازمان سینمایی فراهم نمی‌شود.»

حال با این حواشی و ماجرا‌ها باید دید سرنوشت ساخت فیلم «مست عشق» به کجا ختم خواهد شد و آیا حسن فتحی خواهد توانست نظر مثبت مراجع را برای ساخت این فیلم که قطعا یکی از بازار‌های هدف برای نمایش آن داخل کشور است به دست بیاورد یا بدون توجه به بازار داخلی، این فیلم را برای مخاطب خارجی علاقمند به زندگی مولانا خواهد ساخت.