احتمالا مجلسی قوی و کارآمد تشکیل نخواهد شد/ احتمال رأی آوردن جلیلی برای ریاست‌جمهوری عقلانی نیست

رویداد۲۴ با مشاهده نفراتی که در انتخابات ثبت نام کرده‌اند می‌توان دریافت که در مجلس آینده نیرو‌های اصلاح‌طلب و اعتدالی جایگاه چندانی ندارند و مناسبات سیاسی قدری نسبت به گذشته تغییر خواهد کرد. در این بین، اما با حضور محمدباقر قالیباف برخی باور دارند که او رئیس مجلس خواهد بود، ولی بازهم نمی‌توان این گزاره را به قطعیت تأیید کرد، زیرا به نظر می‌رسد که در مجلس یازدهم تعداد نیرو‌های پایداری کم نباشد و معلوم نیست که چنین نیرو‌هایی اجازه ریاست قالیباف بر مجلس شورای اسلامی را بدهند. نکته دیگری که از پس ثبت‌نام‌ها می‌توان مورد توجه قرار داد، غایبان بزرگی است که در انتخابات شرکت نکردند و از آن میان نام‌هایی مانند محمدرضا عارف، سعید جلیلی و علی لاریجانی به شدت خودنمایی می‌کند و معلوم نیست که هدف آن‌ها از عدم ثبت نام در انتخابات مجلس، انتخابات ریاست جمهوری است.

ناصر ایمانی، تحلیلگر مسائل سیاسی باور در تحلیل آرایش سیاسی در انتخابات اخیر مجلس گفت: «آنچه می‌توان از پس ثبت نام نامزد‌های انتخاباتی دریافت این است که به لحاظ کارشناسی و کارآمدی و صرف نظر از گرایش‌های سیاسی با نیرو‌های مؤثری روبه‌رو نیستیم و این بسیار نگران‌کننده است و احتمالا مجلسی قوی و کارآمد تشکیل نخواهد شد. اصلاح‌طلبان که در مجموع استقبال چندانی از ثبت نام نشان ندادند و بسیاری از نیرو‌های این جناح که می‌توانستند در مجلس تأثیر بگذارند حضور ندارن؛ به بیان دیگر فارغ از بحث رد یا تأیید صلاحیت اصلاح‌طلبان اگر تمام نیرو‌های اصلاح‌طلب هم بتوانند در معرض رأی مردم قرار بگیرند و از قضا تمام آن‌ها هم رأی بیاورند بازهم وزنی برای مجلس ایجاد نمی‌کنند. در میان اصولگرایان هم وضع به همین شکل است و این خبر دلچسبی نیست، زیرا قوه مقننه کشورمان در معرض تضعیف قرار گرفته است».

این فعال سیاسی درباره احتمال حضور بالای طیف خاصی از اصولگرایان و تأثیرات آن بر روند مجلس اظهار کرد: «من با این خوانش مخالفم که جلوی اسم الزما واژه تندرو را بگذاریم. در میان آنها، هم افراد معقول وجود دارد و افراد تندرو که می‌شود ایشان را با مدیریت صحیح کنترل کرد. واقعیت این است که اگر افراد شاخص و معتدل در مجلس آینده نباشند، شاهد رادیکالیزه شدن مجلس خواهیم بود».

ایمانی در قیاس وزن نیرو‌های سیاسی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان که در انتخابات ثبت نام کرده‌اند با لیست انتخاباتی چهارسال پیش این دو جبهه، گفت: «وقتی نامزد‌های اصولگرایان را با لیست چهار سال این جبهه مقایسه کنیم، درمی‌یابیم که افت محسوسی رخ داده است. در چنین شرایطی تردید نکنید فضا برای حضور افرادی در مجلس باز می‌شود که توجهی به مصلت‌های کشور ندارند. اکنون وظیفه اصولگرایان نسبت به گذشته به مراتب سنگین‌تر است، زیرا آن‌ها باید لیستی بدهند که مجلسی معتدل را ایجاد کند».

او در خصوص غایب‌های بزرگ این انتخابات از جمله علی لاریجانی، سعید جلیلی و محمدرضا عارف ادامه داد: «به‌نظر من آقای لاریجانی کار بسیار درستی انجام داد و با ثبت نام نکردنش در انتخابات، از خود یک نامزد بالقوه و قابل قبول برای ریاست جمهوری آینده نشان داد. اگر او هدف ریاست جمهوری در سر دارد بهتر بود در انتخابات مجلس ثبت نام نمی‌کرد که همین کار را هم انجام داد، اما وضعیت آقای جلیلی متفاوت است. احتمال رأی‌آوری او برای انتخابات ریاست‌جمهوری عقلانی و جدی نیست. شرایط آقای جلیلی برخلاف آقای لاریجانی است؛ یعنی اگر او نیم‌نگاهی به ریاست‌جمهوری دارد، بهتر بود که از جایگاه ریاست مجلس برای انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت نام می‌کرد. اگر آقای جلیلی برای ریاست جمهوری به مجلس نیامد، نشان از شمّ ضیعف او در سیاست است. درباره آقای عارف هم می‌توان گفت که او اصلا مورد حمایت و رضایت هیچ گروهی نیست؛ نه اصلاح‌طلبان از او دل خوشی دارند و نه اصولگرایان. او که قطعا در انتخابات ۱۴۰۰ اقبال مردمی نخواهد داشت، اما به نظر من آقای عارف بیشتر برای آن نیامد که حتی نمی‌توانست رئیس فراکسیون اصلاح‌طلبان باقی بماند و این احتمال را می‌داد که نمایندگان اصلاح‌طلبان او را رئیس خود ندانند و طبیعتا برای وجهه او چندان جالب نبود که ریاست فراکسیون اصلاح‌طلبان را از دست بدهد».

ایمانی در پاسخ به این پرسش که آیا کم‌رمق بودن اصلاح‌طلبان در انتخابات اخیر را می‌توان منتسب به عملکرد شعیف شورای سیاست‌گزاری اصلاح‌طلبان و خاصه محمدرضا عارف دانست یا خیر، گفت: «این عدم شور و نشاط انتخاباتی در میان اصلاح‌طلبان را لزوما به به آقای عارف مرتبط نمی‌دانم. فکر می‌کنم دلایل دیگری برای این کم‌اقبالی وجود دارد و ریاست عارف بر شورای عالی سیاست‌گزاری اصلاح‌طلبان فرع بر اصل است. اصلاح‌طلبان به دلیل عملکرد ضعیف دولت و مجلس کم‌انگیزه شده‌اند و در آستانه یک دوره رکود سیاسی قرار دارند؛ مانند آنچیزی که در پایان مجلس ششم شاهد بودیم. از سوی دیگر درگیری‌های داخلی اصلاح‌طلبان هم بر بی‌اثر شدن شورای عالی سیاست‌گزاری بی‌تأثیر نبوده است. اگر همه شرایط درست بود با همین عارفِ بی‌عمل بازهم نشاط انتخاباتی در جبهه اصلاح‌طلبی را شاهد بودیم که اکنون به دلایل مذکور شاهد نیستیم».

ایمانی در پایان درخصوص پرمدعا و غیرمسئول‌بودن نیرو‌های اصلاح‌طلب تصریح کرد: «اصلاح‌طلبان عموما افراد پرمدعایی هستند که هیچ وقت مسئولیت اقدامات خود را نمی‌پذیرند. آن‌ها در این چندسال در دولت، مجلس و شورای شهر حضور داشتند و نمی‌توانند بازهم بهانه‌هایی مانند نظارت استصوابی، دولت در سایه و دست‌های پنهان را علت مشکلات موجود بدانند. این شیوه اصلاح‌طلبان است که همه را مقصر بدانند غیر از خودشان. اکنون هم مردم از روش‌های آن‌ها دلزده شده‌اند».