اشتباه سهوی؛ دروغ عمدی/ واکنش‌ها به شلیک به هواپیمای اوکراینی
رویداد۲۴ تا پیش از آنکه مشخص شود دلیل سقوط هواپیمای اوکراینی چه بوده، افکار عمومی با مسئولان داخلی همدلی داشتند و حرف آنها را درباره اینکه دلیل سانحه «نقص فنی» بوده باور کرده بودند. در میان جریان‌های سیاسی نیز واکنش‌های مختلفی وجود داشت. اصلاح طلبان باور نمی‌کردند که امکان داشته باشد موشک خودی هواپیما را مورد هدف قرار داده باشد و اصولگرایان از این می‌گفتند که این جنگ روانی آمریکاست.
پس از بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح، جهت‌گیری‌ها کمی متفاوت شد. بخشی از فضای جامعه معتقد بودند که اقدام دستگاه‌های ذیربط در پنهانکاری و مخفی کردن ماجرا گناهی نابخشودنی است زیرا علاوه بر جان‌باختن مردم بی‌گناه، با اعتماد نیز بازی شده است. بخش دیگری معتقد بودند باید به اقدام پدافند هوایی جایزه داد زیرا به وظیفه‌اش عمل کرده است.
اعطای جایزه به نیروی هوافضای سپاه نخستین بار توسط عطاءالله مهاجرانی مطرح شد. بسیاری از کاربران اصولگرا از این ایده استقبال کردند.
لحظاتی پیش سردار حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه از تلویزیون درباره این حادثه سخن گفت و اعلام کرد تمام مسئولیت را برگردن می‌گیرد و هر تصمیمی گرفته شود، اجرا خواهد شد.
آنگونه که سردار حاجی زاده در سخنان خود گفت، «این کار با تصمیم شخصی یک فرد صورت گرفته است و تصمیم سیستمی نبوده است.»
کاربران برخی به سرعت به این سخنان واکنش نشان دادند و نوشتند: «ماجرایی شبیه کوی دانشگاه در حال اتفاق افتاده است و می‌خواهند کل کار به نام یکی مانند اروجعلی ببرزاده تمام شود.»
سربازکشی باب نشود
وحید اشتری در تحلیلی که رسانه‌های اصولگرا منتشر کرده‌اند، در دفاع از افسر پشت سیستم رادار هواپیمای مسافری نوشته است: «پدافند در همه جای دنیا متکی بر تصمیم افسری است که پشت سیستم نشسته است. مطلقا فرصت هماهنگی با بالا وجود ندارد. عمده پهپاد‌هایی که می‌زنند و کف و سوت می‌زنیم هم افسر در لحظه تصمیم می‌گیرد. در موضوع هواپیمای مسافربری بحث اصلی نحوه اطلاع‌رسانی و اعتمادزدایی است نه خود اشتباه صورت گرفته که ناشی از آماده‌باش در شرایط جنگی با کفتاری بود که در همه جای دنیا سابقه ترور و غافل‌کشی و حمله شبانه و بمباران شیمیایی و زدن بیمارستان و مناطق مسکونی دارد. بیانیه صبح دادستان و رییس جمهور آدرس غلط است. به جای نقد مدیران سیاست‌گذار رسانه‌ای، نباید برخورد قاطع با خطای انسانی آنهم در چنین کارهای پر ریسکی باب شود. در جامعه‌ای که سربازکشی باب شد دیگر هیچ افسری حاضر نیست پشت چنین سیستمی بنشیند.»
بیشتر بخوانید: فرمانده هوا فضای سپاه: مسئولیت حادثه را می‌پذیریم/ گردنمان از مو باریک‌تر است +فیلم
فرمانده پدافند را رئیس جمهور کنید، به وظیفه‌اش عمل کرده بود
بعضی کاربران نیز از صداقت نظام در پذیرش خطا گفته‌اند اما اکثر اصولگرایان ارزشی اعتقاد داشتند این اتفاق نباید بهانه‌ای برای تضعیف سپاه باشد. یکی از این کاربران به نام عطیه نجاری نوشته «شئ‌ای ناشناس درحال نزدیک شدن به حریم نظامی تهران بوده که هیچ گزارش و اطلاعی از وضعیتش به برج مراقبت و فرودگاه نداده. وظیفه پدافند هوایی در برخورد با شیء ناشناس چیست؟ اشتباه صورت گرفته درست. عزیزانمون از دست رفتن درست. اما کمی باانصاف باشیم رفقا»
علیرضا گرایی خطاب به دوستان خود نوشته پدافندی که نیروی انسانی جان بر کف پشت سیستمش برای دفاع از امنیت ایران ایساده، تو شرایط جنگی (جنگی که به ما تحمیل شده)، هواپیمایی که در علت چرخش یکباره‌اش شک هست، را به خطا زده که قراره بررسی بشه. حالا این دلیل نمی‌شود که نیروهای مسلح قهرمان و فداکارمون رو بزنید؟ او به وظیفه‌ای عمل کرده و باید رییس جمهور شود.»
آسید پویان نوشته «رفقای انقلابی ناراحتند که چرا اعلام خطای انسانی در پدافند هوایی در سقوط هواپیمای اوکراینی، با سه روز تأخیر صورت گرفته است. در این موارد، بررسی موضوع نیازمند دقت زیاد و تحقیق جامع از ابعاد احتمالی ماجراست و اینطور هم که در خبر‌ها آمده، نتایج تحقیقات دیشب قطعی شده و امروز اعلام شده است.»
حسن روحانی محاکمه شود
یکی از این کاربران نوشت: «سال ۶۶ حسن روحانی فرمانده پدافند هوایی کشور بوده و شهید عباس بابایی با پدافند خودی به شهادت رسیده است. باید با مسبب این اتفاق هم مثل آن حادثه برخورد شود.»
این توییت‌ها هزاران بار توسط اصولگرایان به اشتراک گذاشته شدند. اما بعضی اصولگرایان هم نسبت به این اتفاق واکنش دیگری داشتند. مثل زنو که نوشته «این ضربه از نظر حیثیتی از قتل‌های زنجیره‌ای هم بزرگتر است و به نظر من بزرگترین ضربه حییتی تاریخ نظام جمهوری اسلامی است. آنهم در شرایطی که کشور از همیشه بی‌دفاع‌تر و تحت حمله‌تر است. به چیزی که اتفاق افتاده (مشخصا منظورم پنهانکاری است نه خطا) باید در چارچوب خیانت جنگی نگاه شود.»
اشتباه سهوی؛ دروغ عمدی
یکی از کاربران نوشته است: «شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی سهوی بود، اما دروغ‌های پس از آن عمدی بوده است.»
حسین دهباشی روزنامه نگار نوشته است «آقا پوکه فشنگ می‌دانید چیست؟ پوکه فشنگ، قسمت نهایتا ۳ سانتی‌متری انتهای فشنگ است که پس از شلیک گلوله، از تفنگ می‌پرد بیرون و دیگر ارزشی ندارد. در میدان تیر، پوست از کله سرباز می‌کنند اگر یک پوکه گم شود. آن‌وقت سه‌روز است یک موشک ۹ متری زمین به هوا شلیک شده، الان فهمیده‌اند!»
محمد صالح مفتاح روزنامه نگار اصولگرا در توییت خود نوشته است: «خبر پدافند و دلیل سقوط هواپیمای اوکراینی را تا عصر دیروز از رهبری پنهان کرده بودند. دیروز رهبری گفتند حتما به مردم گفته شود. چرا از فرمانده کل قوا و مردم پنهان کردنده‌اند؟ نباید کسی که مخفی کرده محاکمه و برکنار شود؟»
محمد رهبری دبیر سابق انجمن دانشگاه تهران در پاسخ به او نوشته است «بقیه اخبار و بحران‌های بزرگ کشور را هم همین‌جور از رهبری پنهان می‌کنند؟»
بیشتر بخوانید: بازی ۷۲ ساعته با افکار عمومی/ چرا دلیل سقوط هواپیمای اوکراینی پنهان شد؟
مصطفي تاجزاده در توئیتی نوشت «هم در دوره جنگ و دولت موسوی و هم در دوره اصلاحات و دولت خاتمی معاون وزیر بودم. پس با امور حکومتی ناآشنا نیستم. با وجود این، اعتراف می‌کنم این‌همه دروغ و پنهانکاری و فریب را در جمهوری اسلامی هرگز باور نمی‌کردم. چرا و چگونه به اینجا رسیدیم؟»
صادق زیباکلام نوشت: «شرایطی که هواپیمای اوکراین مورد هدف قرار گرفت بی شباهت با وضعیت ایرباس ما نبود. با این تفاوت که آمریکایی‌ها بلافاصله که متوجه اشتباه اسفناک‌شان شدند و اعتراف کردند. اما ما سه روز به عالم و آدم دروغ گفتیم و بلندگو‌های تبلیغاتی‌مان طبق معمول یکسری تئوری‌های توطئه به مردم تحویل دادند.»
نمایندگان مجلس هم نسبت به این اتفاق واکنش نشان دادند. «عبدالکریم حسین زاده که در توییتر خود نوشته غم از دست رفتن جان مسافران پرواز ۷۵۲ افزون‌تر شد. از چهارشنبه تا صبح شنبه کسی از حقیقت خبر نداشته که بعد از ۳ روز تکذیب، خبر اعلام شود؟ جامعه را اینگونه به بازی دروغگویی می‌گیرید و لابد انتظار دارید که حرف‌هایتان مورد قبول افکار عمومی قرار بگیرد؟»
بهرام پارسایی نماینده شیراز در مجلس نیز در صفحه توییتر خود نوشته است: «کمترین انتظار مردم استعفا یا برکنارى فورى بالاترین رده‌های مسئول در فاجعه هواپیمای اوکراینی و سپردن آنها به دست عدالت است. اگر این اقدام صورت نگیرد، فردا درخواست استیضاح وزرای مسئول را تقدیم می‌کنم، اگر رییس و هیات رئیسه مثل عدم اعلام وصول استیضاح‌ها و طرح تک نرخى کردن بنزین عمل کنند یا برکنارى و مجازات براى خاطیان فاجعه در کار نباشد من به حرمت سوگند یاد کرده در برابر مردم، استعفا مى‌دهم.»
طیبه سیاووشی نماینده تهران نیز در واکنش به این ماجرا نوشته است: «در پرواز اوکراینی، ۱۷۶ زندگی و هزاران آرزو از دست رفت و در روز‌های بعد، با دروغ‌گویی‌ها و کتمان‌کاری‌های مراجع مسئول، اعتماد عمومی هزار تکه شد. اگر مردم محرم و امین بودند، به آنان دروغ نمی‌گفتند.»
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته «نباید در شرایط جنگی اجازه پرواز داده می‌شد. اگر در ابتدا دلیل حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی صادقانه اعتراف می‌شد، اثر منفی کمتری داشت. مسئولان کشور با لاپوشانی اولیه و تعلل در اعلام واقعیت علت سقوط هواپیمای اوکراینی به منافع ملی کشور، اعتماد عمومی و حیثیت دولت آسیب زدند. مدعی‌العموم باید لاپوشانی در اطلاع‌رسانی سریع و صادقانه را به عنوان یکی از تخلفات در این ماجرا بررسی کند.»
محمدرضا عارف رئیس شورای عالی سیاست‌گذاری جبهه اصلاح طلبان نیز با اشاره به حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی ضمن انتقاد شدید از عدم صداقت برخی مسئولان با مردم،خواستار استعفا، برکناری و برخورد در خور با مقصران، پنهان کاران و ناصادقان با ملت شد.
چرا حزبی و جناحی به مسئله نگاه میکنید؟
مردم نشون دادن که تو هر حزب و جناحی باشن طرفدار سپاه هستن.پس لطفا کلام امثال زیباکلام رو که فاقد سواد سیاسی هستن منتشر نکنید.