تاریخ انتشار: ۱۲:۴۴ - ۱۰ ارديبهشت ۱۳۹۹

۷۹۶ مورد مرگ بر اثر مسمومیت با متانول همزمان با شیوع کرونا / بیشترین قربانی در استان تهران با ۲۰۵ فوتی

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی کشور گفت: از اول اسفند سال گذشته تا ششم اردیبهشت سال جاری ۷۹۶ مورد مرگ بر اثر مسمومیت با متانول گزارش شده و تهران با ۲۰۵ مورد بیشترین فوتی را در میان استان‌ها دارد.

رویداد۲۴ کامبیز سلطانی نژاد روز چهارشنبه افزود: متاسفانه در سال‌های اخیر گاهی شاهد بروز مسمومیت‌های جمعی ناشی از متانول و عوارض مصرف نوشیدنی‌های الکی تقلبی در کشور بوده ایم.

وی ادامه داد: بزرگ‌ترین حادثه مسمومیت جمعی بر اثر مصرف متانول در کشور همزمان با بروز بحران شیوع ویروس کرونا در برخی استان‌ها مشاهده شد، به طوری که از اول اسفنده ماه ۱۳۹۸ تا ششم اردیبهشت امسال بر اساس آمار‌های رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیش ازچهار هزار نفر به علت مسمومیت حاد بر اثر متانول به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در کشور مراجعه کردند و در این فاصله زمانی کوتاه، بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، ۷۹۶ مورد مرگ بر اساس شواهد و مستندات بالینی وآزمایشگاهی در اثر مسمومیت با متانول در کشور گزارش شده است.

این متخصص و دانشیار سم شناسی تاکید کرد: بر اساس بررسی‌های انجام شده در سازمان پزشکی قانونی کشور، استان تهران با ۲۰۵ مورد، بیشترین آمار فوت ناشی از مسمومیت با متانول را نسبت به سایر استان‌های کشور دارا است.

وی افزود: عوامل مختلفی در بروز همه گیری اخیر مسمومیت با متانول در کشور دخیل بوده اند، یکی از این عوامل که به ویژه در روز‌های اول شیوع ویروس کرونا در کشور و شاید به علت هراس مردم از ابتلا به این بیماری ویروسی نوپدید و ناشناخته، سبب تشویق افراد به مصرف خوراکی مشروبات الکلی شد، گسترش برخی شایعات و اخبار کذب و جعلی در فضا‌های مجازی (برخی از شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های اینترنتی) مبنی بر پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در اثر مصرف خوراکی مشروبات الکلی بود.

سلطانی نژاد گفت: از طرفی بر اساس توصیه‌های انجام شده توسط مقامات بهداشتی کشور مبنی بر ضدعفونی دست‌ها و سطوح با استفاده از عوامل ضدعفونی کننده و گندزدا از جمله فرآورده‌های بر پایه اتانول (الکل طبی یا الکل اتیلیک)، به عنوان یکی از مهمترین روش‌ها برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا، افزایش نیاز و کمبود مقطعی اتانول در کشور رخ داد.

وی افزود: متاسفانه در این میان برخی افراد سودجو و فرصت طلب با توجه به کمبود اتانول در کشور، از متانول (الکل متیلیک) برای تهیه فرآورده‌های ضدعفونی و یا مشروبات الکلی تقلبی استفاده کردند.


بیشتربخوانید: چگونه الکل طبی را از صنعتی تشخیص دهیم؟


عضو هیات علمی مرکز تحقیقات پزشکی قانونی سازمان پزشکی قانونی گفت: هر چند استفاده موضعی از اتانول با غلظت‌های مناسب (محلول‌های ۷۰ درصد) دارای مصارف بهداشتی و پزشکی است با این وجود متانول یک ماده سمی است و هیچگونه کاربرد بهداشتی و پزشکی ندارد و فقط برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: در این میان، متاسفانه برخی سودجویان با استفاده از محلول هیپوکلریت سدیم (یا همان وایتکس) اقدام به رنگ زدایی از انواع فرآورده‌های صنعتی الکل کردند.

سلطانی نژاد با بیان اینکه متانول مانند اتانول یک مایع بیرنگ و شفاف است، گفت: هر چند بر خلاف اتانول فاقد بوی خاصی است، ولی افتراق آن‌ها فقط با استفاده از خصوصیات ظاهری به ویژه برای افراد عادی بسیار مشکل است.

وی ادامه داد: متانول یا الکل چوب یا متیل الکل، یک ترکیب سمی است و مصرف ۱۵ - ۵ میلی لیتر از محلول خالص آن و یا مصرف خوراکی ۲۴۰ - ۶۰ میلی لیتر از محلو‌های ۴۰ درصد آن باعث مسمومیت‌های شدید، کوری و مرگ می‌شود.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی کشور افزود: با توجه به اینکه مولکول متانول سمی بسیار کمی دارد و سمی اصلی آن به علت متابولیسم متانول در بدن (بیشتر در کبد) و تولید متابولیت‌های سمی آن (اسید فرمیک) در بدن است، این امر باعث می‌شود که بروز علایم و نشانه‌های بالینی در فرد مصرف کننده متانول، با تاخیر ظاهر شود. مدت زمان بروز علایم مسمومیت در فرد مصرف کننده بسته به عوامل مختلف ممکن است بین ۲۴ - ۶ ساعت متغیر است.

به گفته وی، در برخی موارد که فرد از انواع نمونه‌های حاوی مخلوطی از اتانول و متانول به صورت همزمان استفاده کرده (مانند آنچه که در مصرف خوراکی برخی از مشروبات الکلی تقلبی نیز وجود دارد)، علایم مسمومیت می‌تواند با تاخیر بین ۴۸ - ۳۶ ساعت بعد از مصرف نیز ظاهر شوند. این عامل باعث می‌شود که فرد مسموم با تاخیر از بروز مسمومیت در خود آگاه شده و دیرتر به مراکز درمانی جهت درمان مراجعه کند.

علایم و نشانه‌های بالینی مسمومیت در مصرف متانول

این متخصص و دانشیار سم شناسی تصریح کرد: علایم و نشانه‌های بالینی مسمومیت در مصرف متانول بیشتر به علت تاثیر بر روی دستگاه عصبی، چشم و دستگاه گوارش است، در ابتدا بعد از نیم ساعت تا دو ساعت اول مصرف، علایمی نظیر سرخوشی، سردرد، گیجی، تهوع و استفراغ ظاهر می‌شوند.

وی ادامه داد: این علایم به تدریج بهبود یافته و علایم اصلی مسمومیت به طور متوسط بعد از ۲۴ - ۶ ساعت ظاهر می‌شوند، یکی از مهمترین این علایم اختلالات بینایی به صورت تاری دید، اشک ریزش، نورترسی، قرمزی چشم، کاهش دید، مردمک‌های گشاد، دید برفکی و در صورت عدم درمان به موقع، کوری است.

سلطانی نژاد گفت: سایر علایم مسمومیت بسته به شدت آن می‌تواند به صورت کاهش سطح هوشیاری، تشنج، هذیان، تلوتلو خوردن، اختلالات قلبی (تپش قلب، بی نظمی ضربان قلب، افت فشار خون، شوک)، اختلالات تنفسی (به صورت تنفس نامنظم، تنفس سریع، تنگی نفس، ادم ریوی)، اسیدوز متابولیک، التهاب حاد لوزالعمده (پانکراتیت) و اختلالات کلیوی (کاهش حجم ادرار و نارسایی حاد کلیوی) باشند و در برخی افراد حتی با وجود درمان به علت آسیب‌های مغزی، فرد دچار آسیب‌های دایمی مغزی مانند بیماری پارکینسون می‌شود.

اقدامات پیشگیرانه

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی گفت: مهمترین اقدامات در جهت پیشگیری از بروز مسمومیت با متانول، عدم مصرف هرگونه مشروبات الکلی و یا فرآورده‌های الکلی است، زیرا متانول بر خلاف اتانول از راه پوست نیز جذب بدن می‌شود.

وی ادامه داد: هر چند استفاده موضعی و پوستی از فراورده‌های ضدعفونی تقلبی حاوی متانول در کوتاه مدت سطح خونی بالایی از متانول را برای بروز مسمومیت‌های متوسط و شدید ایجاد نمی‌کند، ولی با توجه به عدم کارآیی متانول به عنوان ضدعفونی کننده میکروب‌های بیماری زا، در برخی افراد مصرف کوتاه مدت پوستی این فرآورده‌های تقلبی می‌توانند سبب بروز خشکی و التهاب‌های پوستی شود.

سلطانی نژاد تاکید کرد: همزمانی شیوع ویروس کرونا با همه گیری مسمومیت با متانول در کشور در ماه‌های اخیر سبب فشار زیاد به کادر درمانی کشور و صرف هزینه‌های زیاد مادی و معنوی در کشور شد و باید گفت پیروی از دستورالعمل‌های صادره از سوی مقامات رسمی کشور و عدم توجه به شایعات و اخبار کذب در فضا‌های مجازی و کسب اخبار از مراجع معتبر و رسمی از جمله دیگر راهکار‌های پیشگیری از بروز حوادث و مسمومیت‌هایی از این قبیل در کشور است.

خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
نظرات شما
پیشخوان