کلید بازار ارز، در دستان دولت/ نرخ تورم با حرف زدن کاهش پیدا نمی‌کند

رویداد۲۴نوسان به بخش جدایی‌ناپذیر قیمت ارز‌های خارجی تبدیل شده است. تابلو‌های صرافی در تهران امروز سه‌شنبه، قیمت هر دلار آمریکا را ۲۲ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت‌گذاری کردند تا وعده بازگشت دلار به قیمت زیر ۲۰ هزار تومان در حد و اندازه یک آرزو باقی بماند. آرزویی که تحلیلگران کلید تحقق آن را در دستان دولت می‌دانند.

«حسن روحانی» رئیس جمهور، که آخرین سال ریاست بر پاستور را سپری می‌کند، گفته بود که مطمئن است دولت نرخ ارز را کنترل می‌کند؛ «عبدالناصر همتی» رئیس کل بانک مرکزی نیز اعلام کرده بود بانک مرکزی در کنترل نرخ ارز و نقدینگی آگاهانه عمل می‌کند.  این درحالی است که نرخ ارز نه تنها کاهش پیدا نکرد، بلکه نوسان و افزایش قیمت به شاهد هرروزه بر وضعیت ارزهای خارجی تبدیل شد. نوسان‌هایی که با افزایش سرسام آور قیمت خودرو، طلا، سکه و دیگر اقلام و کالاهای موجود در بازار همراه شده است.

درحالی که بانک مرکزی و دولت بار‌ها عنوان کرده بودند که افزایش قیمت ارزهای خارجی در کنترل دولت نیست و اساسا دولت از افزایش قیمت آنها سودی نمی‌برد، اما بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این عقیده هستند که بازار ارز و کنترل آن به دست دولت و بانک مرکزی رقم می‌خورد، اما آن‌ها هیچ تمایلی به کاهش نرخ ارز ندارند و برای جبران کسری بودجه و تامین ارز کشور در شرایط تحریم و عدم فروش نفت به صورت آگاهانه قیمت ارز را کاهش نمی‌دهند. حمیدحاج اسماعیلی کارشناس مسائل اقتصادی نیز در همین رابطه گفته بود: «در حوزه ارز نیز این دولت است که قیمت‌ها را بالا و پایین می‌برد؛ زیرا صرافی‌های فعال در بازار نیز تحت مدیریت و نظارت دولت و بانک مرکزی قرار دارند. ارز خاصی هم در کف بازار وجود ندارد که فعل و انفعالات عرضه و تقاضا را عاملی برای رشد بهای دلار معرفی کنیم.»

بیشتر بخوانید: ارز به صورت امنیتی کنترل می‌شود/ مردم برای روزهای سخت‌تر آماده باشند

نرخ تورم با حرف زدن کاهش پیدا نمی‌کند

آلبرت بغزیان کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه در گفت‌و گو در این باره به رویداد‌۲۴ گفت: بانک مرکزی سیاست‌های پولی و مالی خود را بر اساس نرخ ارز مشخص می‌کند و تا زمانی که نرخ ارز شناور و بی‌ثبات است، نمی‌توانیم انتظار یک تحلیل درست از شرایط داشته باشیم.

وی ادامه داد: بانک مرکزی باید سیاست‌های ارزی و پولی خود را با سیاست‌های مالی وزارت اقتصاد هماهنگ کند تا بتواند از این طریق تورم را مهار کند. نمی‌شود که بانک مرکزی فقط حرف بزند و هیچ عملی نداشته باشد. نمی‌توان فقط با گفتن اینکه ما نرخ تورم را ۲۳ درصد نگاه می‌داریم نرخ تورم را ثابت نگاه داشت؛ در صورتی که نرخ تورم اکنون ۳۵ درصد است. مگر هدف گذاری نشده بود؟ صرفا با حرف زدن نرخ تورم کاهش پیدا نمی‌کند.

دولت از بالا بودن قیمت ارز سود می‌کند

بغزیان با تاکید بر اینکه معتقدم بانک مرکزی بر روی نرخ ارز تسلط دارد و همه اتفاق‌ها از بانک مرکزی رخ می‌دهد، تصریح کرد: بانک مرکزی مسئول وضعیت فعلی است و نمی‌تواند بگوید که چهارراه استانبول و فردوسی مسئول بالا رفتن نرخ ارز است و آن‌ها هستند که قیمت ارز را تعیین می‌کنند. همه امور زیر سر بانک مرکزی است و باید تکلیف را روشن کنند. مسئول بالا رفتن قیمت ارز بانک مرکزی است و آن‌ها هستند که خواهان پایین آمدن نرخ دلار نیستند.

این کارشناس ادامه داد: بانک مرکزی تمایل دارد تا نرخ ارز را افزایش دهد و تمایلی به کاهش قیمت آن ندارد. افزایش نرخ ارز باعث تامین درآمد‌های دولت می‌شود و به هر صورت از وضعیت بازار ارز و بالا بودن نرخ آن سود می‌برند؛ اما عموما اعلام نمی‌کنند و این مسئله را انکار می‌کنند.

بغزیان با تاکید بر اینکه باید موانع تولید محصولات داخلی را کاهش دهیم، گفت: اگر موانع برداشته شود مسلما هزینه‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند و از سوی دیگر باید راهی برای تامین درآمد‌های نفتی ایجاد کنیم.