کنفرانس تهران بدون حضور محمدرضا شاه پهلوی
رویداد۲۴ علیرضا نجفی: تصویر ثبت شده در ژانویه سال ۱۹۴۳ مصادف با آذرماه سال ۱۳۲۲ که دیدار محمدرضا شاه پهلوی و ژوزف استالین را نشان می‌دهد. فرانکلین روزولت و وینستون چرچیل نیز در این سفر حضور داشتند که روزولت نیز با شاه دیدار کرد.
پس از اشغال ایران توسط متفقین در سال ۱۳۲۰، ایران تبدیل به یکی از پایگاه‌های مهم آنها شده بود. رهبران متفقین که در سال‌های بعد جبهه برتر را در جنگ با دشمنان خود داشتند تصمیم به دیدار با یکدیگر گرفتند تا درباره جهان پس از جنگ صحبت و مذاکره کنند.
مکان این دیدار به پیشنهاد استالین تهران بود چرا که اولا نزدیک به مسکو بود و دوم اینکه به علت اشغال متفقین از امنیت کافی برای دیدار رهبرانشان برخوردار بود. ژوزف استالین، وینستون چرچیل و فرانکلین روزولت در تاریخ ششم آذرماه سال ۱۳۲۲ بدون اطلاع دولت ایران وارد تهران شدند و جلساتشان در تهران تا نهم آذرماه به طول انجامید.
دیدار رهبران بزرگ و مقتدر جهان آن هم در بحبوحه جنگی بزرگ اتفاق نادری بود و بنابرین ملاحظات امنیتی شدیدی در تهران به اجرا گذاشته شد و ماموران امنیتی هر سه کشور تمام وقت مشغول بازرسی و اجرای پروتکل‌های امنیتی بودند.
وینستون چرچیل در خاطراتش می‌نویسد: «هیچ وقت خاطرۀ آن شب را فراموش نمی‌کنم، زیرا در سر میز رئیس‌جمهور بزرگ آمریکا در طرف راست و رئیس مقتدر روسیه در طرف چپ من بودند. ما سه نفر روی هم صاحب بزرگترین نیروی دریایی دنیا و سه ربع نیروی هوایی دنیا و ارتش زمینی مرکب از ۲۰ میلیون نفر بودیم که در گیر و دار بزرگترین و مخوف‌ترین جنگ تاریخ بشر بودند.»
بیشتربخوانید: ژیسکاردستن رییس جمهور فرانسه و محمدرضا شاه پهلوی
به گزارش رویداد۲۴ مهمترین نتیجه مذاکرات عبارت بود از عملیات آمریکا و بریتانیا در جبهه جدیدی که باعث آزادسازی فرانسه می‌شد و بعدا عملیات «دی دِی» نام گرفت و همچنین حمله نیرو‌های ارتش سرخ روسیه از جبهه ایتالیا و بالکان به مواضع متحدین. ایالات متحده مکلف شد تجهیزات براوان نظامی و کمکی به شوروی برساند و شوروی نیز در جبهه شرقی پیشروی کند.
در نتیجه این برنامه نیرو‌های ایالات متحده و بریتانیا در سواحل نرماندی پیاده شدند و ارتش نازی‌ها مجبور شد تمرکزش را به جبهه غرب بازگرداند و همین امر نیز باعث پیشروی هرچه بیشتر ارتش سرخ روسیه و نهایتا شکست آلمان نازی از متفقین شد. به همین دلیل بعد‌ها ایران را «پل پیروزی متفقین» نامیدند.
چرچیل در این کنفرانس یک شمشیر جواهرنشان گرانقیمت به استالین هدیه داد و روابط بین این سه رهبر مهم بسیار خوب و سازنده پیش رفت. اما هیچ یک از آنها، بجز استالین احترام ویژه‌ای به شاه ایران نگذاشتند. روزولت دیدار کوتاهی در محل اقامتش با شاه داشت و چرچیل به شاه جوان کاملا بی‌اعتنا بود. شاه در این دوران ۲۴ ساله بود تازه دو سال بود که حکومت را در دست گرفته بود و هنوز نتوانسته بود خود را به عنوان رهبری قوی به دیگر کشورها معرفی کند.
تنها استالین حاضر شد برای دیدار کوتاهی با شاه به کاخ سعدآباد برود که آن هم جنبه تشریفاتی داشت. دیدار کوتاهی میان محمدرضا شاه پهلوی و روزولت نیز انجام شد. در روز آخر کنفرانس تمامیت ارضی ایران را به رسمیت شناختند و قول کمک مالی و نظامی به دولت ایران را دادند.
صبت یعنی چی 
