هشدار دانشمندان به همه‌گیری‌های مرگبارتر/ ویروس کرونا بدترین اتفاق ممکن برای جهان بود؟
رویداد۲۴یک سال از شیوع ویروس کرونا می‌گذرد و جهان در حالی واکسیناسیون علیه این ویروس مرگبار را آغاز کرده است که دانشمندان هشدار می‌دهند تکرار شیوع ویروس‌هایی مشابه با کرونا در آینده نیز همچنان وجود دارد و همه‌گیری کرونا، آخرین همه‌گیری نیست که جهان تجربه می‌کند.
اخیرا مایک رایان مقام سازمان جهانی بهداشت در یک کنفرانس خبری رسما اعلام کرد شاید این پندمی اخیر خیلی سخت بوده باشد و همه نقاط جهان را تحت تاثیر قرار داده باشد، اما لزوما بدترین اتفاقی نیست که باید انتظار آن را داشته باشیم. او گفته ویروس کرونا شاید تنها یک «زنگ بیداری» برای جهان بوده باشد. رایان گفته: این تهدید‌ها در آینده ادامه خواهد داشت. درسی که در کنار تراژدی از دست دادن عزیزانمان باید از این پندمی گرفته باشیم این است که باید کنار هم بمانیم.
اواخر سال میلادی گذشته ویروس کرونا در چین شیوع پیدا کرد و واکسن این ویروس اواخر سال ۲۰۲۰ در نهایت مجوز واکسیناسیون عمومی را دریافت کرد، اما تعداد مبتلایان هنوز رو به افزایش است و کارشناسان بهداشت عمومی نسبت به جهش‌های احتمالی در ویروس، مشابه اتفاقی که در ماه سپتامبر در بریتانیا افتاده هشدار داده‌اند. با اینکه به گفته کارشناسان جهش اخیر تاثیری در مرگبارتر شدن ویروس یا حتی بی اثر شدن واکسن نداشته، اما سرعت شیوع آن را افزایش داده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، مقامات بهداشتی آلمان اعلام کرده‌اند که مواردی از ابتلا به ویروس جهش یافته انگلیسی را از ابتدای ماه نوامبر در این کشور پیدا کرده‌اند. اولین مورد ابتلا که فرد کهنسال بوده که جانش را از دست داده است. ناقل ویروس دختر او بوده که در اواسط ماه نوامبر از انگلیس برگشته است. همسر او نیز به ویروس مبتلا شده، اما هر دوی آن‌ها بهبود پیدا کرده‌اند. آلمان اولین کشور اروپایی بود که فورا سفر به انگلیس را ممنوع اعلام کرد و جلوی شیوع بیشتر نوع جدید کرونا در این کشور را کرفت. انگلیس قرنطینه سراسری اعلام کرده است.
هند نیز روز سه‌شنبه اولین مورد ابتلا به نوع جدید ویروس کرونا را کشف کرده است. بر اساس گزارش رسانه‌های هندی، شش نفر که از بریتانیا به هند سفر کرده‌اند ناقل این ویروس جدید بوده‌اند. سازمان هواپیمایی کشوری هند اعلام کرده احتمالا به طور موقت سفر‌ها از این کشور به انگلیس متوقف خواهد شد.
سراسر اروپا، آسیا و خاورمیانه مواردی از ویروس جدید کرونا کشف شده است. روز شنبه کانادا نیز از وجود این ویروس خبر داد. به گفته کارشناسان آمریکایی، احتمالا این ویروس در آمریکا نیز وجود دارد چرا که آمریکا در حال حاضر بالاترین نرخ ابتلا و مرگ میر در جهان را دارد.
دستکاری‌های انسان در طبعیت و تسریع فرآیند طوفانی از بیماری‌ها
هشدار اخیر سازمان جهانی بهداشت و توصیه این سازمان به همدلی و همکاری کشور‌ها برای مقابله با ویروس‌های احتمالی آتی، سوالاتی را درباره آینده جهان ایجاد می‌کند. بی بی سی در گزارشی به «طوفان کاملی از بیماری‌ها» اشاره کرده و گفته دستکاری‌های انسان در طبعیت فرآیند این طوفان را تسریع کرده است.
دانشمندان برای توضیح این طوفان یک سامانه شناخت الگو جهت پیش بینی بیماری‌هایی که از حیوانات به انسان سرایت خواهد کرد، طراحی کرده‌اند. این سامانه توسط دانشمندان دانشگاه لیورپول انگلیس طراحی شده، اما بخشی از یک اقدام جهانی در راستای آینده پژوهی است.
بیشتر بخوانید:یک واکسن و هزار ابهام/ چرا قرار نیست برای واکسن ایرانی کرونا مجوز جهانی دریافت شود؟
پروفسور متیو بیلیس از دانشگاه لیورپول توضیح داده گفته: در ۲۰ سال گذشته شش تهدید قابل توجه یعنی ویروس‌های سارس، مرس، ابولا، آنفولانزای مرغی و آنفولانزای خوکی ایجاد شد و قرار هم نیست ویروس کرونا آخرین پندمی باشد که ما تجربه می‌کنیم.
او و همکارانش سامانه شناخت الگو را طراحی کرده‌اند که با استفاده از این سامانه دیتابیسی از انواع بیماری‌های حیوانی را تهیه کرده‌اند. این سامانه از بین هزاران باکتری، انگل و ویروسی که تا کنون علم شناسایی کرده، سرنخ‌هایی را از تعداد و نوع جانورانی که ممکن است به این پدیده‌ها مبتلا شوند را بررسی کرده‌اند. آن‌ها به پیشرفت‌هایی در تشخیص عوامل بیماری‌زایی دست پیدا کرده‌اند که ممکن است به یک پندمی تبدیل شود.
بسیاری از دانشمندان در این مقوله که رفتار انسان به ویژه جنگل زدایی و دست اندازی به عادات طبیعت وحشی به شیوع بیماری‌های حیوانی در انسان کمک کرده اتفاق نظر دارند.
بر اساس گفته‌های پروفسور کیت جونز از کینگ کالج لندن، شواهد نشان می‌دهد اکوسیستم‌هایی که توسط انسان تغییر کرده‌اند تنوع زیستی پایین‌تری دارند. اکوسیستم‌هایی نظیر زمین‌های کشاورزی و گلخانه‌ها. این محیط‌ها خطر ابتلای انسان به عوامل بیماری‌زا را تشدید کرده‌اند.
او گفته البته این مورد مخصوص هر بیماری نیست، اما انواع گونه‌های حیات وحش تحمل بالاتری نسبت به دستکاری‌های انسانی دارند، اما برخی گونه‌ها نظیر جوندگان میزبان عوامل بیماری زا و انتقال آن‌ها به انسان‌ها هستند. در نتیجه از بین رفتن تنوع زیستی می‌تواند زمینه را برای افزایش انتقال بیماری از حیات وحش به انسان را فراهم کند.
در اولین شیوع ویروس «نیپا» در سال ۱۹۹۹ در کشور مالزی، ویروسی از طریق خفاش میوه خوار وارد مزارع خوک بزرگ شده و از این طریق به انسان سرایت کرد. خفاش‌های میوه خوار از میوه‌های درختی تغذیه می‌کردند و خوک‌ها میوه‌های نیمه خورده آن‌ها را که از روی درخت به زمین افتاده بود می‌خوردند. بیش از ۲۵۰ نفر از کارکنان یک مرزعه خوک به این ویروس مبتلا شدند که از این بین بیش از ۱۰۰ نفر جان خود را از دست دادند.
پندمی‌های آتی مرگبارتر خواهند بود
اریک فور استاد دانشگاه لیورپول می‌گوید محققان باید به طور مستمر مناطقی را که احتمال شیوع بیماری در آن وجود دارد رصد کنند. مزارعی که در کنار جنگل‌ها قرار دارند، بازار‌های خرید و فروش حیوانات، که همگی مرزبندی میان انسان و حیات وحش را در هم شکسته‌اند، مکان‌هایی هستند که احتمال شیوع بیماری‌ها در آن‌ها بالاست.
فور گفته: ما باید به طور مستمر این اماکن را رصد کنیم و سیستم‌هایی هم داریم که بتوانیم در صورت بروز یک مشکل غیر معمول به سرعت به آن‌ها واکنش نشان دهیم. او هشدار داده و گفته بروز بیماری‌های جدید در جمعیت انسانی هر سال سه تا چهار برابر بیشتر خواهد شد و این صرفا منحصر به آسیا یا آفریقا نیست بلکه آمریکا و اروپا و جا‌های دیگر را نیز شامل می‌شود.
متیو بیلیس معتقد است ما در آینده با پندمی‌های بیشتری مواجه خواهیم بود، اما آنچه اهمیت دارد نحوه واکنش ما به این پندمی‌ها است. فور می‌گوید بحران اخیر درس بزرگی درباره تبعات دست کاری ما در جهان طبیعت داشت.
کارشناسان سازمان ملل بر این باورند که پندمی‌های آتی مرگبارتر از این خواهند بود و اقتصاد جهان را خیلی بیشتر از ویروس کرونا تحت تاثیر قرار خواهند داد و تنها راه جلوگیری از آن تغییر رفتار انسان با طبیعت است.
در سال‌های گذشته نگرانی‌ها درباره تغییرات اقلیمی و تبعات آن بالا رفته است. پایگاه خبری رادیو ملی آمریکا در گزارشی به سفر ماجراجویانه زک پترسون به قطب اشاره کرده و نوشته: در این سفر زک ۲۵ ساله به مناطقی در شمال سواحل آلاسکا رفته و درآنجا برای مدت یک ماه در چادر اقامت داشته است. پترسون دسته‌ای از نهنگ‌های غول آسا را دیده که در امتداد ساحل شنا می‌کردند و با یک خرس قطبی گرسنه که به اردوگاه آن‌ها نزدیک شده نیز روبه رو شده است. او به بیرون کشیدن محتوای جمجمه یک نوع خرس قطبی نادر نیز کمک کرده است.
بعد از سفر اتفاق ناگواری برای پترسون افتاده. او ابتدا یک عارضه پوستی کوچک را بر روی پای خود دیده که به سرعت رشد کرده است. گفته می‌شود این عارضه در اثر نزدیک شدن او به محدوده‌ای ایجاد شده که قرن‌ها در یخ مدفون شده بوده.
رادیو ملی آمریکا درباره خطرات تغییرات اقلیمی توضیح داده و گفته این تغییرات می‌تواند منجر به بیرون آمدن ویروس‌ها و باکتری‌هایی شود که قرن‌ها در یخ محبوس بوده‌اند. این ایده اولین بار بعد از شیوع بیماری سیاه زخم در سیبری در تابستان سال ۲۰۱۶ به ذهن دانشمندان رسیده است.
