چرا کارت‌های بانکی مهاجرین افغان ساکن ایران مسدود شدند؟
رویداد۲۴روز پنجشنبه برخی از مهاجران افغانستانی ساکن ایران از مسدود شدن حساب‌های بانکی خود خبر دادند. این انسداد حساب بدون هیچ اطلاع قبلی صورت گرفته و نام دو بانک تجارت و صادرات در میان این اظهار انسداد حساب‌های بانکی به گوش می‌رسد. در ادامه یک نماینده مجلس هم این خبر را تایید کرد. مجتبی توانگر، نماینده مجلس روز پنجشنبه از «مسدود شدن» کارت بانک صادرات متعلق به برخی از افغان‌های مقیم ایران «بدون اطلاع قبلی» خبر داد.
آن طور که این نماینده مجلس می‌گوید، «برخی مسئولان بانکی و امنیتی» به وی گفته‌اند که «فقط مهاجرینی که دو سال است به ایران نیامدند یا امکان احراز هویت آن‌ها فراهم نیست و یا در فعالیت مالی غیرقانونی هستند» چنین مشکلی دارند.
این در حالی است که همین ده روز پیش مهدی محمودی، مدیر کل اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور اعلام کرده بود: «مهاجران افغانستانی که به‌صورت قانونی در ایران زندگی می‌کنند، از این پس می‌توانند بدون هیچ مشکلی کارت بانکی خود را تمدید کنند یا کارت جدید دریافت کنند.»
یکی از شهروندان افغانستانی در این‌باره می‌گوید: «کارت بانک صادرات داشتم، اما قطع شده. رفتم بانک، گفتند برای ما بخشنامه آمده که اتباع نباید کارت عابر‌بانک داشته باشند و فقط می‌توانند از دفترچه حساب بانکی استفاده کنند. این یعنی ما در شرایط کرونایی کنونی، فرد برای انجام فعالیت‌های بانکی ساده نظیر انتقال وجه، باید به شعبه مراجعه کند. کارت آمایش۱۵ را هم دارم که یک سال اعتبار دارد.»
به گزارش رویداد۲۴ در این میان، اما خبرگزاری فارس به نقل از مدیرعامل بانک صادرات ایران نوشت که علت مسدود شدن کارت بانک صادرات این افراد «تراکنش‌های مشکوک» بوده است. به گفته حجت‌الله صیدی، به همین علت، «تمامی بانک‌ها موظف شدند از ششم بهمن حساب‌ها و کارت‌های فاقد کد شهاب را مسدود کنند.» این خبر فارس، اما با واکنش شهروندان افغانستانی همراه شد و به این اظهارنظر مدیرعامل بانک صادرات انتقاد داشتند.
واکنش شبکه‌های اجتماعی به مسدود شدن کارت بانکی مهاجرین افغان
در پی همین اتفاقات هم بود که برخی از افغانستانی‌های ساکن ایران در مشهد و تهران تجمع‌های اعتراضی جلوی بانک‌ها برگزار کردند.تعداد زیادی از کاربران هم در شبکه‌های اجتماعی نسبت به مسدودشدن دوباره کارت‌های بانکی افغانستانی‌ها اعتراض کردند.
محمدکاظم کاظمی در این باره در توییتر نوشت: «کسانی که چنین تصمیم‌های قاطعی و غالباً هم پیاپی برای مهاجرین می‌گیرند، خوب است یک بار خودشان را تصور کنند که در مطب پزشک، در داروخانه، در بیمارستان، در سفر و یا در هر حالت اضطراری دیگری، در لحظه پرداخت با کارت بانکی، متوجه شوند که حساب بانکی‌شان مسدود شده است.»
بیشتر بخوانید:ورود هیأت طالبان به ریاست "ملا عبدالغنی برادر" به ایران
کاربر دیگری هم به محرومیت حقوق شهروندی افغانستانی‌های ساکن ایران اشاره کرده و نوشته: «توی این سال‌ها بانک‌ها هروقت اراده کردن کارت بانکی افغانستانی‌ها رو محدود کردن. سرویس دهنده‌ها هروقت اراده کردن سیم‌کارتشون رو مسدود کردن. مدارس هروقت اراده کردن جلوی تحصیلشون رو گرفتن. کارفرما‌ها هروقت اراده کردن حقوقشون رو ندادن. چون همون اتفاق همیشگیه و اتفاق جدیدی نیفتاده.»
به گزارش رویداد۲۴برخی هم به حضور هفته پیش طالبان در تهران اشاره کرده‌اند و آن را بی‌ربط به ماجرای مسدودشدن کارت بانکی افغانستانی‌ها نمی‌دانند. وحید اشتری در این باره نوشته: «بعد از خبر مذاکره با طالبان و جوی که تو افکار عمومی افغانستانی‌ها به وجود آمد یکهو این اقدام مسدود کردن کارت بانکی برای مهاجرین فغانستانی بدون اطلاع قبلی و تشدید فضای شبکه‌های اجتماعی رو میشنویم. برنامه‌ریزی می‌کنید که اینقدر خوب در میاد یا اتفاقی است؟».
چرا کارت بانکی مهاجرین افغان مسدود شده است؟
اما ماجرای مسدودشدن کارت‌های بانکی به چنین واکنش‌هایی همراه شده و افکار عمومی را نسبت به آن حساس کرده چیست؟
هرچند مسدود کردن کارت‌های بانکی اولین بار نیست اتفاق می‌افتاد و مسئولان حرف‌های ضدونقیضی در این باره مطرح کردند، اما دلیل انسداد کارت‌های بانکی افغانستانی‌ها به یک بخش نامه از سوی بانک مرکزی باز می‌گردد. پیگیری‌های رویداد۲۴ نشان می‌دهد سوم بهمن ماه بانک مرکزی یک بخش‌نامه‌ای به بانک‌ها صادر کرده که در آن اعلام کرده «تمام تراکنش‌های بانکی فاقد «کد شهاب» از ۵ بهمن ماه در ساتنا برگشت می‌خورند، لذا افراد حقیقی یا حقوقی که کدملی یا شناسه ملی خود را به بانک اظهار نکرده باشند نمی‌توانند از این خدمت بهره‌مند شوند؛ لذا افراد حقیقی یا حقوقی که کدملی یا شناسه ملی خود را به بانک اظهار نکرده باشند، نمی‌توانند از خدمات بانکی بهره‌مند شوند.»
تصمیم‌گیری در جهت محدود کردن حقوق شهروندی مهاجران افغانستانی البته سابقه طولانی دارد. آبان‌ماه ۹۹ فرشته حسینی، بازیگر افغان متولد ایران، در یک پست اینستاگرامی نوشته بود که مادرش تنها دارای کارت آمایش به عنوان مدرک اقامتی معتبر در ایران است که با استفاده از آن نمی‌تواند به نام خودش سیم‌کارت تلفن همراه بگیرد.
به گزارش رویداد۲۴ این موضوع موج گسترده‌ای در فضای مجازی ایجاد کرد، به طوری که محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران اعلام کرد که «منع قانونی برای فروش سیم‌کارت برای مهاجران قانونی نداریم.»
در حالی که مسئولان هرگونه تبعیض علیه مهاجران افغان در ایران را رد می‌کنند، میلیون‌ها مهاجر افغان که نزدیک به چهار دهه در ایران زندگی کرده‌اند، کماکان برای خرید سیم‌کارت و اینترنت، باز کردن حساب بانکی و حتی خدمات اولیه درمانی مشکل دارند.
این رویکرد حتی در صحبت‌های اخیر وزیر امور خارجه ایران محمد جواد ظریف در مصاحبه اخیرش با یک رسانه افغانستانی هم مشخص است. ظریف در این مصاحبه به صراحت اعلام کرد که «ما معتقدیم افغانستانی‌ها در ایران مهمان هستند و باید روزی به کشور خود بازگردند.» این سخنان از سوی وزیر امور خارجه یک کشور در برابر مهاجران به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و بسیاری معتقدند این صحبت‌ها نشان می‌دهد که ایران در برابر مهاجران افغانستانی و پاکستانی به هیچ وجه مهاجرپذیر نبوده و هنوز هم نتوانسته خود را با استاندارد‌های انسانی بین المللی مبنی بر حق شهروندی مهاجران مطابقت دهد.
ضمن اینکه یک ماه هستش که تلوزیون اطلاع رسانی کرده
تالثا در راستای قوانین مبارزه با پولشویی هستش