درس بزرگ «دوم خرداد» برای دوم خردادی‌ها

از آنچه که در گذشته روی داده است باید چنان درس گرفت که امروز و فردا را به بهترین نحو مدیریت نمود و از طی مسیری که محکوم به شکست است پرهیز کرد و مسیر منتج به نتیجه را برگزید.

از آنچه در حال روی دادن است باید به قدری آموخت که در مواجهه با موارد مشابه در آینده، قدرت تشخیص سره از ناسره، به چنان پختگی و طراوتی رسیده باشد که مسیر صحیح را از ناصحیح تمیز دهد.

بیست سال پس از حماسه دوم خرداد و کوله باری از تجربیات حاصله؛ در طی سال‎های پر فراز و نشیبی که بر جریان اصلاحات گذشته است آموزه های گوناگونی را در مکتب سیاست ورزی به منصه ظهور رسانده است که هر کدام از آنها، نیازمند تبیین گسترده و تشریح دقیق است تا آیندگان با بهره گیری از این تجربه ها و آموزه ها که هزینه های فراوانی برای دستیابی به آنها پرداخت شده است مسیر صحیح پیشبرد اهداف اصلاح طلبانه را بنحو شایسته تشخیص دهند.

بیست سالی که به اصلاح طلبان آموخت «باید اهداف را تدریجی پیش برد»، «باید بر حضور گسترده در انتخابات، تاکید کرد»، « نباید انتخابات را تحریم کرد»، «نباید متفرق حرکت کرد»، «نباید از کوچک ترین منافذ هم به صورت گذرا عبور کرد»، «باید برای پیشبرد اهداف اصلاح طلبانه، از خود گذشتگی کرد» و بسیاری آموزه های دیگر که آغازش را باید دوم خرداد 76 دانست و تبلورش را در 29 اردیبهشت 96.

اما درس بزرگی که اصلاحات در طی بیست سال گذشته آموخته است و پیروزی‎هایش را مدیون آن و شکست هایش را محصول بی توجهی به آن می داند «اتحاد اصلاح طلبان بر محور رهبری واحد و فرهیخته» است که این اصل، رمز موفقیت و کلید واژه اصلی برای نیل به آمال جریان اصلاحات است.

رهبری عالم و جامع که محبوبیت او با تمام ممنوعیت ها، مثال زدنی است و منویات او برآمده از تفکر و آینده نگری و لحاظ کردن شرایط موجود است و در مسیر اتحاد اصلاح طلبان و حرکت آنان در چارچوب موازین اصیل و واقعی نظام جمهوری اسلامی، هیچگاه خستگی بر او مستولی نمی‎شود.

سید بزرگواری که هرگاه به توصیه هایش توجه شده است بلافاصله پیروزی نیز حاصل شده است و هرگاه منویات او مورد بی توجهی قرار گرفته است شکست به سوی اصلاح طلبان هجوم آورده است. او محور انتخابات 76 بود و با رهبری او، حماسه ای بزرگ خلق شد، با محوریت خاتمی و توجه به اهداف اعلامی او بود که مجلس ششم در اختیار اصلاح طلبان قرار گرفت، با حضور خاتمی و اتحاد اصلاح طلبان بود که انتخابات سال 80 با پیروزی قاطع اصلاحات به پایان رسید، با زمزمه شعار «عبور از خاتمی» توسط برخی از اصلاح طلبان و رد صلاحیت‎های گسترده شورای نگهبان بود که مجلس هفتم به جناح رقیب واگذار شد، با بی توجهی به توصیه خاتمی مبنی بر حضور مهندس موسوی در انتخابات سال 84  و همچنین حضور پر تعداد اصلاح طلبان در انتخابات، آرای اصلاح طلبان متفرق شد و مصیبت بزرگ دولت احمدی نژاد بر امور مسلط شد.

با رد صلاحیت های گسترده و بی توجهی اصلاح‎طلبان به انتخابات مجلس هشتم؛ علی رغم توصیه سید محمد خاتمی بر حضور گسترده و همچنین حضور حداقلی مردم در انتخابات، مجلسی روی کار آمد که از حضور نخبگان، تهی بود و نتیجه آن، برخی افتضاحات بود که قابل بیان و تامل است.

اگرچه در انتخابات ریاست جمهوری دهم، به توصیه خاتمی برای حمایت از مهندس موسوی در جریان اصلاحات توجه شد اما اتفاقاتی در آن زمان رخ داد که تاریخ و آیندگان، قضاوت خواهند کرد.

سال 90 شد و انتخابات مجلس نهم در پیش بود و اصلاح طلبان، وضعیت نامشخصی داشتند.برخی به خاطر وقایع پیش و پس از انتخابات در زندان بودند و برخی انتخابات را تحریم کرده بودند و رمقی نیز برای افراد باقی مانده وجود نداشت.با این حال، سید محمد خاتمی تاکید ویژه‎ای بر حضور در انتخابات کرد و تحریم کنندگان را سرزنش کرد.

به واسطه حضور در انتخابات مجلس نهم، هجمه گسترده اصلاح‎طلبان و همچنین مخالفان نظام به شخصیت سید محمد خاتمی بنحوی صورت گرفت که در همان شب پس از انتخابات، تصویر سنگ قبری در فضای مجازی منتشر شد که منسوب به عمر سیاسی سید محمد خاتمی بود و تولد او را دوم خرداد حک کرده بود و مرگ او را اسفند سال 90.

هجمه سراسر توهین و انتقادی که مدتهای فراوانی ادامه داشت و ناشی از نافهمی و نا آگاهی متهم کنندگان و تخریب گران بود به گونه ای که دوسال طول کشید تا نتیجه این رای، ملموس شود.

سیاست مدار واقعی کسی است که به مشاهده جلوی پای خود بسنده نکند و سالهای آتی را نیز ببیند.اگر نبود حضور سید محمد خاتمی در انتخابات مجلس، به واقع؛ نبود پیروزی اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری سال92 و لذا نقش رهبری جریان را باید بسیار حائز اهمیت دانست که اگر اسیر توهمات برخی اطرافیان می گردید و در انتخابات شرکت نمی کرد آینده ای شکوفا نیز قابل تصور نبود.

حضور سید محمد خاتمی در انتخابات مجلس نهم، موجب شد تا با دست پر برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم زمینه سازی شود. شرکت رهبری جریان اصلاحات در انتخابات مجلس باعث شد که اگر تا آن زمان، جناح اصلاح طلب را حذف شده می دانستند و نقشی در آینده سیاسی کشور برای آن، قائل نبودند این قضیه وارونه شود به گونه ای که همین شرکت در انتخابات، مستمسکی شد تا رئیس جمهور اصلاحات، برای حضور اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم از موضعی بالا ورود پیدا کند و برای حضور، شرط و شروطی را مطرح کند.

یعنی علاوه بر اینکه طرف مقابل را نیازمند حضور جناح اصلاح طلب بنمایاند از شروط خود برای حضور فعال، سخن به میان بیاورد..موضع تدافعی به تهاجمی تبدیل شده بود.

اصلاح طلبان دریافتند که پیروی از منویات رهبری جریان است که پیروزی را در پی خواهد داشت. نام نویسی کردند و در بزنگاه انتخابات، با فرمان صادر شده از سوی سیدمحمد خاتمی، حمایت از یک کاندیدا را در پیش گرفتند و طعم پیروزی را چشیدند. طعمی که پس از وقایع 88، باور نداشتند به این زودی‎ها در کام آنان مزه نماید و این نتیجه را برآمده از این اصل یافتند که پیروی از منویات رهبری اصلاحات، راهبرد اصلی برای موفقیت در آزمون های سیاسی است.

همین مسیر پیروی از رهبری جریان و عمل به توصیه های خاتمی بزرگ، پیروزی های بزرگی را در انتخابات های خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی در سال 94 و ریاست جمهوری دوازدهم و شورای پنجم، نصیب اصلاح طلبان کرد. 

درس بزرگی که اصلاح طلبان در طی بیست سال گذشته آموخته‎اند و تمام پیروزی‎ها و شکست‎ها و تلخی‎ها و شیرینی‎ها را مرتبط با آن یافته اند درس پیروی از رهبری جریان اصلاحات و اتحاد و همدلی در مسیر پیشبرد اهداف است.

امام علی علیه السلام می فرماید: توفیق نیکو، دارا بودن بهترین پیشوا و رهبر است. بدین منظور که شاید بتوان گفت با وجود رهبری عالم و آگاه به امور، بیش از نیمی از راه رسیدن به سعادت پیموده شده است. از توفیقات بزرگ جریان اصلاح طلب ایران، وجود اندیشمندی آگاه به مسائل و مبادی به آداب اخلاق اسلامی در راس هرم آن می باشد که مقام معظم رهبری در وصف ایشان فرمود: ...سیدی‌ شریف‌، مؤمن‌، دلباخته‌ اسلام‌ و انقلاب‌، مرید امام‌ و با تمام‌ وجود معتقد به‌ نظام‌ اسلامی‌...

وجود سید محمد خاتمی در بالاترین نقطه تصمیم سازی اصلاح طلبان، از موهباتی است که بارها توسط برخی از مدعیان اصلاح طلبی در ایران نادیده انگاشته شده است و اصلی‎ترین نقطه شکست اصلاح طلبان نیز از بی توجهی به همین جایگاه والا ناشی شده است. شکر وجود چنین شخصیتی به درگاه الهی، در اتحاد و وحدت اصلاح‎طلبان بر محوریت او متبلور خواهد بود.