گزارش رویداد۲۴ به مناسبت ایام عزاداری سالار شهیدان
جایگاه ما و دشمنان امام حسین(ع) از دیدگاه امام موسی صدر
هدف امام موسی صدر از بیان این تقسیم بندی آنست که همگان بدانند اگر هدف نهایی مشخص نباشد و در ادامه؛ جایگاه افراد نیز تبیین نشود آنگاه ممکن است افرادی که ادعای محبت و دوستی دارند به خطرناک ترین دشمنان امام حسین(ع) تبدیل شوند. افرادی که جایگاه خویش را نشناخته باشند و ندانند که وظیفه آنان در مسیر دستیابی به کمال چیست ممکن است ناآگاهانه در مسیر تحقق اهداف دشمن، حرکت کنند.
رویداد۲۴، محمد مهدی تولایی- یکی از تأکیدات مهم بزرگان دین و عالمان وارسته در رابطه با تبیین صحیح مسیر زندگانی و گذر عمر برای دستیابی به کمال و سعادت حقیقی، تأمل در اهداف و آمالی است که باید به نحو احسن، تدوینشده باشد و روشنگر مسیری باشد که عمر کوتاه انسان، صرف پیمودن آن میشود. این جمله بدان معناست که باوجود یکچشمانداز مشخص و دورنمای حقیقی است که میتوان برای طی طریق در راستای صحیح و اصیل کمال و سعادت، عزم حرکت کرد.
با تبیین هدف نهایی و چشمانداز پایانی، دستاورد دیگری نیز عاید میشود که همانا روشن شدن جایگاه افراد و اشخاص در مسیر سعادت یا در مسیر شقاوت است. اگر مشخص شود که انتهای مسیر کجاست و هدف نهایی چیست آنگاه افراد نیز میزان همت و اراده خویش را خواهند سنجید و جایگاه خود را خواهند شناخت.
هنگامیکه شخصی برای خود، عنوان شیعه را برگزید و هدف نهایی خویش را دستیابی به اهداف اهلبیت (ع) و بهویژه امام حسین (ع) قرارداد آنگاه باید به فراخور چنین هدفی، جایگاه خویش در مسیر دستیابی به این هدف و جایگاه دشمنان چنین هدفی را تشخیص دهد و مسیر صحیحی که منجر به تحقق این هدف والا میشود را نیز برگزیند و طی طریق نماید.
اگر هدف نهایی، همان هدف حضرت اباعبدالله الحسین (ع) شد و اشخاص مُحب، بر این قصد و نیت، اراده کردند که همان مسیر موردپسند ایشان را برگزینند تا به سعادت و کمال برسند، پس باید جایگاه خود و جایگاه دشمنان امام حسین (ع) را مشخص کرده و رابطه خود را با آنان تبیین نمایند. هنگامیکه جایگاه طرفین از یکدیگر، تمییز داده شد و روابط آنان تبیین شد، آنگاه حدودوثغور مسیر سعادت و مسیر شقاوت، تعیین میگردد. لذا باید دانست که یاور امام حسین (ع) بودن و عزادار و شیعه ایشان بودن به حرف و ادعا نیست بلکه بر اساس جایگاهی است که افراد با رفتار و عملکرد خود در آن قرار دارند.
امام موسی صدر از علمای روشنضمیر و معاصر شیعه، در بیاناتی به موضوع دشمنان امام حسین (ع) و میزان خطر دستههای گوناگون آنان میپردازد و با تبیین عملکرد هر یک از آنان، قصد دارد مختصات جایگاه آنان را بیان کند تا رابطه دشمنان و دوستان اهلبیت (ع) و مدعیان دوستی مشخص شود.
امام موسی صدر میگوید: «حسین (ع) سه گروه دشمن دارد؛ دسته اول آنان که او را کشتند. این دسته کمخطرترین دشمنان هستند، چون تنها جسم امام را که محدود بود، کشتند. دسته دوم آنان که تلاش کردند آثار امام را محو کنند؛ قبر امام را ویران کردند و از آمدن زائران جلوگیری کردند و کسانی که در اطراف قبر آن حضرت زندگی میکنند را مورد آزار و اذیت قراردادند. خطر این دسته بیشتر از دسته اول است، ولی نتوانستند کاری از پیش ببرند. ولی دسته سوم که خطرناکترین دشمنان آن حضرت هستند، آناناند که کوشیدند اهداف امام حسین (ع) و ابعاد انقلاب حسینی را تحریف کنند و آن را ابزار کسب و درآمد قرار دهند و بهرهبرداریهای بیارزش از آن کنند و یا آن را مورد سوءاستفاده برای منافع شخصی قرار دهند. اینان تلاش کردند بالاترین بُعد حسینی یعنی هدف نهضت حسینی را از بین ببرند.»
هدف امام موسی صدر از بیان این تقسیمبندی آن است که همگان بدانند اگر هدف نهایی مشخص نباشد و در ادامه؛ جایگاه افراد نیز تبیین نشود آنگاه ممکن است افرادی که ادعای محبت و دوستی دارند به خطرناکترین دشمنان امام حسین (ع) تبدیل شوند. افرادی که جایگاه خویش را نشناخته باشند و ندانند که وظیفه آنان در مسیر دستیابی به کمال چیست ممکن است ناآگاهانه در مسیر تحقق اهداف دشمن، حرکت کنند.
امام موسی صدر در ادامه سخنان خویش، برای آنکه افراد را به تأمل در شناخت جایگاه خویش وادارد، پرسشهایی را مطرح میکند و سپس توضیحاتی را ارائه میدهد که قابلتأمل است. این عالم فهیم میگوید: «من از خودم و شما سؤال میکنم ما از روز عاشورا چه بهرهای بردهایم؟ چه سودی به دست آوردهایم؟ چه استفادهای در عرصه عمومی و چه استفادهای درزمینهٔ فردی بردهایم؟ اگر استفاده نبرده باشیم و تنها گریه کرده باشیم من به شما خبر میدهم که این کار سودی ندارد؛ ما از کدام دسته هستیم؟ از کسانی که گریه میکنند و حسین را میکشند؟... روشن است که امام حسین (ع) الآن نیست تا کسی او را بکشد، ولی چیزی گرانبهاتر و مهمتر از خود امام حسین (ع) در دستان ماست: کرامت امت حسین، مقدسات حسین. اگر ما گریه کنیم ولی درعینحال برای تضعیف اهداف امام حسین (ع) تلاش کنیم؛ اگر گریه کنیم و در صف باطل باشیم؛ اگر گریه کنیم ولی گواهی دروغ بدهیم؛ اگر گریه کنیم ولی به دشمنان کمک کنیم و به اختلاف و تفرقه در جامعه خود دامن بزنیم؛ اگر گریه کنیم ولی گناهانمان بیشتر شود، در این صورت ما گریه میکنیم ولی درعینحال حسین را نیز میکشیم زیرا تلاش میکنیم هدف حسین را از بین ببریم که گرانبهاتر از خود اوست.»
امام موسی صدر میکوشد با تبیین مختصات جایگاه دوستان و دشمنان امام حسین (ع)، وظایف برآمده از هر جایگاه را نیز بیان کند و مدعیان دوستی اهلبیت (ع) را به تأمل در وجود خویش فرابخواند که آیا متناسب با جایگاه دوستی امام حسین (ع)، رفتار و عملکرد مناسب و صحیح دارند یا متناسب با جایگاه دشمنی امام (ع)، عمل کردهاند. آیا در مسیر پیشبرد وحدت و انسجام در جامعه، حرکت کردهاند و یا در مسیر ایجاد تفرقه. آیا در مسیر رشد اخلاق و آموزههای اخلاقی، اقدام کردهاند یا در مسیر رذالتها و دشمنیها. شناخت خویشتن و شناخت جایگاهی که در آن قرار داریم به ما کمک خواهد کرد تا نسبت خود را با دشمنان امام حسین (ع) تشخیص دهیم.
پانوشت: مطالب نقلقول شده از امام موسی صدر از کتاب «سفر شهادت، گفتارهای امام موسی صدر دربارۀ قیام عاشورا و ابعاد و نتایج و پیامدهای این نهضت» استخراجشده است.