اهمیت سفر تاریخی رئیس‎جمهور کره‎جنوبی به تهران

رویداد۲۴- سفر رئیس‌جمهور کره جنوبی به ایران دنباله سلسله سفرهایی است که کشورهای صنعتی که قبلا روابط نزدیک اقتصادی با ایران داشتند، در پی توافق هسته‌ای انجام می‌دهند. این ما هستیم که باید از این فضا سود ببریم.

در پی نهایی شدن برجام امکانات همکاری ایران با کشورهای جهان فراهم شده است و این کشورها با دو هدف وارد ایران می‌شوند. نخست، اجرایی کردن هرچه بهتر توافقاتی که در چارچوب مذاکرات گروه 1+5 صورت گرفت یا انعقاد قردادهای جدید با طرف ایرانی.

کره جنوبی از جمله کشورهایی است که با هدف دوم به ایران روی آورده‌اند. این کشور پیش از تحریم‌ها در صنایع مونتاژ خودرو در ایران فعالیت می‌کرد، در صنایع مونتاژ وسایل خانگی مانند یخچال، فریرز، تلویزیون و این‌گونه اقلام نیز فعال بود و روابط بازرگانی و اقتصادی گسترده‌ای با ایران داشت. بر اثر تحریم‌ها کره جنوبی نیز مانند دیگر کشورها نتوانست با ایران همکاری خود را ادامه دهد اما تا حدودی به‌عنوان خریدار نفت ایران باقی مانده بود. گرچه این کشور مقدار خرید نفت خود از ایران را تقلیل داده بود. 

حال زمینه مناسبی برای کره جنوبی ایجاد شده که هم بتواند فعالیت‌های سابق خود در ایران را احیا کند و هم نفت بیشتری از ایران خریداری کند و در مورد ایجاد زمینه همکاری‌های جدید نیز با طرف ایرانی گفتگو کند و از شرایطی که در حال حاضر به وجود آمده بهره بگیرند.

کره جنوبی به ایران به‌عنوان یک بازار خوب در منطقه خاورمیانه نگاه می‌کند و نمی‌خواهد از سایر رقبای صنعتی خود عقب بماند. از سوی دیگر نیز تولیدکنندگان داخلی که قبلا مجبور شده بودند بعضی کالاهای ساخت کره را با کالاهای ساخت دیگر کشورها از جمله چین جایگزین کنند، شاید مجدداً به دلیل مرغوبیت کالاهای کره‌ای به سمت این کالاها بروند.

در خصوص اینکه آیا ایران در چارچوب گسترش روابط با کره جنوبی به دنبال تقویت عمق استراتژیک خود در شرق آسیا خواهد بود، باید گفت که اصولا ما به دنبال عمق استراتژیک در شرق آسیا نبوده‌ایم و اگر هم روابط راهبردی با کره شمالی داشته‌ایم بیشتر روی مسائل تسلیحاتی بوده و تااندازه‌ای توانستیم زمانی که نیاز داشتیم -به خصوص در زمان جنگ با عراق- تسلیحات مورد نیاز خود را از طریق کره شمالی تأمین کنیم. ولی ما با کره شمالی رابطه اقتصادی گسترده‌ای نداشتیم و فعالیت‌های سیاسی ما در این منطقه معطوف به کره شمالی بود، اما در مورد کره جنوبی بیشتر مراودات تجاری داشته‌ایم و حال نیز به دنبال چنین موردی خواهیم بود. یعنی فعالیت استراتژیک ما در اقیانوس آرام نه منطقی است و نه ما به دنبال آن هستیم. نگاه استراتژیک ما بیشتر به منطقه خودمان است اما برای مبادلات اقتصادی به بازار نگاه می‌کنیم و به دنبال ایجاد تنوع در بازار خود هستیم.

از بعد سیاسی با ایجاد روابط صمیمانه‌تر با کره جنوبی، ممکن است روابط ما با کره شمالی تا حدودی تحت‌الشعاع قرار بگیرد. اما رابطه‌ای که ما با کره جنوبی داریم بیشتر از آن‌که سیاسی باشد، اقتصادی است. پیش از تحریم هم رابطه ما با کره شمالی نزدیک بود. سفر «پارک گئون هی»، رئیس‌جمهور زن کره جنوبی به ایران پس از اجرایی شدن برجام در راستای سفر کم‌سابقه رئیس‌جمهور چین و دیگر روسای جمهور و نخست وزیران جهان به ایران است که در جهت رقابت برای ورود به بازار ایران صورت می‌گیرد. امروزه سیاستمداران عمدتا در خدمت اقتصاد هستند و کره جنوبی نیز نمی‌خواهد از رقبای دیگر خود عقب بماند.

*کارشناس مسائل شبه‌جزیره کره