زیباترین مسجد تاریخی دنیا بی حفاظ، بی حصار و حتی بدون دوربین مداربسته!

استان‌ها > فارس - «خبرجنوب» نوشت: کاشی های هفت رنگ مسجد صورتی شیراز در حالی به سرقت رفت که این بنای مذهبی فاقد دوربین مدار بسته و حفاظت اصولی است. بنایی تاریخی که در فصول مختلف سال همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بیشماری است اما آنچه که این روزها گردشگران با ورود به این مسجد تاریخی می بینند کاشی ها ی ریخته و تکه کاغذی است که در کنار درب ورودی چسبانده شده و ساعت بازدید این بنا را مشخص می کند.

مسجد قاجاری نصیر الملک، از جمله مساجد ساخته شده در دوره قاجار است . این مسجد که اخيراً در فهرست 25 مسجد زیبای دنیا قرار گرفت، در محله اسحاقبیگ و در مجاورت خیابان لطفعلیخان زند واقع شده است. این بنا به شهادت کتیبه ورودی آن در سال ۱۲۹۳ هجری قمری (۱۲۵۵ خورشیدی) به دستور میرزا حسنعلیخان نصیرالملک که از بزرگان دوره قاجاریه بوده و توسط استاد میرزا حسن معمار و استاد میرزا رضای کاشیپز شیرازی شروع به ساخت گردید و در سال ۱۳۰۵ هجری قمری (۱۲۶۷ خورشیدی) به اتمام رسید.به تعبیر بسیاری از مردم، زیباترین مسجد شیراز، مسجد نصیرالملک است که از دیرباز به دلیل معماری و ترکیب رنگهای به کار برده در ساختمان و شیشهها و پنجرههای آن شهرت خاصی یافته است.مسجد نصیرالملک از دیدگاه کاشیکاری، ارزندهترین مسجد ایران و از دیدگاه ساختمانسازی و به ویژه کاشیکاری و مقرنسکاری بیمانند است اما تمامی این ویژگیها هم نتوانست جلوی آسیب ها و خطرات وارده بر این بنای تاریخی را بگیرد. مسجدی که محل رفت و آمد گردشگران است و با گذشت 140 سال از زمان ساختش همچنان کاربری خود را حفظ کرده یا مورد سرقت قرار می گیرد و یا به محل فروش بطری های آبغوره و آبلیمو و رب انار اعلا تبدیل می شود! 

هم اینک نیز در یک ابتکار خارق العاده جای کاشی هایی که روز جمعه از بدنه این مسجد کنده و دزدیده شد را با یک کاغذ پوشانده اند و با وجود آن که بخشی از کاشی ورودی مسجد نصیرالملک شیراز در نبود دوربینهای مدار بسته و نکات حفاظتی دزدیده شد، مسئولان در کج سلیقگی محض، جای خالی این کاشیها را با کاغذ چسب زدند.همواره فعالان میراث فرهنگی بر لزوم نظارت و حفاظت از این بنای تاریخی تاکید دارند اما تاکنون چنین امری محقق نشده و پس از سرقت کاشیها نیز شاهد چسبانده شدن برگه های کاغذ به بدترین شکل جای خالی کاشیهای ورودی این مسجد هستیم که نشان از بی سلیقگی مسئولان امر دارد.

بنا بر این گزارش، دوشب پیش این مسجد تاریخی بار دیگر مورد دستبرد سارقان قرار گرفت و این بار 5 کاشی هفت رنگ آن دزدیده شد و یک کاشی نیز حین ربوده شدن شکست . این اتفاق در حالی رخ داد که پيش از اين نيز دوبار دركوب برنجي اين مسجد به سرقت رفت.این مسجد تاریخی دارای نگهبان است و آنطور که مديركل اوقاف و امور خيريه فارس می گوید نگهبان مجموعه به صورت شبانه روزی در محل مستقر است و احتمال اینکه كاشيها توسط افراد معتاد و كارتن خوابهايي كه در اطراف مسجد رفت و آمد ميكنند، به سرقت رفته باشد وجود دارد.

حجت الاسلام سيدعباس موسوي از انجام پيگيريهاي لازم از طريق مأموران انتظامي خبر می دهد و می گوید : اين كاشيهاي به سرقت رفته خارج بناي مسجد است و در كوچهاي واقع بوده كه بيشتر محل تردد افراد كارتن خواب و معتاد است.وی ادامه می دهد مسجد هم اكنون داراي دوربين مدار بسته نيست اما كاشيهاي به سرقت رفته در فضاي بيروني مسجد و در يك كوچه زير يك سقف واقع شده بودند كه حتي اگر دوربين هم نصب شده بود، به خوبي نميتوانست از اين فضا فيلم بگيرد.

مديركل اوقاف و امور خیریه فارس همچنین تأكيد كرده از آنجا كه مسجد نصيرالملك يكي از مساجد شاخص ايران است، تمام تلاش و همكاري خود را براي پيگيري سرقت از اين مسجد با نيروي انتظامي انجام خواهيم داد.در ادامه این گفت وگو مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس می گوید: به محض وقوع سرقت یگان حفاظت در محل حاضر شد و مستند سازیهای لازم را برای تشکیل پرونده انجام داد.مصیب امیری ادامه می دهد: میراث فرهنگی با تشکیل پرونده شکایت لازم را برای پیگیری موضوع سرقت انجام می دهد.

وی با بیان اینکه بنا در اختیار اوقاف است و طبیعتا نگهداری و حفاظت از آن نیز بر عهده همین اداره است، افزود: میراث فرهنگی در قالب پروژه های مشارکتی با اداره کل اوقاف و امور خیریه استان طی سال های اخیر اقدام به مرمت این بنای مذهبی کرده و هم اینک نیز اعتباری برای مرمت این بنای تاریخی در نظر گرفته شده است. در ادامه اين گفت وگو، يكي از كارشناسان حوزه مرمت اداره كل ميراث فرهنگي فارس بر لزوم حفاظت الكترونيك از اين اثر تاريخي تاكيد مي كند و مي گويد: مسجد نصيرالملك در يكي از محلات قديمي شيراز و البته پرخطر از نظر رفت وآمد معتادان و ولگردها قرار گرفته و بايد حفاظت از آن به صورت اصولي و حتي الكترونيك صورت گيرد.

سيامك بصيري ادامه مي دهد: متاسفانه اين مسجد تاريخي مجهز به دوربين مداربسته نيست كه اگر بود به طور حتم سارق و يا سارقين شناسايي مي شدند.وي به سرقت كوبه هاي اين مسجد تاريخي طي سالهاي گذشته نيز اشاره مي كند و مي گويد: با اينكه سال ها از سرقت كوبه هاي قديمي درب مسجد ميگذرد اما سارقان هنوز پيدا نشدهاند.اين كارشناس حوزه فني اداره كل ميراث فرهنگي فارس اضافه مي كند: مسجد نصيرالملك مانند مساجد تاريخي مشير و يا وكيل در تملك و اختيار اداره كل اوقاف و امور خيريه است و ورود به اين اماكن مذهبي گردشگري تنها با تهيه بليت از باجه بليت فروشي كه در محل مستقر مي باشد، امكان پذير است، از اين رو ضروري است متوليان مربوطه، امنيت و حفاظت از اين اثر تاريخي منحصربه فرد را نيز تامين كنند.

بصيري مي افزايد: در حال حاضر مسجد نصيرالملك به يكي از جاذبه هاي مهم گردشگري فارس تبديل شده و اكثر تورهاي ورودي به استان، بازديد از اين بنا را در بسته سفر خود دارند.وي ساماندهي، مرمت و مراقبت از اين بناي تاريخي- مذهبي را يك ضرورت مي داند و مي گويد: جا دارد هرچه سريع تر وضعيت اين مسجد تاريخي بهبود يابد.وي همچنين تاكيد مي كند: مسجد نصيرالملك يكي از مساجد منحصربه فرد ايران است كه به دليل وجود كاشيهاي هفت رنگ و نوع معماري قاجاري اش معروف است و همچنين به دليل رنگ صورتي اين كاشي ها به مسجد صورتي نيز شهرت دارد.اما آن طور كه معاوه بهره وري اقتصادي اداره كل اوقاف و امور خيريه فارس به خبرنگار ما مي گويد؛ به دليل وجود معتادان پرخطر و ولگردهايي كه در بافت قديم شيراز پرسه مي زنند، سرقت از آثار تاريخي به خصوص كاشيهاي هفت رنگ، كوبههاي برنجي و آهني همچنين درب و پنجرههاي چوبي قديمي همواره رخ مي دهد.

الياس رضايي به سرقت كاشي هاي ورودي مسجد نصيرالملك اشاره مي كند و مي افزايد: طبق بررسي هاي صورت گرفته، سرقت اين كاشي ها در زمان خلوت ظهر بعد از نماز رخ داده است درست زماني كه معتادان در رفت وآمد هستند.وي با بيان اينكه راه دسترسي براي سرقت كاشي ها بسيار آسان است، مي گويد: بايد دسترسي افراد به خصوص سارقان به اين آثار تاريخي فرهنگي قطع گردد و مانعي وجود داشته باشد تا افراد متخلف به راحتي نتوانند كاشيها را بدزدند.رضايي اضافه مي كند: سرقت كاشي هاي هفت رنگ كه عموماً در روي بنا و براي تزئينات به كار مي رود بسيار آسان است و حتي حفاظت الكترونيك و يا نصب دوربين مداربسته در محل نيز مانعي براي سرقت محسوب نميشود.معاون اداره كل اوقاف و امور خيريه فارس اضافه مي كند: با اينكه مسجد تاريخي نصيرالملك داراي نگهبان و سرايدار است اما يك لحظه غفلت موجب مي شود سرقت يا تخريب صورت گيرد.

وي در ادامه مي گويد: شايد يكي از راهكارهاي مناسبي كه بتوان از آثار تاريخي بيروني اين مسجد محافظت كرد، قراردادن مانعي از جنس شيشه برروي كاشي ها است.

معاون اداره كل اوقاف و امور خيريه فارس مي افزايد: بايد مانعي در محل وجود داشته باشد تا افراد متخلف نتوانند به راحتي برروي سكوهاي جلوي درب ورودي مسجد بنشينند و در زمان خلوتي اقدام به خارج كردن كاشي ها از محل نصب كنند.وي چنين اقدامي را تنها با همكاري و نظر كارشناسي ميراث فرهنگي استان ميسر مي داند و مي گويد: هم اكنون پيگيري درخصوص شناسايي سارق يا سارقين در حال انجام است.

منبع: خبرجنوب