تاریخ انتشار: ۱۱:۲۲ - ۰۴ آبان ۱۳۹۸
از شایعه تا واقعیت؛

پایان جنگ تجاری یا تعمیق رکود جهانی/ آمریکا و چین به صلح می‌رسند؟

"شما مذاکره کنندگان سختی هستید"؛ این جمله را ترامپ خطاب به چینی‌ها گفته است؛ درست زمانی که بسیاری از ناظران بین المللی پیش بینی می‌کنند آتش جنگ اقتصادی از پس ۱۸ ماه در حال خاموش شدن باشد.
پایان جنگ تجاری یا تعمیق رکود جهانی/ آمریکا و چین به صلح می‌رسند؟
رویداد۲۴ جنگ تجاری در آوریل گذشته با اقدام ترامپ مبنی بر افزایش تعرفه‌های حدود ۱۳۰۰ کالای چینی آغاز شد و چین نیز در اقدام تلافی جویانه، تعرفه کالا‌های امریکایی را افزایش داد. این چنین بود که در هجده ماه گذشته دو غول بزرگ اقتصادی جهان، جنگی را در حوزه اقتصاد آغاز کردند؛ تنشی که کلیت اقتصاد جهانی را با چالشی جدی مواجه کرده است. حالا، اما رسانه‌های جهانی با استناد به نشانه‌های آشکار شده در مذاکرات اخیر امریکا و چین، عبارت صلح اقتصادی را مقابل جنگ اقتصادی مطرح می‌کنند و می‌گویند صلح اقتصادی نزدیک است.

جنگ تجاری چیست؟

کشور‌های عضو سازمان تجارت جهانی (WTO) متعهد هستند تا با ترویج تجارت آزاد مانع از شکل‌گیری تجارت غیرمنصفانه شوند. تجارت غیرمنصفانه زمانی شکل می‌گیرد که کشوری با اعطای یارانه‌های دولتی به یک محصول موجب ارزان‌تر شدن آن نسبت به تولید سایر اعضاء و یا یک عضو رقیب شود. در این صورت کشور متضرر از این اقدام سه گزینه پیش رو دارد. اول این که شکایتی به سازمان تجارت جهانی تقدیم کند. سازمان تجارت جهانی یا کشور خاطی را متقاعد می‌کند که اعطاء یارانه دولتی را متوقف کند و یا به کشور متضرر اجازه می‌دهد تا به نسبت یارانه اعطایی، تعرفه‌ای بر واردات این محصول وضع کند.

گزینه دوم، مذاکره دو جانبه یا چند جانبه کشور‌ها با یکدیگر است تا با حصول تفاهمی اختلاف تجاری میان آن‌ها حل شود. ممکن است گاهی برای کشاندن طرف خاطی به پای میز مذاکره، کشور‌ها ناچار به اعمال تعرفه وارداتی موقت علیه کالا‌های مشمول یارانه دولتی شوند.

اما گزینه سوم زمانی رخ می‌دهد که مساله از اختلاف تجاری فراتر می‌رود و به تعبیر کارشناسان حوزه تجارت بین الملل جنگ تجاری آغاز می‌شود. در جنگ تجاری، دو طرف با پافشاری بر مواضع و خواسته‌های خود راه را بر دست‌یابی به هر توافقی می‌بندند و تنش سیاسی میان آن‌ها افزایش می‌یابد. در این صورت دو طرف به اعمال تعرفه‌های سنگین علیه کالا‌های مورد تجارت مابین خود اقدام می‌کنند. همچنین موانع تجاری غیرتعرفه‌ای نیز میان دو طرف تشدید می‌شود.

این اقدام به دلیل تسری زیان تجاری از دامنه یک یا چند کالای خاص به محدوده تعداد بیشتری از کالا‌ها موجب افزایش هزینه سربار تجاری دو کشور در عرصه تجارت بین‌الملل می‌شود و نیز هزینه مبادله در بعد اقتصاد و بازار‌های داخلی دو کشور را نیز افزایش می‌دهد.

اقتصاد جهانی در پرتگاه رکود

طی جنگ تجاری نه تنها خود دو کشور صدمات اقتصادی غیرقابل جبرانی به یکدیگر وارد کردند بلکه اقتصاد سایر کشور‌های جهان نیز تحت تاثیر جنگ تجاری دو غول اقتصادی قرار گرفته است.

اقتصاددان ارشد موسسه تحقیقاتی مودیز آنالیتیکس گفت ریسک بسیار بالایی وجود دارد که اقتصاد جهان در آینده نزدیک وارد رکود شود. طبق گفته مارک زندی اقتصاددان ارشد موسسه تحقیقاتی مودیز آنالیتیکس، ریسک بسیار بالایی وجود دارد که اقتصاد جهان در آینده نزدیک وارد رکود شود. سیاست‌گذاران به احتمال زیاد نمی‌توانند این روند را متوقف کنند.

زندی گفت: «حتی اگر ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده رکود نداشته باشیم، واضح است که اقتصاد بسیار ضعیف‌تر خواهد بود».

این اقتصاددان گفت عوامل بسیاری وجود دارد که می‌تواند به دوری از کند شدن فعالیت‌های اقتصادی کمک کند. یکی از این عوامل عدم تشدید جنگ تجاری با چین توسط دونالد ترامپ است. حل مسئله برگزیت و ادامه تحریک مالی بانک‌های مرکزی از دیگر عوامل کمک کننده است.

حملات متقابل دو کشور به یکدیگر

در سالی که گذشت، اخبار جنگ تجاری بخش مهمی از رسانه‌ها را به خود اختصاص دادند. چشم انداز اقتصاد جهانی در اثر تداوم این جنگ تیره‌تر از پیش شد و برخی نهاد‌های بین المللی نیز رکود اقتصادی را در اینده محتمل دانستند. امریکا و چین ابزار‌های اقتصادی در اختیار را بار‌ها و بار‌ها برای مقابله با یکدیگر مورد استفاده قرار دادند. تعرفه، اختلال در سفر‌های طرفین تجاری از طریق ممانعت زاز صدور ویزا و همچنین تحریم و تهدید، همگی ابزار‌هایی است که رد جتگ اقتصادی دو طرف مورد استفاده قرار دادند. از یک سو افزایش تعرفه‌ها و از سوی دیگر عدم صدور ویزا توسط آمریکا برای هیات چینی از بارزترین نمونه‌های رفتاری در این دوره بوده است. تحریم صنعت کشتیرانی چین، تهدید مشتریان کاسکو چین، تحریم هوآووی توسط آمریکا، جلوگیری از واردات گندم از آمریکا به چین و خروج برخی از صنایع خودروسازی آمریکا از چین نیز در این مقع زمانی رخ داد. حالا، اما اخباری مبنی بر دستیابی به توافق میان آمریکا و چین به گوش می‌رسد. ایا پایان جنگ تجاری نزدیک است؟

بروز نشانه‌های صلح در جنگ تجاری

دونالدترامپ در جریان دیدار با معاون نخست وزیر چین در کاخ سفید خبر داد در جریان مذاکرات اقتصادی دو طرفه، توافقی موقت حاصل شده است. بر این اساس دور بعدی افزایش تعرفه بر چین انجام نمی‌شود و چین هم سفارش خرید محصولات کشاورزی از آمریکا ثبت می‌کند.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، در جریان این دیدار که اواسط مهرماه انجام شد، دو طرف توافق کردند افزایش تعرفه بر واردات ۲۵۰ میلیارد دلاری از چین از سوی آمریکا اعمال نشود و در مقابل، چین در قراردادی بین ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار محصولات کشاورزی از آمریکا خریداری کند.

آسوشیتدپرس می‌گوید این توافق موقت به مثابه نوعی آتش‌بس در جنگ اقتصادی آمریکا و چین در ۱۸ ماه گذشته است.

کاخ سفید اعلام کرد دو طرف در مورد حوزه‌های حساس دیگر مانند حمایت ناکامل چین از حقوق حمایت معنوی محصولات خارجی پیشرفت‌هایی داشته‌اند، ولی هنوز در حدی نیست که به توافق نهایی برسند.

بر اساس این گزارش، هر چند دو طرف به صورت کلی در اصول به توافق‌هایی ملموس دست یافته اند، ولی هنوز موافقت نامه‌ای به امضای دو طرف نرسیده است.

ترامپ در جریان اعلام این توافق موقتی میان چین و آمریکا و با اشاره به هیات همراه معاون نخست وزیر چین گفت: «شما مذاکره‌کنندگان خیلی سختی هستید.»

تیم مذاکره کننده آمریکایی خواهان رسیدن به توقف سرقت از فناوری‌های آمریکایی از سوی چین و همچنین اجرای کامل حقوق مالکیت معنوی و حق چاپ است. تیم مذاکره کننده چین روز پنجشنبه وارد واشنگتن شد و با استیون منوشن، وزیر خزانه‌داری آمریکا، دیدار و گفتگو کرد.

با توجه به گزارشی که خبرگزاری واشنگتن پست منتشر کرده است با وجود توافق موقت اگر ایالات متحده و چین به طور کامل درگیری خود را برطرف نکنند صلح و سعادت جهانی در معرض خطر هستند.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
نظرات شما
پیشخوان