عبدالناصر همتی؛ استاد نوسان ملی/ چرا رئیس کل بانک مرکزی کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ شد؟
رویداد۲۴ مرضیه امیری: «صدای خاموش مردم»! این شعاری است که عبدالناصر همتی کاندیدای سیزدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری برای خود برگزیده است؛ شعاری که البته بازتاب آن بیشتر از آنکه دعوت مردم برای رای به همتی باشد، با واکنش‌های منفی بسیاری همراه شد.
عبدالناصر همتی؛ نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفته: «می‌خواهم صدای بخش اعظم خاموش مردم باشم که به وضعیت موجود اعتراض دارند و مطمئن هستم که می‌شود مشکلات مردم را حل کرد.» اما افکار عمومی در مقابل از همتی سوال دارند «او که سال‌ها رییس بانک مرکزی است برای حل مشکلات ارزی چه گامی برداشته و حالا چطور می‌خواهد مشکلات را حل کند؟ و مهمتر آنکه عملکرد بانک مرکزی تا چه اندازه مسبب وضع موجود در حوزه پولی است؟» چه آنکه در دوره او قیمت دلار از ۱۰ تا ۱۲ هزار تومان به ۳۴ هزار تومان نیز رسید.
انتخاب شعار «صدای خاموش ملت» آن هم از سوی کاندیدایی که خودش همچنان در دولت یک مسئولیت کلیدی دارد و طی سال‌های اخیر که سقوط پول ملی و شوک ارزی بزرگترین بحران اقتصاد ایران شده، رییس بانک مرکزی بوده است، واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت زیرا عجیب است کسی که خود یکی از مسببان «مرگ خاموش اقتصاد» به‌سبب سقوط ارزش ریال بوده، حالا چطور نماینده صدای خاموش مردم شده است.
نختسین واکنش عبدالناصر همتی به «صدای خاموش مردم»، بستن امکان کامنت‌گذاری در صفحه اینستاگرامش بود که همین موضوع نیز خود موجب موج دوباره اعتراض‌های به همتی شد، تا جایی که همتی مجبور به بازکردن امکان کامنت‌گذاری شد. البته که همتی قبل از این سابقه این شیوه برخورد را داشت. عبدالناصر همتی طی سال‌هایی که بر کرسی ریاست بانک مرکزی تکیه زده بود، از مصاحبه با رسانه‌ها خودداری می‌کرد و تنها راه صحبت کردن او با مردم و رسانه‌ها از طریق صفحه اینستاگرامش بود، صحبتی که البته یکطرفه بود و همتی می‌نوشت و کامنت‌ها نیز بسته بود. در مواقعی دیگر او فقط به دوربین صداوسیما پاسخ مثبت می‌داد.
بیشتر بخوانید: عبدالناصر همتی ؛ از کبودرآهنگ تا پاستور/ نامزدی ریاست جمهوری با شعار افزایش قیمت دلار!
عبدالناصر همتی استاد نوسان ملی
به گزارش رویداد۲۴ موج بسیار منفی کاربران در بخش کامنت‌ها از نارضایتی همتی به دلیل سیاست‌های غلط پولی و ارزی همچنان ادامه دارد. شدت اعتراضات اینستاگرامی به عبدالناصر همتی را می‌توان به‌خوبی مشاهده کرد؛ همتی در صفحه اینستاگرامش این جمله را به اشتراک گذاشته که «آبرویم را گذاشتم تا در بدترین شرایط روند حرکتی بانک مرکزی را اصلاح و از فروپاشی اقتصاد جلوگیری کنم»
همین پست در تعداد کامنت‌های صفحه اینستاگرام همتی رکورد زده و نزدیک به ۷ هزار کامنت ثبت شده که عمده آنها خشم و اعتراض به همتی است. اگر به صفحه اینستاگرام همتی سر بزنید و واکنش مخاطبان را بخوانید، بهتر متوجه ماجرا خواهید شد.
مخاطبان به عبدالناصر همتی لقب «استاد نوسان ملی» داده‌اند چراکه طی زمان ریاست او در بانک مرکزی هیچ کدام از شاخص‌های پولی و مالی رنگ ثبات به خود ندید و مدام در حالت الاکلنگی و فراز و نشیب بود. این نوسان‌ها را مردم با پوست و استخوان خود لمس کرده‌اند و تنها گوشه‌ای از آمار نشان می‌دهد در دولت دوم حسن روحانی که نزدیک به ۳ سال از آن را همتی رییس بانک مرکزی بوده، ارزش پول ملی به کمتر از یک‌هفتم سقوط کرده است.
قیمت دلار که در ابتدای شروع به کار دولت دوازدهم ۳۸۰۰ تومان بود، در روندی صعودی به ۱۴۸۰۰ تومان در مهر ماه ۱۳۹۷ صعود کرد. این اولین دوره سقوط ارزش پول ملی در برابر دلار در این بازه زمانی بود و در دوره‌ای اتفاق افتاد که هنوز ولی الله سیف رییس بانک مرکزی بود و همتی به ساختمان میرداماد نرفته بود. بعد از آن بازار ارز روند نزولی در پیش گرفت و به ۱۱ هزار تومان در دی ۱۳۹۷ تنزل یافت. اما این دوره نزولی نیز عمر چندانی نداشت.
پس از دی ماه ۱۳۹۷ مجددا قیمت دلار روند افزایشی در پیش گرفت و میانگین قیمت دلار به ۱۴۵۰۰ تومان در خرداد ماه ۱۳۹۸ صعود کرد. در ماه‌های بعد روند قیمت دلار نزولی شد و در ماه‌های شهریور تا آبان ۱۳۹۸ به حدود ۱۱۵۰۰ تومان رسید. اما این نرخ هم پایدار نماند و با جهش دوباره مواجه شد تا آنجا که دولت و بانک مرکزی حتی متهم به افزایش عامدانه قیمت دلار شدند تا بتوانند کسری بودجه خود را جبران کنند. به این ترتیب سومین دور سقوط ارزش پول ملی از آذر ماه ۱۳۹۸ آغاز شد و میانگین قیمت دلار به ۲۹۳۰۰ تومان در مهر ۱۳۹۹ (با ۶۴۰ درصد افزایش نسبت به ماه مشابه در سال ۱۳۹۶) صعود کرد و ظرف مدت ۳ سال ارزش پول ملی به کمتر از یک‌هفتم سقوط پیدا کرد.
در اسفند ماه ۱۳۹۹ قیمت دلار در بازه ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان نوسان داشت. بنابراین در یک دوره دولت دوازدهم، ۳ مرتبه قیمت دلار افزایش یافت که دو نوبت از این جهش‌های تاریخی مربوط به دوره‌ای است که عبدالناصر همتی رییس بانک مرکزی بوده است.
همتی در جایگاه اپوزیسیون دولت
تیم تبلیغاتی و رسانه‌ای همتی در رویای این هستند که خط بطلانی بر تمام واقعیت‌ها بکشند. آنها با اغراق پیش می‌روند و تلاش می‌کنند از همتی قهرمانی بسازند که در تمامی دوران مسئولیتش در بانک مرکزی گرچه دلش می‌خواسته حلال مشکلات باشد، اما دولت و به ویژه رئیس‌جمهور مانع راه او بوده و همین است که اکنون در نقش منتقد ظاهر شده است!
همتی هیچ حمایتی از جریان‌های اصلاح طلب و حامی دولت ندارد. او در این شرایط بنا دارد مواضع تندی نسبت به اقدامات دولت خصوصا در حوزه اقتصادی بگیرد تا در انتخابات به جای پاسخگویی به عملکرد خود، نقش اپوزیسیون را گرفته و خود را از مواضع دولت در حوزه اقتصادی مبرا کنه و در نگاه منتقدان جزیی از عوامل وضع موجود نباشد؛ چنانچه خودش گفته «من از دو سال و نیم پیش تا به حال بخشی از تغییر وضع موجودم نه بانی وضعیت موجود»
همتی حتی به این سطح از غلو هم بسنده نکرده و در جای دیگر خود را به نوعی در برابر سایر کاندیداها لشکر تک‌نفره خوانده است. همتی خود را «تنها نامزدی» می‌داند که «توانایی و دانش بهبود وضعیت اقتصادی را دارد و پیروزی غافلگیرانه‌اش صدای اعتراض نامزدهای ردصلاحیت شده و ناامیدان از اصلاح را به نحوی موثر بلند می‌کند.»
در شرایطی که چینش نامزدها و گزینش آنها چیزی است که اکنون شاهدیم، همتی حق دارد که خود را تنها نامزد مشرف به اقتصاد بداند، اما این واقعیت بیشتر از آنکه نشان دهنده اصلح بودن او باشد، گویای ترکیب نامزدهاست؛ ترکیبی که تنها فرد مسلط بر مسائل اقتصادی آن عبدالناصر همتی با کارنامه بدرنگش در سیاست‌گذاری پولی شده است.
همتی عزم خود را جزم کرده که در نقش منتقد دولت در صحنه انتخابات حضور داشته باشد و به ستیز همزمان با دولت و دیگر کاندیداها برود. برخی تحلیلگران سیاسی بر این باورند که همتی بهتر می‌دانسته جایگاهی در این بازی ندارد اما پذیرفته که کاندیدایی باشد که سایر کاندیداها در انتقاد از سیاست‌های اقتصادی دولت روحانی بتوانند به او حمله کنند. این برای همتی بازی برد-برد است. از یکسو او سابقه‌ای در رزومه‌اش خواهد داشت (حضور در مناظره‌های انتخاباتی) که بخشی از تاریخ جمهوری اسلامی خواهد شد و از سوی دیگر تجربه نشان داده که بازندگان در انتخابات ایران هم آینده بدی پیش رو ندارند.
با این حال همتی پوزیشن دست‌ِ بَرنده را به خود گرفته با حالی رجزخوانانه گفته «پیروزی غافلگیرکننده‌ای در انتخابات خواهد داشت» اما با اوصافی که شرحش رفت، بیشتر به نظر می‌رسد روندی که همتی پیش گرفته نه تنها باعث کسب آرا نمی‌شود که حتی ممکن است موجب برکناری زودتر از موعدش از بانک مرکزی هم بشود. البته تیم تبلیغاتی همتی از این موضوع هم استفاده کرده و تلاش دارد شرایط را به گونه‌ای نشان دهد که «فشارها از سمت دولت بر همتی بسیار زیاد شده است و او مانند یک قهرمان از دولت کنار خواهد رفت.»
در روزهای گذشته نیز اخباری منتشر شده که مشخص است مبدایی به جز تیم تبلیغاتی همتی نداشته است. در یکی از این اخبار گفته شده روحانی از همتی خواسته نرخ ارز را به صورت تصنعی کاهش دهد، اما رئیس کل بانک مرکزی آنقدر مقاومت کرده که کار تا عزل همتی نیز پیش رفته است. تابناک در خبری که مشخصا تبلیغات برای همتی بود، نوشته «اخبار رسیده حاکی از تشدید فشار‌های روحانی به بانک مرکزی برای تسعیر ارز به میزان ۳۷۵ هزار میلیارد تومان به منظور تراز کردن بودجه دولت و تزریق ارز به میزان ۲ میلیارد دلار برای کاهش تصنعی نرخ ارز در آستانه انتخابات است. این فشارها در ۶ ماه گذشته با مقاومت همتی ناکام مانده است و در ایام پایانی دولت، این فشارها افزایش یافته است.»
رویداد۲۴ پیش از این نیز در گزارشی نوشته بود بسیاری از کانال‌های تلگرامی، به صورت ویژه اخبار همتی را پوشش می‌دهند. در روزهای منتهی به انتخابات کارکرد این کانال‌ها بیش از گذشته نمایان شده است.
برای چی تصنعی ارز بیاد پایین؟ 
