آشنایی با انواع روش‌های افزایش سرمایه‌

رویداد۲۴

رابطه افزایش سرمایه و تحلیل بنیادی

افزایش سرمایه یکی از مباحث مهمی است که در تحلیل فاندامنتال و محاسبه ارزش ذاتی هر سهم باید مورد توجه قرار بگیرد. علاوه بر این، سرمایه‌گذارانی که بر اساس تحلیل تکنیکال اقدام به خرید و فروش می‌کنند نیز باید با چگونگی اثرگذاری هر یک از روش‌های افزایش سرمایه بر قیمت سهام شرکت‌ها آشنا باشند تا در تحلیل‌های خود مرتکب اشتباه نشوند.

انواع روش‌های افزایش سرمایه کدام‌اند؟

شرکت‌ها می‌توانند از چند طریق نسبت به افزایش سرمایه اقدام کنند که عبارتند از: افزایش سرمایه از محل اندوخته یا انباشته، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و افزایش سرمایه به روش صرف سهام.  در ادامه در خصوص هر یک از این روش‌ها توضیحات لازمه ارائه می‌شود.

۱) افزایش سرمایه از محل اندوخته یا انباشته

شرکت‌ها معمولا کل سود به‌دست‌ آمده در طی یک‌سال را بین سهامداران خود تقسیم نمی‌کنند، بلکه بخشی از آن را به‌صورت سود انباشته نزد خود نگه می‌دارند. افزایش سرمایه از محل اندوخته به این معناست که شرکت بخشی از این سود

انباشته را تبدیل به سرمایه اسمی خود کرده و متناسب با آن، به سهامداران سهام جدید اعطا می‌کند. در این حالت از افزایش سرمایه تعداد سهم‌های سهام‌دار افزایش می‌یابد و سهامدار وجهی را بابت افزایش تعداد سهام به شرکت پرداخت نمی‌کند. این سهام اضافه شده تحت عنوان سهام جایزه به پرتفوی سهام‌دار اضافه می‌شود.

 افزایش سرمایه از این محل، قدرت تأمین مالی شرکت را افزایش می‌دهد. در این روش، سهامداران هیچ وجهی را به شرکت پرداخت نمی‌کنند و همچنین درصد مالکیت سهامدارانی که در شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیز ثابت مانده و تغییری نمی‌­کند.

به عنوان مثال، اگر شرکتی اقدام به افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی از محل سود انباشته نماید، به هر یک از سهامداران درست به اندازه تعداد سهامی که دارند، سهام جایزه تعلق می‌گیرد.

۲) افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده

در این روش، شرکت اوراقی را تحت عنوان حق‌تقدم خرید سهام منتشر کرده و با توجه به درصد مالکیت هر یک از سهامداران و درصد افزایش سرمایه، تعداد مشخصی حق تقدم در اختیار سهامداران قرار می‌دهد. دارندگان نهایی حق تقدم نیز برای تبدیل شدن حق تقدم به سهام، باید وجهی را تحت عنوان ارزش اسمی سهم، به شرکت پرداخت کنند. در بازار سرمایه ایران ارزش اسمی هر سهم مبلغ ۱۰۰۰ ریال در نظر گرفته می‌شود.

هر یک از سهامداران شرکت که به آن‌ها حق تقدم تعلق گرفته است می‌توانند در صورت تمایل در این افزایش سرمایه شرکت نکنند و حق تقدم خود را در بازار به فروش برسانند. از جمله مزایای روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می‌توان به ورود نقدینگی جدید به شرکت اشاره نمود.

۳) افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها

در حالت عادی، دارایی‌های ثابت مشهود به میزان ارزش دفتری آن‌ها و سرمایه گذاری‌های شرکت به میزان بهای تمام شده آن‌ها در ترازنامه یک شرکت ثبت می‌شوند. از جمله دارایی‌های ثابت مشهود می‌توان به زمین، ساختمان،  ماشین‌آلات و تجهیزات و… اشاره کرد.

۴) افزایش سرمایه به روش صرف سهام

چنانچه شرکتی سهام خود را به قیمتی بیشتر از قیمت اسمی آن در بازار عرضه کند، به میزان اختلاف بین قیمت اسمی و قیمت عرضه، صرف سهام گفته می‌شود. در افزایش سرمایه به روش صرف سهام، شرکت سهام خود را از طریق پذیره‌نویسی و با قیمتی بیش از قیمت اسمی به فروش می‌رساند. سپس تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی را یا به حساب اندوخته منتقل می­‌کند یا در ازای آن، به سهامداران سابق شرکت، سهام جایزه تخصیص می‌دهد. افزایش سرمایه به روش صرف سهام خود به دو نوع تقسیم می‌شود:

●       افزایش سرمایه از محل صرف سهام با حفظ حق تقدم

در این روش، سهامداران فعلی برای شرکت در افزایش سرمایه اولویت دارند. از همین رو، با توجه به تعداد سهام تحت مالکیت هر سهامدار و میزان افزایش سرمایه، به سهامداران حق تقدم تخصیص پیدا می‌کند.

افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم

افزایش سرمایه با سلب حق تقدم به معنای افزایش سرمایه با سلب حق تقدم از سهامداران فعلی شرکت و عرضه عمومی سهام جدید در بازار سرمایه است. به عبارت دیگر، در این روش اولویتی برای سهامداران فعلی برای شرکت در افزایش سرمایه وجود ندارد و سهام جدید، از طریق پذیره‌نویسی در مدت کوتاهی در بازار به فروش می‌رسد.

در صورتی که مایلید اطلاعات بیشتری درباره بورس و نحوه شروع سرمایه‌گذاری در آن کسب کنید، می‌توانید به صفحه آموزش بورس از صفر کارگزاری مفید مراجعه کنید. در سامانه آموزشی کارگزاری مفید به نشانی learning.emofid.com بیش از ۱۰۰۰ مطلب در سه سطح مبتدی، نیمه حرفه‌ای و حرفه‌ای به همراه دوره های مختلف آموزشی ارائه شده است. به علاوه روزانه چندین کلاس آموزش بورس به صورت رایگان و غیر حضوری برگزاری می‌شود که می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.