نشانه‌های کمال‌گرایی و پیامدهای آن
رویداد۲۴ همه ما از کمال‌گرایی شنیده‌ایم و شاید با برخی که این ویژگی را داشته یا دارند برخورد کرده باشیم. در ابتدا باید تعریفی از کمال‌گرایی ارائه کنیم، اما پیش از آن باید به این موضوع توجه کنید که داشتن هرگونه نظم و چهارچوب و قانون در زندگی به معنای کمال‌گرابودن نیست در واقع نمی‌توان تنبلی و بی‌نظمی و شلختگی را نقطه مقابل کمال‌گرایی دانست.
نمی‌توان هر کسی را که برای پیشرفت و رسیدن به اهداف خود تلاش می‌کند کمال‌گرا دانست. با این توضیحات کمال‌گرایی به طورکلی به‌معنای داشتن معیارهای سخت‌گیرانه و دشوار و به دور از واقعیت و خرد برای رسیدن به چیزیست که اصولا دست‌یافتنی نیست.
چه کسانی کمال‌گرا هستند؟
همان‌گونه‌که اشاره کردیم هر تلاشی برای رسیدن به پیشرفت کمال‌گرایی نیست و آن فرد هم کمال‌گرا نیست به بیان دیگر تعریف معیارهای کمال گرایی تا اندازه زیادی یک موضوع نسبیست. این به چه معناست؟ به این معنیست که تعریف واژگان براساس فرد و نوع توانایی‌های او متفاوت است یعنی ممکن است کاری برای کسی دشوار و برای شخص دیگر آسان باشد.
فرد برای اینکه تشخیص دهد کاری که انجام می‌دهد کمال‌گراییست یا تنها قانون و چهارچوبی برای زندگی باید به این موضوع دقت کند که آیا با این کارها و معیار‌ها توان‌مندی‌ها و عملکرد‌های آن‌ها را محدود و آن‌ها را زیرفشار می‌گذارد یا خیر.
کمال گرایی مثبت است یا منفی؟
دلیل کمال‌گرایی این است که فرد نمی‌تواند با ناتوانی، ایرادات و نقص‌های خود روبه‌رو شود و آن‌ها را بپذیرد و بر روی نقاط مثبت خود تمرکز کند، به همین دلیل کمال‌گرایی منفیست و هرگز نمی‌تواند عاملی مثبت تلقی شود.
همه ما انسانیم و انسان هم جدا از اشتباه نیست بنابراین داشتن ایراد جزو ویژگی‌های فردی همه ماست اینکه ما نتوانیم آن را بپذیریم مسلما در زندگی‌مان تاثیر بدی می‌گذارد و ما را به فردی کمال‌گرا تبدیل می‌کند که هرگز از زندگی و داشته‌های خود راضی نیست و آنی را می‌خواهد که شدنی نیست.
پیامدهای کمال‌گرایی
انسان کمال‌گرا از خود انتظاراتی دارد که شدنی و دست‌یافتنی نیست. این فرد در زندگی برای خود معیار‌هایی تعیین می‌کند که با ساختار توان‌مندی‌های یک انسان در تضاد است بنابراین هنگامی که برای رسیدن به آن‌ها تلاش می‌کند درواقع خود را زیرفشاری صدچندان قرار می‌دهد فشاری که روح و جسم او را با چالش روبه‌رو می‌کند.
۱- پیامدهای رفتاری
تکرار تکالیف (کسی که کمال‌گراست بارها و بارها یک کار را بررسی و دوباره و چند باره انجام می‌دهد و ویرایش می‌کند تا مبادا اشتباهی در آن وجود داشته باشد چون او می‌خواهد کارش بدون هیچ ایرادی باشد.)
صرف زمان زیاد برای انجام یک کار
فرد کمال‌گرا از اتلاف وقت بیزار است بنابراین همواره مشغله دارد به‌گونه‌ای که این کارها او را خسته و از پا درمی‌آورند.
به تعویق‌انداختن کارها و اهمال‌کاری
یک فرد کمال‌گرا گاه از ترس اینکه مبادا نتواند کاری را درست و بدون نقص انجام دهد مدام انجام آن را به تعویق می‌اندازد.
بیشتربخوانید: کمال گرایی؛ از علائم تا راهکارهای درمان
۲- پیامدهای شناختی
خودسرزنش‌گری (یک فرد کمال‌گرا اگر کاری را درست انجام دهد مدام خود را سرزنش می‌کند و بر روی ایراد خود تمرکز می‌کند و به خود آسیب می‌زند.)
نشخوار فکری
تمرکز ضعیف
۳- پیامد اجتماعی
انزوای اجتماعی (بسیاری از افراد کمال‌گرا روابط اجتماعی و عاطفی خود را فدای اهداف شخصی خود می‌کنند.)
۴- پیامدهای جسمی
بی‌خوابی
احساس خستگی و کوفتگی
گرفتگی عضلات
معده درد
۵- علایق محدود
افراد کمال‌گرا زمان زیادی ندارند بنابراین معمولا تمام وقت خود را روی یک زمینه صرف می‌کنند برای نمونه روی کار خود تمرکز می‌کنند و از روابط اجتماعی و عاطفی باز می‌مانند.
ازسوی دیگر افراد کمال‌گرا معمولا سرگرمی ندارند چراکه آن‌ها را مانعی در راه رسیدن به اهداف خود می‌دانند.
مقابله با کمال‌گرایی
۱- تمرین نه گفتن
افراد کمال‌گرا معمولا می‌خواهند همه کارها را خود به تنهایی و البته به بهترین شکل انجام دهند بنابراین در "نه" گفتن مشکل دارند.
۲- بررسی بهایی که می‌پردازید
افراد کمال‌گرا برای رسیدن به آنچه می‌خواهند سلامت و تن‌درستی روانی و جسمی خود را به خطر می‌اندازند.
۳- پذیرش محدودیت‌ها و اشتباهات
کمال‌گراها گاه فراموش می‌کنند که نمی‌توانند تمام کارها را بدون ایراد و بدون کمک‌گرفتن از دیگران انجام دهند درواقع آن‌ها نمی‌دانند چگونه باید با خودشان هم‌دلی کنند.
همه افراد کم و بیش نسبت به مشکلاتی که دارند آگاهند بنابراین همه نیازی نیست به روان‌شناسان مراجعه کنند. در این راه برخی کتاب می‌خوانند و یا با دیگران مشورت می‌کنند و یا ویدئوهای آموزشی می‌بینند. درواقع باید بدانید گام نخست این است که شما نسبت به خود و آنچه درونتان رخ می‌دهد آگاه باشید تا بتوانید برای آن کاری انجام دهید.
یکی از مشکلاتی که در مورد افراد کمال‌گرا وجود دارد این است که آن‌ها در بسیاری از مواقع از مشکلات خود آگاهند اما نمی‌توانند در راستای بهبود آن گامی بردارند. اگر این‌گونه باشد این افراد نیاز به درمان فردی و روان‌شناس دارند.
