معرفی باغ نادری مشهد، آرامگاه شاه فاتح
رویداد۲۴ در گذشته چندین پادشاه بوده‌اند که پایتخت را به دستور خود از شهری به شهر دیگر منتقل کرده‌اند. به فرمان نادر شاه نیز، پایتخت که در عصر صفوی به مرکزیت اصفهان بود را به مشهد منتقل کرد. در ادامه بیشتر درباره ی آرامگاه نادرشاه افشار، باغ نادری و سایر مکانهای دیدنی که در مشهد قرار گرفته، می‌پردازیم.
معرفی باغ نادری مشهد
در ضلع شمال غربی چهارراه شهدای شهر مشهد، باغی زیبا قرار دارد، در درون این باغ مقبره‌ی یکی از شاهان بزرگ ایران به نام نادر شاه افشار است. این بنای تاریخی از دیرباز یکی از مهم‌ترین مکانهای توریستی مشهد به شمار می‌رفت. مساحت این باغ ۱۴۴۰۰ متر مربع است که در کنار درختان سر به فلک کشیده‌اش، یک سکو با دوازده پله قرار گرفته که محل آرامگاه نادرشاه است. روی قبر پوششی خیمه مانند دارد و در کنار قبر این شاه نامدار، مجسمه نادر سوار بر اسب و سه تن از سربازانش که در پی او می‌دوند قرار گرفته است. در اطراف این بنا، دو تالار بزرگ موزه این مکان قرار گرفته که می‌توانید از آن نیز بازدید کنید. در هر یک از هتل های نزدیک حرم امام رضا(ع) که اقامت کرده باشید، می‌توانید با صرف زمان کوتاهی از آرامگاه نادرشاه افشار دیدن نمایید. قطعا دیدن چنین شکوه باستانی، خالی از لطف نخواهد بود.
تاریخچه کوتاه از شکل گیری آرامگاه نادرشاه
نادرشاه در زمان حکومت خود دستور داد تا در مقابل حرم امام رضا(ع) برای او، آرامگاهی بنا شود. این آرامگاه جنسی از خشت و گل داشت اما با این وجود باشکوه و زبانزد بود. پس از این که نادر توسط اطرافیان خود به قتل رسید، او را در همان آرامگاه دفن کردند. اما با گذشت زمان کم کم شکوه آرامگاه رو به ویرانی نهاد. شاه قاجار نیز به دلیل کینه ای که از نادرشاه داشت دستور داد، قبر را خراب و باقیمانده جسد وی را به تهران انتقال دهند. به دستور قوام السلطنه در اواخر دوران قاجار در همان محل قبلی، آرامگاه نادرشاه مجددا بنا گشت و استخوان‌های وی دوباره به مشهد بازگردانده شد. سرانجام در سال ۱۳۴۲، باغ نادری امروزی توسط هوشنگ سیحون، یکی از معروف‌ترین و نام‌دارترین معماران ایران طراحی شد. ساختمان این بنا بر اساس دو شکل اصلی هندسی یعنی مربع و مثلث طراحی شده است که بیشتر مصالح آن از سنگ‌های خشن و سخت گرانیتی کوه‌سنگی مشهد، در قطعات بزرگ‌اند که نشان‌دهنده عظمت نادرشاه است. اکنون، میراث فرهنگی مسئول حفظ و نگهداری این بنای شکوهمند است.
موزه باغ نادری یک آینه از گذشته
دو تالار موزه نادری در بخش اصلی بنای آرامگاه افشار احداث گشته و در آنها بخش وسیعی از آثار تاریخی آن دوره در معرض نمایش قرار داده شده است.
- تالار شماره یک: این تالار محل قرارگیری انواع سلاح‌ها، لباس‌ها و پوشاک رزمی نظامیان دوره افشاریان، تابلوهای نقاشی از نادر و صحنه‌های جنگ او از جمله تابلوی جنگ کرنال، تجهیزات مربوط به سوارکاری مانند زین‌وبرگ اسب، چندین نسخه‌ی خطی نفیس همانند تاریخ جهان گشای نادری و دو شمشیر متعلق به نادر قرار داده شده است.
- تالار شماره دو: در این تالار می‌توان تصاویر بسیار در کنار پاره‌ای از اطلاعات تاریخی مرتبط با زندگی و افتخارات نادرشاه افشار و محمد تقی پسیان را مشاهده نمود. کلنل محمدتقی خان پسیان یکی از سرداران نامدار خراسانی بوده که در گوشه شمالی آرامگاه نادر، دفن شده است.
معماری خلاقانه باغ موزه نادری
باغ نادری از مهندسی، خلاقیت و معماری زیبا برخوردار است که تمام را مدیون دو نامدار ایرانی، مهندس هوشنگ سیحون و استاد ابوالحسن صدیقی هستیم. ترکیب نمادهای مختلف تاریخی در قالب دو شکل هندسی مربع و مثلث، خالق اثری شده است که سالیانه گردشگران فراوانی را به خود جذب می‌کند. طرح اصلی ساختمان شش ضلعی است که بر روی آن مدلی شبیه چادر قرار داده شده، که نشان از پیشینه ی چادرنشینی نادرشاه دارد. آرامگاه در تالاری مربع شکل با دو دیوار بسته ایجاد شده که رنگ قرمز دارند. در کنج دو دیوار بسته می‌توان مقبره نادر را مشاهده کرد که به نمادی به شکل الماس نور و از سنگ مرمر اُخرایی رنگ مراغه انتخاب شده است. مجسمه نادر سوار بر اسب نیز با وزنی حدود ۱۴۰۰۰ کیلوگرم با اقتدار بر روی برجی دوازده متری قرار داده شده است. تمام این موارد و دیگر هنرمندی‌های موجود، هر کدام با خلاقیت و الهام گونه بنا شده‌اند. تماشای این بنای مهندسی شده برای شما هم سرشار از ذوق خواهد بود.
اطلاعات بازدید از باغ نادری
تا این قسمت با جلوه‌ها و شکوه باغ نادری مشهد در دفتر تاریخ ایران آشنا شدید. در ادامه قصد داریم اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم تا امکان برنامه ریزی بهتر و دقیقتر برای بازدید از این مکان را داشته باشید.
ساعت کاری باغ نادری مشهد همه روزه از ساعت 9 صبح تا ۱۷ است. درضمن در ایام تعطیلات رسمی، این مکان فعال نیست. آدرس باغ نادری نیز، خیابان شیرازی، ضلع شمال غربی چهارراه شهدا است. فاصله باغ نادری تا حرم تنها یک چهارراه است که حتی با پای پیاده نیز می‌توانید به آنجا بروید. اگر در هتل ضیافت الزهرا مشهد اقامت دارید می‌توانید با طی مسافت حدودا دو کیلومتر که با اتومبیل چهار دقیقه زمان می‌برد، به راحتی به بازدید آرامگاه نادرشاه افشار بروید.
دیگر جاهای دیدنی اطراف حرم امام رضا (ع)
سالانه مسافران و زائران زیادی با هدف تشرف به بارگاه مقدس امام رضا(ع)، به مشهد سفر می‌کنند. در این سفر علاوه بر رفع نیاز معنوی، بسیاری ترجیح می‌دهند از سایر نقاط تفریحی _ گردشگری این شهر نیز دیدن نمایند. برخی از جاهای دیدنی اطراف حرم و برخی دیگر با فاصله‌های متفاوتی در مسیرهای دورتر قرار گرفته اند. در ادامه به چند مورد اشاره خواهیم کرد:
- مسجد گوهرشاد مشهد: مسجد گوهرشاد، علاوه بر یک اثر معنوی بسیار زیبا و باشکوه است. مسجدی در قلب حرم رضوی که از آثار تاریخی دوران تیموری محسوب می‌شود. از جذابیت‌های این مجموعه می‌توان به ایوان مقصوره، کتیبه بایسنقر و کاشی‌کاری‌های بسیار زیبای ایوان آن اشاره کرد.
- گنبد سبز: این مکان هم با فاصله چند دقیقه از حرم رضوی واقع شده است. این گنبد متعلق به آرامگاه شیخ محمد مومن عارف استرآبادی از عارفان نامدار است. این گنبد دارای ساختمان هشت ضلعی و چهار دیوار اصلی بوده که تمام دیوارها پوشیده شده از کاشی‌های زیبا است. قدمت این گنبد به سال ۹۰۴ قمری و دوران صفویه باز می‌گردد.
- موزه آستان قدس رضوی: از جمله موزه های اطراف حرم که بسیار معروف است، موزه آستان قدس رضوی است. موزه قرآن، موزه تاریخ حرم رضوی، تالار آثار استاد فرشچیان، موزه هدایای رهبری، موزه تخصصی فرش، گنجینه تمبر و اقلام پستی، موزه مردم‌شناسی، گنجینه اسکناس، گنجینه سکه، گنجینه هنرهای تجسمی، مدال ورزشکاران نامی و گنجینه نجوم در این مکان قرار دارد.
سخن آخر
شاید تا به امروز مشهد را فقط یک شهر زیارتی تصور می‌کردید. مشهد مکانهای تفریحی و گردشگری بسیار دارد که در این متن سعی کردیم برخی از جاهای دیدنی آن را به شما معرفی کنیم تا با شناخت بهتر به بازدید آنها بروید. شما می‌توانید با اقامت در یکی از هتل های 5 ستاره مشهد تجربه ی شیرین سفرتان را چندین برابر کنید.
