تاریخ انتشار: ۱۱:۰۶ - ۱۳ مرداد ۱۳۹۹

تشکیل پلیس جنوب در ایران

در جریان جنگ جهانی اول برای حفظ قدرت متفقین به پیشنهاد انگلستان پلیس جنوب در ایران تشکیل شد که مهمترین وظیفه آن حفظ منایع نفتی بود. در تصاویر تاریخی امروز، عکس‌هایی از آنها را ببینید.

پلیس جنوب

رویداد۲۴ تصویری از فرماندهان پلیس جنوب یا به تعبیر دقیق‌تر تفنگداران جنوب ایران، که در سال ۱۲۹۴ هجری شمسی (مارس ۱۹۱۶) توسط دولت بریتانیا در ایران تشکیل شد.

از زمان آغاز جنگ جهانی اول بریتانیا و روسیه نگران نفوذ آلمان‌ها در ایران بودند و به همین سبب در قراردادی پنهانی در سال ۱۹۱۵ میلادی ایران را به سه حوزه تقسیم کردند و هر کدام برای اطمینان از نفوذ نظامی و سیاسی خود نیروی نظامی به ایران گسیل داشتند.

پلیس جنوب به اصرار بریتانیا تشکیل شد و فرماندهی‌اش به سرپرسی سایکس واگذار شد که بعد‌ها کتاب مشهوری درباره تاریخ ایران نوشت. سایکس در اسفند سال ۱۲۹۶ وارد بندرعباس شد و تفنگچیان جنوب که متشکل از ۵۶۰۰ نیرو بودند را سامان داد.

اکثر افراد پلیس جنوب هندی بودند و ایرانیان هم نقش مهمی در ساماندهی این نیرو داشتند. یرواند آبراهامیان درباره پلیس جنوب چنین می‌نویسد: «این نیرو از نظر اندازه، چندان بزرگ نبود اما از آنجایی که ایران ارتشی در اختیار نداشت، به نسبت، نیروی بسیار مهمی بود. این نیرو جاده‌های جنوب کشور را به ویژه از اصفهان و شیراز به سمت خلیج فارس، کنترل می‌کرد و در واقع توسط تشکیلات حکومت بریتانیا در هند اداره می‌شد و افسران بریتانیایی تشکیلات این کشور در هند، تفنگداران جنوب ایران را اداره می‌کردند. سربازان و درجات پایین این نیرو، ایرانیان بودند، اما افسران غالباً از هند می‌آمدند.»


بیشتر بخوانید: شیخ خزعل؛ مردی با میراث مبهم: خیانت یا استقلال؟


به گزارش رویداد۲۴ هدف اصلی دولت بریتانیا از تشکیل این قشون اولا محافظت از منابع نفتی بود که امتیازش را دول غربی گرفته بودند و ثانیا شورش‌های محلی که در بسیاری از آن‌ها به دیپلمات‌های انگلیسی خسارت وارد شده بود برای دولت بریتانیا قابل تحمل نبود. به‌ویژه شورش‌های بختیاری‌ها و شورش رئیسعلی دلواری آسیب‌های بسیاری به منافع بریتانیا در ایران زده بود.

پلیس جنوب درگیری‌های بسیاری با اقوام گوناگون داشت و بیشتر به دسته غارتگران و راهزنان می‌مانست تا پلیس. از این رو نیرو‌های محلی و مردم عادی نگاهی منفی به پلیس جنوب داشتند و همواره درگیری‌هایی بین آن‌ها رخ می‌داد.

نهایتا پلیس جنوب پس از حدود پنج سال حضور دردسرساز در ایران در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی و با خروج آیرونساید از ایران کشور را ترک کردند و پلیس جنوب منحل شد.

با حضور سردارسپه رضاخان که هم رئیس دیویزیون قزاق و وزیر جنگ بود با نگهداشتن افسران انگلیسی در قشون ایران مخالفت شد. دولت ایران پیشنهاد کرد که پلیس جنوب بایستی منحل شود و افسران و درجه‌داران انگلیسی و هندی ظرف ۶ ماه ایران را ترک کنند و بالاخره در دسامبر ۱۹۲۱ افسران انگلیسی و هندی ایران را ترک کردند. در اتحاد شکل قشون، آن دسته از افسران ایرانی که به نحوی در پلیس جنوب خدمت کرده بودند یا به آن وابسته بودند وارد ارتش جدید شدند.
 
پلیس جنوب
 
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
نظرات شما
پیشخوان