تاریخ انتشار: ۱۲:۰۷ - ۲۱ مرداد ۱۳۹۹

گروه ناسیونالیست افراطی کمیته مجازات در دوره قاجار

کمیته مجازات گروهی بود که در دوره قاجاریه تشکیل شد که به زعم خود دشمنان کشور را از بین می‌بردند و ترور می‌کردند. در تصویر تاریخی امروز، عکسی از اعضای کمیته مجازات را ببینید.

کمیته مجازات

رویداد۲۴ کمیته مجازات نام گروهی از ناسیونالیست‌های ایرانی بود که در شهریورماه سال ۱۲۹۵ هجری شمسی گروهی تروریستی به وجود آوردند تا به زعم خودشان ایادی بیگانه را حذف کنند.

میرزا ابراهیم خان منشی زاده که مهاجری ارمنی بود با دعوت از اسدالله خان ابوالفتح زاده هسته اولیه گروه را تشکیل داد و به زودی تعدادی دیگر به آنها پیوستند. ابوالفتح زاده از اعضای قوای قزاق بود که و از حامیان به توپ بستن مجلس محسوب می‌شد و منشی زاده عقاید افراطی ناسیونالیستی داشت و بعدها فرزندش راه پدر را رفت و حزب نازیستی سومکا را در ایران تاسیس کرد.

نخستین اقدام کمیته مجازات ترور رئیس انبار غله تهران بود که توسط کریم دواتگر انجام گرفت. مشهور بود که رئیس انبار غله محصولات را با قیمتی بسیار ارزان به بریتانیایی‌ها می‌فروشد. به همین دلیل این قتل مورد استقبال عموم مردم قرار گرفت اما قتل‌های بعدی کمیته مجازات را در افواه عموم منفور کرد و بدنام ساخت. قتل‌های آنها فضایی از رعب و وحشت ایجاد کرده بود.


بیشتر بخوانید: به توپ بستن محکومان در دوره قاجار


به گزارش رویداد۲۴ آنها روی گلوله‌های خود واژه کمیته را حک می‌کردند و روی پوکه گلوله واژه مجازات را. این امضای خاص باعث مضاعف شدن فضای رعب و وحشت در جامعه شده بود.

کمیتۀ مجازات پس از اسماعیل‌خان، فرد دیگری به نام متین‌السلطنه را که روزنامه‌نگارِ هوادار اسماعیل‌خان بود به قتل رساند و بیانیه‌ای صادر کرد. در این بیانیه آمده است: «هموطنان، متین‌السلطنه کشته شد!... ما جامعه را از وجود این عنصر پاک کردیم تا برای سایر اشخاص خیانت‌پیشه سرمشق باشد و شاید رویۀ خود را عوض کنند.»

در ادامۀ بیانیه بندی آمده که جان کلام کمیته است: «هموطنان، عشق به وطن یک موهبت بزرگ طبیعی خدادادی است وقتی دیده شده حیوانات و چارپایان نیز بدون توجه به مخاطرات عظیم از مسکن و مأوای خود تا پای جان دفاع کردند، ولی در جلوی چشم خود می‌بینیم افرادی با هزاران حیله و نیرنگ صندلی‌های صدارت و وزارت را به چنگ می‌آورند بدون اینکه کم‌ترین علاقه‌ای به سرنوشت ملت و چگونگی احوال مملکت خود داشته باشند. ولی به محض اینکه فردی با تمهید مقدمات یا از طریق سیاسی یا توسل به جهات مذهبی زمام امور را به دست گرفت اولین هدف او این است که نقش وطن‌فروشی را به خوبی ایفا کند.»

کمیته مجازات پس از چند ترور موفق و ناموفق دست به کار ترور منتخب الدوله خزانه‌دار کل شد که همین ترور باعث شد دولت به جد به دنبال قاتلان بگردد و نهایتا در ۲۲ تیر ماه سال ۱۲۹۶ اعضای کمیته دستگیر و مجازات شدند.

کریم دواتگر به وسیله خود اعضای گروه به قتل رسیده بود. ابوالفتح زاده و منشی زاده نیز در راه تبعید به بهانه اینکه می‌خواهند فرار کنند، کشته شدند.

مابقی اعضای گروه نیز غالبا اعدام شدند اما عمادالکتاب که بیانیه‌های گروه را می نوشت پنج سال زندانی شد و در دوران رضاشاه پهلوی از زندان آزاد شده و مامور تحریرات دربار رضاشاه شد.

خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
نظرات شما
پیشخوان