تاریخ انتشار: ۰۲:۳۵ - ۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۰

اعمال شب آخر ماه رمضان+دعای وداع صحیفه سجادیه

شب آخر ماه مبارک رمضان شب بسیار مبارکی است و برای این شب چند عمل وارد می‌باشد، انجام اعمال آخرین شب این ماه عزیز فضیلت بسیار بالایی دارد.

اعمال شب آخر ماه رمضان

رویداد۲۴ماه مبارک رمضان به تمام برکات و فضیلت‌های خود به پایان رسید و تنها حسرت بر دل افرادی گذاشت که فیض زیادی از این ماه نبردند. درماه مهمانی خدا در ایام روزه داری و شب‌های قدر و کار‌های خیری که دارای ثوابی برابر با هزار ماه دیگر دارد و در‌ها بهشت باز می‌شوند. هر روز و شبی در ماه رمضان دارای اعمال و فرایض است، شب آخر ماه رمضان نیز اعمالی دارد که می‌توان با انجام آن، ثواب و بهره بیشتری از این ماه پر خیر و برکت برد.


آخرین شب ماه رمضان شب بسیار مبارکی است، برخی از اعمال توصیه در کتاب مفاتیح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی برای این شب را آورده ایم:

اوّل:غسل.

دوم: زیارت امام حسین علیه السّلام.

سوم: خواندن سوره‌های «انعام» و «کهف» و «یس» و گفتن صد مرتبه:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ

از خدا آمرزش می‌جویم و به سوی او می‌پویم.

چهارم: این دعا را که شیخ کلینی از امام صادق علیه السّلام روایت کرده بخواند:

للَّهُمَّ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَ قَدْ تَصَرَّمَ وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ یَا رَبِّ أَنْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ أَوْ یَتَصَرَّمَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُرِیدُ أَنْ تُعَذِّبَنِی بِهِ یَوْمَ أَلْقَاکَ

خدایا این است ماه رمضان، که قرآن را در آن نازل کردی، اینک در حال گذشتن است، و من به ذات کریمانه ات پناه میآورم از اینکه سپیده این شب طلوع کند، یا ماه رمضان بگذرد، و نزد تو برایم نتیجه کار ناشایست یا گناهی باشد که بخواهی مرا به سبب آن روزی که ملاقاتت کنم عذاب نمایی.

بیشتر بخوانید:

جزییات برگزاری نماز عید فطر در کشور+نحوه خواندن نماز

فطریه امسال چقدر است؟ /مروری برسوالات رایج درباره زکات فطره

آداب عید فطر در کشور‌های مسلمان چگونه است؟

۶ـ خواندن دعاى «یا مُدَبِّرَ الاُْمُورِ» که در اعمال شب بیست و سوم (صفحه ۷۹۵) گذشت. (۲۱)

۷ـ با ماه رمضان وداع کند و دعاهاى وداع را که علماى بزرگ در کتب خویش نقل کرده اند بخواند و از بهترین آن دعاها، دعاى چهل و پنجم «صحیفه کامله سجّادیّه» است.

«سیّد بن طاووس» از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده است که هر کس در شب آخر ماه رمضان، با آن ماه وداع کند و این دعا را بخواند، خداوند او را پیش از طلوع صبح بیامرزد و توفیق توبه و انابه را به او مرحمت فرماید:



اَللّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ اخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیامى لِشَهْرِ رَمَضانَ، وَاَعُوذُ بِکَ اَنْ

خدایا قرارش مده آخرین دیدار از روزه ام در ماه رمضان و پناه مى برم به تو از آن که

یَطْلُعَ فَجْرُ هذِهِ اللَّیْلَةِ اِلاَّ وَقَدْ غَفَرْتَ لـى.

سپیده دم امشب بر من بزند جز آن که مرا آمرزیده باشى.

در روایت دیگرى از جابر بن عبداللّه انصارى نقل شده است که در جمعه آخر ماه رمضان به محضر رسول خدا (صلى الله علیه وآله) شرفیاب شدم؛ رسول خدا (صلى الله علیه وآله) به من فرمود: این روز، جمعه آخر ماه رمضان است، با آن وداع کن و بگو:

اَللّـهُمَّ لا تَجْعَلْهُ اخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیامِنا اِیّاهُ، فَاِنْ جَعَلْتَهُ فَاجْعَلْنى

خدایا قرارش مده آخرین دیدار ما از روزه مان در ماه رمضان و اگر چنین کرده اى پس مرا

مَرْحُوماً، وَلا تَجْعَلْنى مَحْرُوماً.

مورد رحمت قرار ده و قرارم مده در زمره محرومان.

رسول خدا (صلى الله علیه وآله) در ادامه فرمود: هر کس در این روز این دعا را بخواند، به یکى از دو خصلت نیکو دست یابد، یا آن که ماه رمضان آینده را درک مى کند و یا به آمرزش و رحمت بى انتهاى خداوند مى رسد. (۲۳)

۸ـ خواندن ده رکعت نماز (هر دو رکعت به یک سلام).

از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) روایت شده است که هر کس در شب آخر ماه رمضان، ده رکعت نماز بگزارد و در هر رکعت یک مرتبه سوره «حمد» و ده مرتبه سوره «قل هو اللّه احد» را بخواند و در رکوع و سجود ده مرتبه بگوید: سُبْحانَ اللّهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ وَ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَ اللّهُ اَکْبَرُ و بعد از هر دو رکعت، تشهّد بخواند و سلام دهد و هنگامى که تمامى ده رکعت به پایان رسید، هزار مرتبه بگوید: أَسْتَغْفِرُ اللّهَ و بعد از استغفار سر به سجده بگذارد و بگوید:



یا حَىُّ یا قَیُّومُ، یا ذَا الْجَلالِ وَ الاِْکْرامِ، یا رَحْمنَ الدُّنْیا وَ الاْخِرَةِ

اى زنده اى پاینده اى صاحب جلالت و بزرگوارى اى بخشاینده دنیا و آخرت

وَرَحیمَهُما، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، یا اِلهَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ، اِغْفِرْ لَنا

و مهربان آن دو اى مهربانترین مهربانان اى معبود پیشینان و پسینیان

ذُنُوبَنا، وَتَقَبَّلْ مِنّا صَلواتَنا وَ صِیامَنا وَ قِیامَنا.

گناهانمان را بیامرز و نماز‌ها و روزه‌ها و شب زنده داریهامان را بپذیر.

فرمود: هر کس چنین کند، سوگند به حقّ آن کس که مرا به نبوّت مبعوث کرد که جبرئیل مرا خبر داد از اسرافیل و اسرافیل از پروردگار خود، که هنوز این شخص سر از سجده برنداشته است که خداوند او را بیامرزد و ماه رمضان را از او قبول فرماید، و از گناهانش بگذرد... (۲۴)

این نماز و اعمال براى شب عید فطر هم نقل شده است. در آن روایت آمده است: تسبیحات اربعه را در رکوع و سجود، به جاى ذکر رکوع و سجود بخواند و به جاى إغفر لنا... بگوید: إغْفِرْ لى ذُنُوبِى، وَ تَقَبَّلْ صَوْمِى وَ صَلاتِى وَ قِیامِى. (۲۵)
دعاى ختم قرآن در روز آخر ماه رمضان:

اعمال شب آخر ماه مبارک رمضان

با توجّه به این که در روز آخر ماه رمضان، غالباً مردم قرآن را ختم مى کنند، مناسب است که بعد از ختم قرآن دعاى چهل و دوم «صحیفه سجّادیه» را بخوانند.

همچنین مى توانند این دعاى مختصر را که از امیر مؤمنان (علیه السلام) نقل شده است بخوانند:

اَللّـهُمَّ اشْرَحْ بِالْقُرْآنِ صَدْرى، وَاسْتَعْمِلْ بِالْقُرْآنِ بَدَنى، وَنَوِّرْ بِالْقُرْآنِ

خدایا سینه ام را بوسیله قرآن بگشا و به کار انداز به دستورات قرآن بدنم را و روشن گردان بوسیله قرآن

بَصَرى، وَ اَطْلِقْ بِالْقُرْآنِ لِسانى، وَاَعِنّى عَلَیْهِ ما اَبْقَیْتَنى، فَاِنَّهُ لا حَوْلَ

دیده ام را و باز کن به قرآن زبانم را و کمکم ده به (عمل) بدان تا زنده ام دارى زیرا هیچ

وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِکَ. (۲۶)

جنبش و نیرویى نیست جز به تو.

همچنین دعاى دیگرى که آن حضرت از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) نقل کرده است بخواند:

اَللّهُمَّ اِنِّى اَسْئَلُکَ اِخْباتَ الْمُخْبِتینَ، وَاِخْلاصَ الْمُوقِنینَ، وَمُرافَقَةَ

خدایا از تو خواهم اطمینان و خشوع خاشعان درگاهت را و اخلاص اهل یقین و رفاقت

الاَْبْرارِ، وَاسْتِحْقاقَ حَقائِقِ الاْیمانِ، وَالْغَنیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ، وَالسَّلامَةَ مِنْ

با نیکان و استحقاق پیدا کردن براى درک حقایق ایمان و نصیبى از هر خیر و سلامتى از

کُلِّ اِثْم، وَوُجُوبَ رَحْمَتِـکَ وَعـَزآئِمَ مَغْفِرَتِکَ، وَالْفَوْزَ بِـالْجَـنَّةِ.

هر گناه و لازم شدن مهر و رحمتت و موجبات آمرزشت و رسیدن به بهشت

وَالنَّجاةَ مِـنَ النّـارِ. (۲۷)

و رهایى از دوزخ.

دعای وداع با ماه رمضان

یکی از اعمال توصیه شده در روز آخر ماه مبارک رمضان، خواندن دعای وداع با این ماه عزیز است، یکی از دعا‌های وداع را شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه و شیخ کلینی در کافی آورده است و دعای دیگری در صحیفه سجادیه سفارش شده است
دعای وداع با رمضان در صحیفه سجادیه

اعمال شب آخر ماه رمضان+دعای وداع با ماه مبارک رمضان
اَللَّهُمَّ یَا مَنْ لاَ یَرْغَبُ فِی الْجَزَاءِ وَ یَا مَنْ لاَ یَنْدَمُ عَلَى الْعَطَاءِ
اى خداوندى که در برابر نعمتهایى که بندگانت را ارزانى مى‏ دارى به پاداشت رغبتى نیست. اى خداوندى که از بخشیدن پشیمان نمى‏ شوى.

وَ یَا مَنْ لاَ یُکَافِئُ عَبْدَهُ عَلَى السَّوَاءِ
اى خداوندى که پاداش عمل بنده را نه برابر عمل، بلکه بیش از آن مى‏ دهى.

مِنَّتُکَ ابْتِدَاءٌ وَ عَفْوُکَ تَفَضُّلٌ وَ عُقُوبَتُکَ عَدْلٌ وَ قَضَاؤُکَ خِیَرَةٌ
نعمتت بى‏ هیچ سابقه است و عفو تو بر مقتضاى فضل و احسان توست و عقوبتت بر آیین عدالت است و هر چه تقدیر کنى خیر ما در آن است.

إِنْ أَعْطَیْتَ لَمْ تَشُبْ عَطَاءَکَ بِمَنٍّ وَ إِنْ مَنَعْتَ لَمْ یَکُنْ مَنْعُکَ تَعَدِّیاً
اگر عطا کنى، عطاى خویش به منت نیامیزى و اگر منع کنى، منع کردنت نه از روى ستم باشد.

تَشْکُرُ مَنْ شَکَرَکَ وَ أَنْتَ أَلْهَمْتَهُ شُکْرَکَ
پاداش نیک دهى کسى را که سپاست گوید، با آنکه تو خود او را سپاس گفتن الهام کرده ‏اى.

وَ تُکَافِئُ مَنْ حَمِدَکَ وَ أَنْتَ عَلَّمْتَهُ حَمْدَکَ‏
جزاى خیر دهى کسى را که تو را بستاید، با آنکه تو خود او را ستایشگرى آموخته ‏اى.

تَسْتُرُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ فَضَحْتَهُ وَ تَجُودُ عَلَى مَنْ لَوْ شِئْتَ مَنَعْتَهُ‏
عیب کسى را مى ‏پوشى که اگر مى ‏خواستى، رسوایش مى‏ ساختى. به کسى عطا مى‏ کنى که اگر مى ‏خواستى، عطا از او باز مى ‏گرفتى.

وَ کِلاَهُمَا أَهْلٌ مِنْکَ لِلْفَضِیحَةِ وَ الْمَنْعِ غَیْرَ أَنَّکَ بَنَیْتَ أَفْعَالَکَ عَلَى التَّفَضُّلِ
و آن دو یکى در خور آن بود که رسوایش کنى و یکى سزاى آن بود که عطاى خویش از او بازگیرى. ولى تو اى خداوند، کار خود بر تفضل بنا نهاده ‏اى

وَ أَجْرَیْتَ قُدْرَتَکَ عَلَى التَّجَاوُزِ وَ تَلَقَّیْتَ مَنْ عَصَاکَ بِالْحِلْمِ وَ أَمْهَلْتَ مَنْ قَصَدَ لِنَفْسِهِ بِالظُّلْمِ
و قدرت خود را بر گذشت از گناهان جارى داشته‏ اى. با آنان که تو را عصیان کنند، با بردبارى رویاروى شوى و آنان را که آهنگ ستم بر خود کنند، مهلت دهى.

تَسْتَنْظِرُهُمْ بِأَنَاتِکَ إِلَى الْإِنَابَةِ وَ تَتْرُکُ مُعَاجَلَتَهُمْ إِلَى التَّوْبَةِ
آرى اى پروردگار من، مهلتشان دهى و با آنان مدارا کنى، باشد که به سوى تو باز گردند، و چاره کارشان به توبه سپارى.

لِکَیْلاَ یَهْلِکَ عَلَیْکَ هَالِکُهُمْ وَ لاَ یَشْقَى بِنِعْمَتِکَ شَقِیُّهُمْ إِلاَّ عَنْ طُولِ الْإِعْذَارِ إِلَیْهِ وَ بَعْدَ تَرَادُفِ الْحُجَّةِ عَلَیْهِ‏
تا آن که باید هلاک شود به خلاف رضاى تو در مهلکه نیفتد و آن که از نعمت تو مست غرور شده و طریق شقاوت در پیش گرفته بدبخت نگردد، مگر آنگه که دیگرش عذر نماند و حجت بر او تمام شود.

کَرَماً مِنْ عَفْوِکَ یَا کَرِیمُ وَ عَائِدَةً مِنْ عَطْفِکَ یَا حَلِیمُ‏
همه این‏ها از روى کرم و عفو توست اى خداى بخشنده و سودى است که از عطوفت تو حاصل گردد، اى خداى بردبار.

أَنْتَ الَّذِی فَتَحْتَ لِعِبَادِکَ بَاباً إِلَى عَفْوِکَ وَ سَمَّیْتَهُ التَّوْبَةَ
اى خداوند، تویى که در عفو به روى بندگانت گشوده‏ اى و آن را توبه نامیده ‏اى.

وَ جَعَلْتَ عَلَى ذَلِکَ الْبَابِ دَلِیلاً مِنْ وَحْیِکَ لِئَلاَّ یَضِلُّوا عَنْهُ فَقُلْتَ - تَبَارَکَ اسْمُکَ
و براى رسیدن به این در، آیاتى را که بر پیامبرت وحى کرده ‏اى راهنما ساخته ‏اى، تا کسى آن در گم نکند، که تو اى خداوندى که بزرگ و متعالى است نام تو، خود گفته ‏اى:

تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسَى رَبُّکُمْ أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَ یُدْخِلَکُمْ جَنَاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ
«به درگاه خدا توبه کنید، توبه ‏اى از روى اخلاص باشد که پرودگارتان، گناهانتان را محو کند و شما را به بهشتهایى داخل کند که در آن نهر‌ها جارى است.

یَوْمَ لاَ یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانِهِمْ یَقُولُونَ‏
در آن روز، خدا پیامبر و کسانى را که به او ایمان آورده ‏اند فرو نگذارد، و نورشان پیشاپیش و در سمت راستشان در حرکت باشد. مى ‏گویند:


(رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَ اغْفِرْ لَنَا إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ)
«اى پروردگار ما، نور ما را براى ما به کمال رسان و ما را بیامرز، که تو بر هر کارى توانایى.»

فَمَا عُذْرُ مَنْ أَغْفَلَ دُخُولَ ذَلِکَ الْمَنْزِلِ بَعْدَ فَتْحِ الْبَابِ وَ إِقَامَةِ الدَّلِیلِ‏
پس کسى که از دخول به چنین سرایى - سراى توبه - پس از گشودن در و بر گماشتن راهنما غفلت ورزد، چه عذر تواند آورد؟

وَ أَنْتَ الَّذِی زِدْتَ فِی السَّوْمِ عَلَى نَفْسِکَ لِعِبَادِکَ تُرِیدُ رِبْحَهُمْ فِی مُتَاجَرَتِهِمْ لَکَ‏
اى خداى من، تو کسى هستى که در معامله با بندگان خود، همواره به سود آنان در بها مى ‏افزایى‏

وَ فَوْزَهُمْ بِالْوِفَادَةِ عَلَیْکَ وَ الزِّیَادَةِ مِنْکَ فَقُلْتَ - تَبَارَکَ اسْمُکَ وَ تَعَالَیْتَ
و مى‏ خواهى که در معامله با تو سود برند و به افزون دهى و نزول بر آستان تو کامیاب شوند، که تو خود گفته ‏اى - بزرگ و متعالى است نام تو و بلند است مرتبت تو

(مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَ مَنْ جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلاَ یُجْزَى إِلاَّ مِثْلَهَا)
«هر کس کار نیکى انجام دهد، ده برابر به او پاداش داده شود و هر که کار بدى انجام دهد، تنها همانند آن کیفر بیند.»

وَ قُلْتَ (مَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَ اللَّهُ یُضَاعِفُ لِمَنْ یَشَاءُ)
و نیز تو خود گفته‏ اى: «مثل آنان که مال خود را در راه خدا انفاق مى ‏کنند مثل دانه‏اى است که هفت خوشه بر آورد، و در هر خوشه ‏اى صد دانه باشد، خدا پاداش هر که را که بخواهد، چند برابر مى‏ کند.»

وَ قُلْتَ (مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافاً کَثِیرَةً)
و نیز تو خود گفته‏ اى: «کیست که به خدا قرض الحسنه دهد، تا خدا بر آن چند برابر بیفزاید؟»

وَ مَا أَنْزَلْتَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ فِی الْقُرْآنِ مِنْ تَضَاعِیفِ الْحَسَنَاتِ‏
و نظایر این آیات که در قرآن در باب مضاعف شدن حسنات نازل کرده ‏اى.

وَ أَنْتَ الَّذِی دَلَلْتَهُمْ بِقَوْلِکَ مِنْ غَیْبِکَ وَ تَرْغِیبِکَ الَّذِی فِیهِ حَظُّهُمْ عَلَى مَا لَوْ سَتَرْتَهُ عَنْهُمْ لَمْ تُدْرِکْهُ أَبْصَارُهُمْ‏
بار خدایا، تویى که به وسیله وحیى که از عالم غیب فرستادى و به ترغیب خویش، آدمیان را به چیزهایى راه نمودى که اگر پنهان مى‏ داشتى، از دیدگانشان پنهان مى ‏بود.

وَ لَمْ تَعِهِ أَسْمَاعُهُمْ وَ لَمْ تَلْحَقْهُ أَوْهَامُهُمْ فَقُلْتَ (اُذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ وَ اشْکُرُوا لِی وَ لاَ تَکْفُرُونِ‏)
گوششان از شنیدن آواز آن ناتوان و اندیشه‏ هایشان از تصور آن عاجز مى‏ آمد، که تو خود گفته‏ اى: «مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم. مرا سپاس گویید و ناسپاسى من مکنید.»

وَ قُلْتَ (لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ)
و نیز گفته ‏اى: «اگر مرا سپاس گویید، بر نعمت شما مى ‏افزایم و اگر کفران کنید بدانید که عذاب من سخت است.»

وَ قُلْتَ (اُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ‏)
و گفته‏ اى: «بخوانید مرا، تا شما را پاسخ گویم. آنهایى که از پرستش من سرکشى مى ‏کنند زودا که در عین خوارى به جهنم در آیند.»

فَسَمَّیْتَ دُعَاءَکَ عِبَادَةً وَ تَرْکَهُ اسْتِکْبَاراً وَ تَوَعَّدْتَ عَلَى تَرْکِهِ دُخُولَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ‏
بار خدایا، دعاى بندگان را به درگاه خود، عبادت خوانده ‏اى و ترک آن را خودپسندى و سرکشى، و کسانى را که از آن سر بر تابند وعده جهنم و خوارى آن داده‏ اى.

فَذَکَرُوکَ بِمَنِّکَ وَ شَکَرُوکَ بِفَضْلِکَ وَ دَعَوْکَ بِأَمْرِکَ وَ تَصَدَّقُوا لَکَ طَلَباً لِمَزِیدِکَ وَ فِیهَا کَانَتْ نَجَاتُهُمْ مِنْ غَضَبِکَ وَ فَوْزُهُمْ بِرِضَاکَ‏
از این روست که تو را به نعمت و بخششت یاد کردند و به فضل و احسانت سپاس گفتند و هم به فرمان تو، تو را به دعا خواندند، و در راه تو صدقه دادند تا به ثوابشان بیفزایى، و در آن بود رهاییشان از خشم تو و کامیابیشان به خشنودى تو.

وَ لَوْ دَلَّ مَخْلُوقٌ مَخْلُوقاً مِنْ نَفْسِهِ عَلَى مِثْلِ الَّذِی دَلَلْتَ عَلَیْهِ عِبَادَکَ مِنْکَ کَانَ مَوْصُوفاً بِالْإِحْسَانِ وَ مَنْعُوتاً بِالاِمْتِنَانِ وَ مَحْمُوداً بِکُلِّ لِسَانٍ‏
بار خدایا، اگر یکى از آفریدگان تو، آفریده دیگر را چنان راهنمایى کرده بود که تو بندگانت را راهنمایى کرده ‏اى، او را به صفت انعام و احسان متصف مى ‏ساختند و به هر زبان مى‏ ستودندش.

فَلَکَ الْحَمْدُ مَا وُجِدَ فِی حَمْدِکَ مَذْهَبٌ وَ مَا بَقِیَ لِلْحَمْدِ لَفْظٌ تُحْمَدُ بِهِ وَ مَعْنًى یَنْصَرِفُ إِلَیْهِ‏
پس حمد و سپاس تو را، تا هر زمان که سپاست توان گفت و تا آنگاه که بر حمد تو لفظى باقى است و معنایى که در این طریق بهره ‏اى از آن توان یافت.

یَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى عِبَادِهِ بِالْإِحْسَانِ وَ الْفَضْلِ وَ غَمَرَهُمْ بِالْمَنِّ وَ الطَّوْلِ مَا أَفْشَى فِینَا نِعْمَتَکَ وَ أَسْبَغَ عَلَیْنَا مِنَّتَکَ وَ أَخَصَّنَا بِبِرِّکَ‏
اى خداوندى که احسان و فضل خویش به بندگانت عطا کرده‏ اى و آنان را در بخشش و عطا غرقه ساخته‏ اى. آثار نعمت تو بر ما چه آشکار است و احسان تو در حق ما چه بسیار؛ و چه بسیار ما را به بر و نیکى خویش مخصوص گردانیده‏ اى.

هَدَیْتَنَا لِدِینِکَ الَّذِی اصْطَفَیْتَ وَ مِلَّتِکَ الَّتِی ارْتَضَیْتَ وَ سَبِیلِکَ الَّذِی سَهَّلْتَ وَ بَصَّرْتَنَا الزُّلْفَةَ لَدَیْکَ وَ الْوُصُولَ إِلَى کَرَامَتِکَ‏
ما را به دین برگزیده خود، آیین پسندیده خود، شریعت سهل و آسان خود هدایت کردى و دیدگانمان را بینا ساختى که به تو تقرب جوییم و به مقام کرامت تو واصل آییم.

اَللَّهُمَّ وَ أَنْتَ جَعَلْتَ مِنْ صَفَایَا تِلْکَ الْوَظَائِفِ وَ خَصَائِصِ تِلْکَ الْفُرُوضِ شَهْرَ رَمَضَانَ الَّذِی اخْتَصَصْتَهُ مِنْ سَائِرِ الشُّهُورِ
بار خدایا، یکى از این برگزیده ‏ترین وظایف و خاص‏ترین واجبات، ماه رمضان را قراردادى. ماهى که آن را از میان دیگر ماه‌ها ویژگى دیگرى بخشیده ‏اى‏

وَ تَخَیَّرْتَهُ مِنْ جَمِیعِ الْأَزْمِنَةِ وَ الدُّهُورِ وَ آثَرْتَهُ عَلَى کُلِّ أَوْقَاتِ السَّنَةِ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ النُّورِ وَ ضَاعَفْتَ فِیهِ مِنَ الْإِیمَانِ‏
و از بین همه زمان‌ها و ایام، آن را انتخاب فرمودى و بر همه اوقات سال برترى‏ اش نهاده ‏اى، زیرا که در آن قرآن و نور نازل کرده ‏اى و بر تکالیف مؤمنان چند برابر افزوده ‏اى‏

وَ فَرَضْتَ فِیهِ مِنَ الصِّیَامِ وَ رَغَّبْتَ فِیهِ مِنَ الْقِیَامِ وَ أَجْلَلْتَ فِیهِ مِنْ لَیْلَةِ الْقَدْرِ الَّتِی هِیَ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
و روزه را در آن واجب داشته ‏اى و مردمان را به بر پاى خاستن براى عبادت خود ترغیب کرده‏ اى و شب قدر را که از هزار ماه بهتر است تجلیل فرموده‏ اى.

ثُمَّ آثَرْتَنَا بِهِ عَلَى سَائِرِ الْأُمَمِ وَ اصْطَفَیْتَنَا بِفَضْلِهِ دُونَ أَهْلِ الْمِلَلِ فَصُمْنَا بِأَمْرِکَ نَهَارَهُ وَ قُمْنَا بِعَوْنِکَ لَیْلَهُ‏
و، چون رمضان را به ما عطا کردى، ما را بر دیگر امت‌ها فضیلت نهادى و از میان پیروان دیگر کیش‌ها برگزیدى. پس ما به فرمان تو روزش را روزه داشتیم و شبش را به نماز برخاستیم.

مُتَعَرِّضِینَ بِصِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ لِمَا عَرَّضْتَنَا لَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ وَ تَسَبَّبْنَا إِلَیْهِ مِنْ مَثُوبَتِکَ‏
و با روزه داشتن و نماز خواندن در این ماه به رحمتى که ما را ارزانى داشته بودى روى نهادیم و آن را وسیله نیل به ثواب تو قرار دادیم.

وَ أَنْتَ الْمَلِی‏ءُ بِمَا رُغِبَ فِیهِ إِلَیْکَ الْجَوَادُ بِمَا سُئِلْتَ مِنْ فَضْلِکَ الْقَرِیبُ إِلَى مَنْ حَاوَلَ قُرْبَکَ‏
تویى که هر چه از تو خواهند توانى داشت و آنچه از فضل و احسان تو طلبند توانى داد و به خواستاران مقام قرب خود نزدیک هستى.

وَ قَدْ أَقَامَ فِینَا هَذَا الشَّهْرُ مُقَامَ حَمْدٍ وَ صَحِبَنَا صُحْبَةَ مَبْرُورٍ
اى خداوند، ماه رمضان در میان ما بس ستوده زیست و ما را مصاحب و یارى نیکو بود

وَ أَرْبَحَنَا أَفْضَلَ أَرْبَاحِ الْعَالَمِینَ ثُمَّ قَدْ فَارَقَنَا عِنْدَ تَمَامِ وَقْتِهِ وَ انْقِطَاعِ مُدَّتِهِ وَ وَفَاءِ عَدَدِهِ‏
و گرانبهاترین سودهاى مردم جهان را به ما ارزانى داشت. اما چون زمانش به سر رسید و مدتش و شمار روزهایش پایان گرفت، آهنگ رحیل کرد.

فَنَحْنُ مُوَدِّعُوهُ وِدَاعَ مَنْ عَزَّ فِرَاقُهُ عَلَیْنَا وَ غَمَّنَا وَ أَوْحَشَنَا انْصِرَافُهُ عَنَّا وَ لَزِمَنَا لَهُ الذِّمَامُ الْمَحْفُوظُ
اى خداوند، اینک با او وداع مى ‏کنیم، همانند وداع با عزیزى که فراقش بر ما گران است و رفتنش ما را غمگین و گرفتار وحشت تنهایى کند، عزیزى که او را بر ما پیمانى است که باید نگه‏داریم‏

وَ الْحُرْمَةُ الْمَرْعِیَّةُ وَ الْحَقُّ الْمَقْضِیُّ فَنَحْنُ قَائِلُونَ اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ وَ یَا عِیدَ أَوْلِیَائِهِ‏
و حرمتى که باید رعایت کنیم و حقى که باید ادا نماییم. پس، اکنون مى ‏گوییم: بدرود اى بزرگ‏ترین ماه خداوند و اى عید اولیاى خدا.

اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا أَکْرَمَ مَصْحُوبٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ وَ یَا خَیْرَ شَهْرٍ فِی الْأَیَّامِ وَ السَّاعَاتِ‏
بدرود اى گرامى ‏ترین اوقاتى که ما را مصاحب و یار بودى، اى بهترین ماه در همه روز‌ها و ساعتها.

اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ قَرُبَتْ فِیهِ الْآمَالُ وَ نُشِرَتْ فِیهِ الْأَعْمَالُ‏
بدرود اى ماه دست یافتن به آرزوها، اى ماه سرشار از اعمال شایسته بندگان خداوند.

اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ مِنْ قَرِینٍ جَلَّ قَدْرُهُ مَوْجُوداً وَ أَفْجَعَ فَقْدُهُ مَفْقُوداً وَ مَرْجُوٍّ آلَمَ فِرَاقُهُ‏
بدرود اى یار و قرینى که، چون باشى، قدرت بس جلیل است و، چون رخت بر بندى، فراقت رنج افزا شود. اى مایه امید ما که دوریت براى ما بس دردناک است.

اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ مِنْ أَلِیفٍ آنَسَ مُقْبِلاً فَسَرَّ وَ أَوْحَشَ مُنْقَضِیاً فَمَضَ‏
بدرود اى همدم ما که، چون بیایى، شادمانى و آرامش بر دل ما آرى و، چون بروى، رفتنت وحشت خیز است و تألم افزاى.





منبع:مجله اینترنتی تابناک جوان
برچسب ها: ماه رمضان ، دعا
نظرات شما
پیشخوان